Taha Toros Arşivi, Dosya No: 120-Saraylarİstanbul Kalkınma Ajansı (TR10/14/YEN/0033) İstanbul Development Agency (TR10/14/YEN/0033)Şehit Ali Paşa'nın Sarayıİstanbul Sevdas

Kurucu, Ali Ulvi

Minnetoğlu, İbrahim

Montague, Lady

Istanbul Sehir University Repository

Y®Ha v®  
Yabamı <go 
Kafleımıöeırdlem)
İki büyük cihanın mültekasmda Türk vatanının ziyneti, 
Türk tarihinin serveti, Türk milletinin gözbebeği İstanbul bütün 
vatandaşların kalbinde yeri olan şehirdir.
ATATÜRK
Şehit Ali Paşa’nın 
Sarayı
İstanbul Sevdası
Lady MONTAGUE
Û
Boğaziçi’nden daha lâtif bir yer olamaz.
Türkler onun kıymetini pek iyi biliyorlar.
Sayfiyelerini Boğaz’m sahillerine yaptırmış­
lar. Gözün önüne Asya ve Avrupa’nın en gü­
zel manzaraları seriliyor. Yanyana yüzlerce 
muhteşem saray var. Mevki ve büyüklükler 
burada her yerdekinden daha kararsız ol­
duğundan, ekseriya üç tuğlu bir paşanın vâ­
risten olanların bıraktığı evleri muhafaza 
ve idare edebilecek kadar zengin olmuyor­
lar; bu yüzden bir çok harab saraylar var.
Dün, Petervaradin’de ölen Sadra­
zamın (Şehid Ali Paşanın) sarayını gördüm.
Bunu karısı ve şimdiki padişahın kızı F at­
ma Sultan için yaptırmış. Safasmı sürecek kadar da yaşıyama- 
mış.
Bu sarayı tasvir etmek istiyorum. Fakat en zengin ve gü­
zel b ir dille bile, onu görüp sevdiğim gibi gösterip sevdire 
bileceğimi ummuyorum.
Boğazın en lâtif bir yerinde; arkasında ormanlarla kaplı 
bir tepe var. Çok büyük bir saray. Kapıcının söylediğine ba­
kılırsa sekiz yüz odası varmış. Ben saymadım, fakat m uhak­
kak ki pek çok, her biri, altın yaldızlar, merm erler ve en ince 
boyalarla yapılmış çiçek meyva resimleri ile tezyin edilmiş ve 
bunlar pek çok harcanmış; pencerelerde İngiltere’nin en güzel 
billurları, bu sarayda devletin bütün servetini emrinde bu- 
lundurran ve onu istediği gibi harcıvan muhteşem ve mağrur 
bir delikanlının yapabileceği lüks var. Bu sarayın en güzel 
yeri de hamamları. Yanyana ve eş iki hamam: Yıkanılacak
yerler, kurnalar, tabanlar, hepsi beyaz mermerden, tavan al­
tın yaldızlı; duvar japon porseleni ile kaplanmış.
Hamam yanında iki solan var; biri öbüründen yüksekçe, 
yükseğinde birçok sedirler var. Tavanın dört köşesinden, 
birbiri altında beyaz mermerden çanaklara sular dökülüyor ve 
yere kadar, böylece kat kat şelâleler meydana geliyor. Bu su­
lar nihayet salonun orsasındaki büyük bir havuzda toplanıyor, 
havuzun göbeğinde de, suları tavana kadar püskürten bir fis- 
kiye var. Duvar brr kafesten ibaret, boydan boya asma ve 
hanımelleri ile örtülmüş. Bu nebatî duvar halıları, suların se­
rinliği, loşluk insanı gaş ediyor.
Arasıra kızını ziyarete gelen Padişah için yapılmış daire­
ye gelince, her taraf sedef nakışlı, ve şivi yerine züm rütler
(Devamı 30. sahifede)
Gün ışığı vurm uş hayran sularına; 
Ne zaman baksam aydınlık 
Ne zaman baksam mavi.
Işığın suya olan aşkı 
Sana sevdamla müsavi.
Bahçelerde gül açar lâle açar, 
Göklerine ak güvercinler kanat. 
Sende yaşan bir gün 
Bin yıllık hayat.
Fakircene de olsa 
Gerçek saltanat.
İbrahim MINNETOGLU
(İstanbul Fethi)
STANBU
I STANB UL
Şâhâne yaratmış güzel İstanbul’u Yezdan 
Fâtih geçiyor sanki donanmayla Boğaz’dan
Dağlar dile gelmekte celâdetli sesinden 
Volkan gibi coşkun atının kişnemesinden
Canlanmada hâlâ o cihanlar dolu ünler 
Bir bayrağın üç kıt’ay a hükmettiği günler
Yalçın kayalardan duyulan aks-i sedâlar 
Beş yüz senelik bestenin âhengini çağlar.
Nûr asrına âit nice bin hâtıralar var,
Sahilde şehit orduların marşı çağıldar.
Kubbeler şehrine daldıkça gönül vecde gelir 
Mahyalardan dağılan ufka Fetih âyeti’dir.
Ufku bir dağ gibi yardıkça Süleymaniyye 
Şanlı mazileri aksettiriyor âti’ye
Seyre daldıkça bu şâhâne Fetih ülkesini 
Duyarım beş asır evvelki zafer bestesini.
Bir hâyâl âlemi gökten yere inmiş gibidir.
Serviler, çamlar, ağaçlar, büyülenmiş gibidir.
Dökülür, şi’rime gökten İlâhî bir ışık,
Bu levend âbideler şehrine dünyâ âşık.
Ali Ulvi KURUCU
(Gümüş Tül, 1962)
—  13
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği 
Taha Toros Arşivi


İstanbul

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Istanbul Sehir University Repository