Taha Toros Arşivi, Dosya No: 4-Sabahattin Aliİstanbul Kalkınma Ajansı (TR10/14/YEN/0033) İstanbul Development Agency (TR10/14/YEN/0033)İnsanın elinden tutan bir şair:Oktay RifatMuhalif bir yazar:Sabahattin Al

Bıçakçı, Barış

Istanbul Sehir University Repository

+HABER 19
SABAHATTİN ALI VE OKTAY RİFAT... ONLAR 
YİNE SEVENLERİYLE BİRLİKTE
elinden tutan
18 Nisan Oktay 
Rifat'ın onuncu 
ölüm yıldönümü. Bu 
yıldönümü henüz
Oktay Rifat şiiri ile 
tanışmamışlar için hoş bir 
vesile olabilir.
Ban; BIÇAKÇI______
K endi kale­me aldığı hayat hi­kâyesinde  şöyle diyor:
"Ozanlık dışında her 
bana, ikinci derece bir 
uğraş gibi göründü." Evet 
Oktay Rifat bir şair, hem 
de şiirin zor bir iş olduğunu 
hissettirecek kadar iyi bir şair. 18 
Nisan Oktay Rifat'ın onuncu ölüm 
yıldönümü. Bu yıldönümü henüz 
Oktay Rifat şiiri ile tanışmamışlar 
için hoş bir vesi­
le olabilir. Önce 
biraz ansiklopedik 
bilgi:
1914 Trabzon 
doğumlu. Ço­
cukluğu ve ilk gençliği Ankara'da 
geçiyor. 1936 yılında Ankara Hu­
kuk Fakültesi'ni bitiriyor. İlk şiiri 
yine aynı yıl Varlık dergisinde ya­
yımlanıyor. Lise ya da gençlik ar­
kadaşı diyebileceğimiz Örhan Veli 
Kanık ve Melih Cevdet Anday ile 
birlikte 1941 yılında o ünlü 'Garip' 
kitabını çıkarıyor. Bazı kamu ku­
ruluşlarında çalışıyor, serbest avu­
katlık yapıyor, 1973'te de Devlet 
Demiryollan'ndan emekliye ayrılı­
yor.
Oktay Rifat'ın 50 yılı aşan şiir 
serüvenini çeşitli evrelere ayırmak 
mümkün. Garip şiiri, 1956 yılında 
yayımlanan ve ikinci Yeni'nin baş­
langıcı saydığı 'Perçemli Sokak' ki­
tabı, toplumsal şiirleri, doğaya yö­
nelişi... Ama bütün şiirlerinden or­
tak bir sonuç çıkarmak da müm­
kün; varoluşa bir çeşit saygıdır 
onun şiirleri. Bu dünya üzerinde, 
bu ülkede, ölümü, hayatı, kendi­
siyle birlikte başka insanların mut­
suzluğunu duyan, düşünen ve 
yalnızlaşan insanın yanında yer 
alır. Onun elinden tutar ve düştü­
ğü yerden kaldırır. Bu dünyanın 
tek dünya olmadığım anlatır.
YERÇEKİMİNE KARS!
İlhan Berk onun için, "Şiirlerini 
dilin yerçekimine karşı yazdı," 
der. Bu yüzden Oktay Rifat'ın şiir­
lerini okumak bir törendir. "Dün­
yayı olduğu gibi kâğıda geçirmez,
yaradanın 
rar." Düzy; 
hemen hi 
timinde
ku-gibi
füzenini 
. dene- 
la rağ- 
başla- 
tmemiş şiir 
'Aşağıda, 
var," dedirtir 
la bir dize veya söz- 
îammülü yoktur. "Gördü- 
inün değil görmediğinin resmini 
yapar." Şiirin en saf ve en kolay 
kana karışan halidir bu.
'Elifli', 'Bir Cigara İçimi', Çoba- 
ml Şiirler’, 'Denize Doğru Konuş­
ma', 'Dilsiz ve Çıplak', Türkçe'nin 
en güzel şiirleriyle dolu kitapları­
dır. Hepsi de şiirle akraba olma is­
teği duyurur. "Ölmeden önce bir 
kitap 4aha yazmak istiyorum," di­
ye söz ettiği son kitabı 'Koca Bir 
Yaz', çoğu şairin hissettiği, her şeyi 
şiirleştirebilme güveniyle yazılmış 
kötü şiirler içerse de, bir olgunluk 
ve söyleyiş rahatlığı anıtıdır. Düz­
yazılarından oluşan 'Şiir Konuş­
ması’ içinse bir ders kitabıdır dene­
bilir. Şiirlerinde, Zaman' sözcüğü­
nü özel isimmiş gibi büyük harfle 
yazıyordu Oktay Rifat. Şairle şiiri­
nin aykırı düşmediği başka bir Za­
mandı onunkisi.
azar:
SABAHATTİN
Türk Edebiyatı'nın önemli 
isimlerinden Sabahattin Ali 
bundan 50 yıl önce nisan 
ayının belirsiz bir gününde 
öldürüldü. Nerede gömülü 
olduğu hâlâ belli değil. Ali 
için bu sene de çeşitli anma 
etkinlikleri düzenlendi.
B undan 50 yıl önce azmetti­renleri meçhul bir cinayete kurban giden Sabahattin Ali, Cumhuriyet sonrası Türk hikâyeciliğinin geliş­
mesinde önemli rolü olan bir isim. 
Edebiyata şiirle başladı, hece vez­
niyle yazdığı ve halk şiirinin izleri 
görülen ilk eserlerini, 1926 yılında 
Çağlayan Dergisi'nde yayımladı. 
1926-1928 yılları arasında Servet-i 
Füııun, Güneş, Hayat, Meşale gibi 
dergilere yazan Ali'nin ilk hikâyesi 
olan Bir Örman Hikâyesi' 30 Eylül 
1930'da Resimli Ay’da yayımlandı. 
Şiirlerini 'Dağlar ve Rüzgâr’ adlı 
kitapta toplayan (1934) Ali, asıl gü­
cünü hikâye alanında gösterdi. 
Anadolu köy ve kasaba hayatını ve 
insanlarını gözlemleyerek çıkardı­
ğı konuları gerçekçi bir üslupla, 
güçlü doğa tasvirlerine yer vererek 
işledi. Öyküleri: ’Değirmen’ (1935), 
'Kağnı' (1936), 'Ses’ (1937), 'Yeni 
Dünya’ (1943), ’Sırça Köşk' (1947); 
romanları: 'Kuyucaklı Yusuf
(1937), 'İçimizdeki Şeytan' (1940), 
'Kürk Mantolu Madonna' (1943). 
Ayrıca, Varlık dergisinde tefrika 
edilen 'Esirler' (1936) adlı bir oyu­
nu vardır. Daha sonraları eserleri, 
1955-1956 yıllarında yedi ciltlik bir 
külliyat halinde Varlık Yayınları 
tarafından yeniden basıldı. Bu 
eserler, 1972-1976 yılları arasında 
ise Bilgi Yayınevi tarafmdan yeni­
den basılmıştır. 1980'li yıllardan 
beri eserlerin yayımım Cem Yayı­
nevi sürdürmekte. Okuma merakı 
dillere destan, doğaya tutkun, kuv­
vetli bir gözlem yeteneğine sahip 
Sabahattin Ali, çektiği fotoğraflarla 
da yaşadığı dönemin tanıklığını 
yaptı.
AFFEDİLM EZ SUÇ
Muhalif bir yazar ve aydın olan 
Sabahattin Ali'nin, "Namuslu ol­
mak ne zor şeymiş meğer. (...) Ka- 
nunlu, kanunsuz baskılar altında 
ezile ezile pestile döndük. Bugü­
nün itibarlı kişileri gibi, kese dol­
durmadık, makam peşinde koşma­
dık. İç ve dış bankalara para yatır­
madık, han, apartman sahibi ol­
mak, sağdan soldan vurmak ve 
milleti kasıp kavurmak emellerine 
kapılmadık. Bütün kavgamızda 
kendimiz için bir şey istemedik. 
Yalmz ve yalnız bu yurdun bütün 
yükünü omuzlarında taşıyan mil­
yonlarca insanın derdine derman 
olacak yolları araştırmak istedik. 
Bu ne affedilmez suçmuş meğer!" 
diye dile getirdiği isyanını 
paylaşarak anıyoruz onu; 
ölümünün üzerinden yarım asır 
geçmesine rağmen hiçbir şeyin 
değişmemiş olmasının verdiği 
acıyla. - r
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği 
Taha Toros Arşivi
7 0 1 0  0 6


Sabahattin Ali ve Oktay Rifat...Onlar yine sevenleriyle birlikte

http://openaccess.marmara.edu.tr//bitstream/11424/153577/2/001507701006.pdf

Sabahattin Ali ve Oktay Rifat...Onlar yine sevenleriyle birlikte

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Istanbul Sehir University Repository