Taha Toros Arşivi, Dosya No: 112-Bediüzzaman Said-i Nursiİstanbul Kalkınma Ajansı (TR10/14/YEN/0033) İstanbul Development Agency (TR10/14/YEN/0033

Tepedelenlioğlu, Nizamettin Nazif

Istanbul Sehir University Repository

Said-i Nursî 
Efendi
Nizamettİn Nazif 
TEPEDEJLENLÎOĞLTJ
Dü ş ü n c e l e r in e  sekterbağlığı ile son yıllarda pek tanınmış olan din bilginle- riclııen Said-i Nursî efendi­
nin fânî dünyadan âtem-i ■>dırâ> 
ya intikal ettiğini özel bir tees­
sürle öğrenmiş bulunuyorum... 
Islâm dininde bir tarikat yolu­
nun “Pir"! addedilmesinden ve 
Şey^h Sâid-i Nursî efendi haz­
retleri diye anılmasından çok 
önce tanımış olduğum bu zat 
benim tam kırk üç yıllık dos- 
tumdu. Her vesile ile herkes i- 
çin dâima samimiyetle Allahtan 
inayet dilemiş olduğunu bildi­
ğim Said-i Nursî efendiye, 1379 
ncu Hicret yılı Ramazan-ı şe­
rifinin “Kadir” gecesine takad­
düm eden işbu mübarek saat­
lerde Ceneb-ı Hak’tan rahmet 
dilerim :
Merhumun aramızdan ayrılışı 
ile on dokuzuncu asrın dini bütün 
müslüman OsmanlIlarından bel-
+  Devamı Sa; 5 Sü; 4 de ^
Riıııım
ııııım
ııtım
ııım
m
iifiiiıııııııııııııtıııııııııııım
iiiıııııım
ııııııım
ttiıııiiiıııiiim
ıııııım
ım
ıııım
ıiiiııııııııııııııuıııııııiHiıtıtıııtı ifim
ıım
ım
m
ıııım
ınM
m
"iıı ıııııı»nııım
ıııınııııi!in«ıııııııiHiHiııııım
ııııııııııııııııııııııııııııınııııııım
ıııı»ııım
ııım
ııııııı«ıım
ııııııım
ııııııııııııııııııııııııııııııııiı
S f l İ D - İ  N U R S I  E F E N D İ  1
(Bastarafı 1 inci (aylada)
ki sonuncusu tarihe karışıyor. O, 
bir Abdül’Aziz devri yâdlgârl 
İdi.
Büyük Ali paganın son sadâ­
reti esnasında Glridde, Bosna’da, 
Hersek’te orta ve yukan Bal­
kanlarda, Arap ülkelerinde bir­
birinden kötü olaylar ardarda 
patlarken Bitlis’in hücra bir kö­
yünde dünyaya gelmiş olan bu 
orijinal insanı ben, dünyanın 
gene çok karışını? olduğu pek 
kanlı bir devirde, Birinci Dünya 
Harbinin en çapraşık günlerin 
den birinde îstanbulda tanımış­
tım.
1916 yılında bir yaz günüydü. 
Harp îstanbulu öylesine boşalt­
mıştı kİ, OsmanlI payitahtında o 
kadar az erkek kalmıştt ki. so­
kaklarda, parklarda dolaşanlar, 
kahvelere tiyatro ve sinemala­
ra gidenler tanrının güllü bir­
birlerini göre göre artık hep ar­
kadaş, dost ve akraba halini 
almışlardı.
Elektrikslzlikten tramvayların 
işlemediği, atları cephelerde sah 
ra bataryalarında hizmet gör­
düğü ve sahipleri çoktaan şe- 
hid oldukları için arabaların a- 
hırlarda küflendiği bir devirdi 
bu... Günün en İşlek sayılan sa­
atlerinde bile sokaklarda İnsan­
lar o kadar seyrekti ki, Divan 
yolunda da, Şehzadebaşında da, 
Galata köprüsünün ortasında da 
serçeler cıvıldaşırlardı... Böyle 
bir devirde, benim gibi Dlvan- 
yolunda Eski Zaptiye sokağın­
da oturan bir îstanbullu’nun, sa­
bah akşam "Flrûzağa" Câmii 
yanındaki Bulgar börekçide kar­
nını doyuran Zaza külâhlı "B e 
diüzzaman efendi”yi görmeme­
sine imkân mı vardı? Tabii ben 
de, yakın arkadaşlarım da onu 
görmüştük ve ölüncüye kadar 
muhafaza edeceği kıyafeti ile 
zerre kadar ilgilenmemiştik ve 
günün birinde kendisi ile ah­
bap olmuştuk. Ve kendisi ile ilk 
önce nerede tanışmıştık, biliyor- 
musunuz?
Hayret edeceksiniz ama haki­
kat budur :
Türk Ocağı binasında...
Zira 1.9.16 yılında kendisine ne 
şeyh denirdi ne hoca, ne efendi 
ne de üstad... Adı da pek geç­
mezdi. Ondan sâdece "Bedlüzza- 
man bey” diye bahsedilirdi. Ve 
hayatı börekçi dükkânı ile Tür­
bede "Mahmudiye” otelinde ge­
çerdi (x) ve asla para sıkıntısı 
çekmezdi. Zira :
1 — Devrin Şevh-ül îslftmı Mu­
sa Kâzım efendi kendisine dai­
ma yardım ederdi.
2 — "İttihat ve Terakki” fır­
kası da kendisini devamlı suret­
te kollardı.
Çtinkii Bediuzzaman bey, B i­
rinci Dünya Harbi Türkiyesln- 
de bazı doğu bölgeleri için yük­
sek yetki ile ödevli bir çeşit 
“umum! efkâr nâzımı” idi.
Ve :
“U  eb-!i um” îttihadçı idf (xx)
O devirde Londralılar, Parisli­
ler. SofyalIlar gibi İstanbullular 
dahi parklarından istifade etme­
ği bilirlerdi. Aileler, “Rabe Bey 
Kampı”na gönderilmelerine mek
parmak kalmış benim gibi genç S 
ler (xxx) akşam üzeri grup grup| 
GUlhâneye giderdik. Meselâ sim-5 
dİ Tunus Büyükelçimiz olan S 
Ekselâns Nedim Veysel, şimdi | 
yüksek bir tabip olan Dr. Fe-|  
ridun Frik, o zamanın İyi gaze-| 
tecilerinden sayılan (xxxx) Se-| 
lânikli Muallim Râik merhum, | 
Askeri Tabip Seyfi parkta do-| 
laşır dururduk. Bediuzzaman bey £ 
de üzerine sırmalı puşi sarılm ışl 
deve yününden, kırk santim yük £ 
sek, Zaza kulâhı, siyah ibrişimle | 
süslü tfeyaz zıbını, pırıl pırıl sır-1  
malı kahve renkli cepkeni, L â-1  
hor şalından kuşağı ile aramız- £ 
da bulunurdu. Bu Lâhor kuşağın -  
bir kenarından dâima çok güzel £ 
işlenmiş bir sırmalı çevre sar- £ 
kardı. Ve Bediuzzaman bey tam £ 
manası ile kibar bir doğu e- £ 
fendtsi İdi. Bize arasıra Nâbl-g 
den, Fuzuli’den parçalar okudu- f  
ğunu hatırlarım. Fakat dini bir £ 
trşadda bulunduğu olmamıştır. £
Dürüst bir İnsandı. Erkeksiz £ 
genç kadınların pek bol ve atıl- 5 
gan oldukları o devirde söz a t-1  
inak pek geçer akçe iken B e-1 
diüzzaman beyin en ufak bir| 
lftubftlilikte bulunduğu görülme-1 
mlştlr.
AbdUI'Azlz devrinde doğan, £ 
Abdül’Hamid devrinde büyüyen, | 
meşrutiyeti kırk yaşında gören £ 
ve bizimle tanıştığı günlerde | 
kırk sekiz yaşında olgun bir£ 
insan olan bu zat gayet inanmış = 
bir OsmanlI idi. Fakat hareke £ 
kullanmadan türkçe yazamazdı. £
g
Onun mütareke devrindeki | 
durumunu ben bilmem. Çünküg 
Ankaradaydım. İstiklâl Savaşı es-| 
nasındaki Anadolu İç kavgala- g 
rında adı geçmemiştir. Büyük = 
zaferden sonraki siyasi karga-! 
şıklıklarda fena bir not alm ış! 
olsaydı Mazhar MUfid bey onu! 
herhalde Elmadağa göndermez-1 
dİ. Gönderecek bir başka semtg 
bulabilirdi. Son yıllan hakkın- £ 
da, şahsen söyleyecek bir sö-1 
züm yoktur.
Kanaatim şudur kİ;
Merhum, olgunluk çağma u- g 
laştığı devre kadar Türkiyedeş 
“iyi insan, temiz vatandaş” sa- g 
yılmak İçin telkin edilmiş olang 
fikirlere ölüncüye kadar sâdık = 
kalmıştır. Hayatı boyunca ne £ 
yapmışsa İyi olduğuna inandığı I 
için yapmış ve kimseye fena-1 
İlk etmeyi düşünmemişti.
Kendisini tanıdığım günlerde 1 
on dokuzuncu yüzyıl estetiğine | 
pek uygun bir tarzda giyinen 1 
bu zat, cidden devrine göre = 
bir Bediuzzaman idi.
Benim kâinatımda hoşça bira 
ses bırakarak göçüp gitti.
— Allah rahmet eylesin — ş
( x )  İstanbul'a son gelişinde ay -£ 
nl otele inmişti.
(xx) Ne demek istediğimi er- £ 
babı anlar.
(xxx) O devirde bir ölüm ma- g 
klnesl olan yedek subay tallmgâ- s 
hı.
(xxxx) "Serveti Fıınun” davdı. § 
Ben Sabah’ta zabıta muhbiriz 
Mim. I
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği 
Taha Toros Arşivi


Said-i Nursi Efendi

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Istanbul Sehir University Repository