Lust, P.

Open Marine Archive

PADDESTOELEN in het ZWINBOSJES-complex 
Inleiding 67516 
In dit vers~ag wordt een overzicht gegeven 
van de tot hiertoe aangetroffen paddestoelen in de 
Zwinbosjes. Het onderzoek startte in 1977 en loopt 
nog steeds door. De thans opgestelde soortenlijst 
met ruim 400 soorten, is indrukwekkend, maar dient 
nog steeds als voorlopig beschouwd te worden. 
De oorzaak hiervan is dat sinds het begin van het 
onderzoek niP.t alle fungigroepen even intensief 
bestudeerd werden : de Ascomyceten bijvoorbeeld 
enkel de laatste twee jaar. Tevens werden niet alle 
delen van het complex in dezelfde mate onderzocht, 
en er we rd tot nu toe ook minder aandacht besteed 
aan de voorjaarssoorten. 
Waargenomen soorten 
Er werd een alfabetische lijst opgesteld van 
alle soorten paddestoelen die ooit in het Zwinbos-
jescomplex werden aangetroffen. Voor de nomenclatuur 
werd de standaardlijst van de Nederlandse macro-
fungi gebruikt. Oe determinaties gebeurden, behalve 
door de auteur, ook door Patriek Lust, de Antwerpse 
mycologische kring, Eddy Everaert, Johan Oebuck en 
Anonymus. Frank Oe Raeve en Jan Rammeloo (Nationale 
Plantentuin) en Bart Buyck (lab. voor Plantkunde van 
de Rijksuniversiteit te Gent) verleenden assistentie 
bij sommige determinaties. Aan allen hartelijk dank. 
Van alle soorten werd een schatting gemaakt 
van hun frekwentie van voorkomen. Van de totaal 438 
soorten zijn er : 78 algemeen tot zeer algemeen 
121 minder algemeen tot vrij 
zeldzaa m 
2~9 zeldzaam of zeer zeldzaam. 
Let wel : het betreft hier de frekwentie binnen het 
Zwinbosjes -compl ex. 
DUINEN 87/76 
Bespreken we nu kort twee groepen : 
de aardsterren : er zijn vijf soorten van deze groep 
gevonden, maar uit de litteratuur zijn e r nog 
drie andere soorteo bekend van Knokke. Van twee 
van die drie is de kans groot dat we ze nog zul-
len aantreffen in de Zwinbosjes, want beide 
soorten komen voor op droge, zandige of met mos 
b2groeide kustduinen, een habitat dat in Knokke 
alleen nog in de Zwinbosjes te vinden is. Dit 
biotoop is tot nu toe ook door ons minder onder-
zocht. Van de vijf soorten is er één bekend als 
algemeen voorkomend, een andere als vrij zeldzaam 
uit het binnenduinrandloofbos. Van een derde 
soort is de vondst merkwaardig doordat ze normaal 
voorkomt in naaldbossen op Plei stoceen. De 
twee overige soorten, tenslotte, zijn zeer zeld-
zaam : voor één erva n is het de eerste vondst in 
België en de eerste in de duinen. 
de wasplaten wasplaten worden macroscopisch geken-
merkt door de wijd uiteen-
staande, dikk e, wasachtige 
lamellen met een scherpe 
snede, en door de felle le -
vendige kleur en van de 
vruchtlichamen. Reeds vroe-
ger was het sommige mycolo-
gen o~gevallen dat waspl a ten 
dikwijls met meer soorten 
tesamen en in grote aantal-
len groeien in zeer bepaal-
de lokaal voorkomende vege-
taties. Hieruit ontstond 
het begrip Hygrophorusgra s-
land. Het werd door Schweers 
beschreven als lage; venige , 
natte, zure we iden met h oge 
grondwaterstand, omzoomd 
door populieren en wilgen, waar een welige grasgroei 
belemmerd wordt door e en rijke mossengroei . 
DUINEN 87/77 
In de Zwinbosjes komen 13 soorten wasplaten voor, 
waaronder vele zeldzame soorten . Het gaat hier zelfs 
om het rijkste Hygro~horusgrasland qua soorten dat 
tot hier toe in Belgi~ of Nederland gekend is. 
Op deze schrale, mo~rijke, kortgrazige Hygrophorus-
graslanden in de Zwinbosjes komen, behalve waspla-
ten, nog vele andere Fungi voor. Tot de meest 
karakteristieke behoren de zeldzame Knotszwammetjes, 
verder ook Stuifzwammen, Bovisten en vooral Plaat-
jeszwammen, met meer dan 15 genera en vele tiental-
len soorten . 
Evaluatie van de mycoflora in de Zwinbosjes 
Om de mycologische betekenis van het gebied 
aan de hand van de soortenlijst te bepalen, werd 
van elke soort de algemene voorkomensfrequentie 
opgezocht (uit de Nederlandse standaardlijst). 
Deze frequenties werden dan gegroepeerd in klassen. 
Van elke frequentieklasse wordt het procentueel 
aandeel t.o . v. het totaal aantal aangeduid. 
Voor de Zwinbosjes geeft dit het volgende resultaat. 
Veertig procent van de gevonden soorten behoort tot 
de algemeen voorkomende, 20 % tot de zeldzame en 
14 % tot de zeer zeldzame soorten. Van de overige 
is de voorkomensfrequentie niet bekend . 
algemeen 
zeldzaam 
Zwinbosjes Wenduine 
Dit is een zeer hoge score, ter vergelijk ing : 
in de duinbossen van Wenduine De Haan werden 153 
soorten gedeterminee r d waarvan 66% behoort tot de 
algemene en slechts 5% tot de zeldzame en zeer zeld-
zame soorten. 
De grote mycologische rijkdom van de Zwin-
bosjes wordt voornamelijk bepaald door de rijkdom 
aan variaties in vegetatietypes en de vochtaanwe-
zigheid waardoor belangrijke gradiënten bewaard 
b l even . Onder meer de vpchtige wilgebroekbosj es e n 
het elzenbos zijn waardevolle biotopen. Maar vooral 
in de graslanden en met name in de Hygrophorus -
graslanden, komt de unieke waarde van het gebi e d tot 
uiting. Deze Hygrophorusgraslanden zijn bijzond=.r 
zeldzaam; in heel Nederland zijn er 60 met een geza -
melijke oppervlakte van minder dan 200 ha (op ee n 
totaal graslandareaal van 10.0DO km'). 
De toestand in België is nog veel slechter; he t is 
voldoende om even het duinbeleid onder de loepe te 
nemen. 
In de Zwinbosjes komen 13 soorten wa splate n 
voor; in Nederland is het maximum in één grasland 
s l echts 11. Van de overige Belgis~he kustduinen 
kunnen wij alleen Oostduinkerke refereren me t v i jf 
tesamen voorkomende soorten (nog niet de helft van 
de Zwinbosjes) ! Een rijke en zeldzame wasp l at e n-
flora indiceert daarenboven een ook in andere op-
zichten waardevolle mycoflora. 
Besluit 
Het Zwinbosjescomplex is, wat paddestoelen 
betreft, een zeer soortenrijk gebied, met daaren-
boven een belangrijke cci~centratie van z e ld z am e 
soorten . Bepalend hiervoor is de grote variatie van 
waardevolle biotopen als wilgenbroekbosje s , el zen -
broekbos en de gradiënten nat - droog en zoet-zilt in 
de graslanden. Veel soorten maken deel uit van ee n 
uiterst zeldzaam vegetatietype, ·Hygrophorusgrasland, 
dat hier buitengewoon goed ontwikkeld is, en waarvan 
het belang niet geno eg kan benadrukt worden. 
DUINEN 87/80 


Paddestoelen in het Zwinbosjes-complex

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Open Marine Archive