Velter, C.

Open Marine Archive

19
Stel
Je Zeevraag 
Met meer dan 500 zijn ze, de Vlaamse
onderzoekers en beheerders die van de
zee en kust hun professioneel actieter-
rein hebben gemaakt. Ben je benieuwd
naar hun bevindingen en heb je een
prangende vraag over het zilte nat, de
duinen, het strand of onze riviermon -
dingen? Geen probleem. Stel je zee-
vraag, zij zoeken voor jou het antwoord!
stoord en het is kwestie die toestand vast 
te stellen, te stabiliseren en te herstellen. 
Vóór we de vogel wassen worden lichaams -
temperatuur, vochtbalans, gewicht, stoel-
gang en bloedwaarden opgevolgd en bijge-
stuurd. Het kan enkele dagen duren tot deze
terug op peil zijn, maar geduld is hier de
boodschap. Vroeger wassen geeft de vogels
een veel kleinere kans op overleving. 
Nu de vogel klaargestoomd is voor de 
wasbeurt, wordt met een chirurgische preci-
sie elk olievlekje verwijderd en zorgvuldig
gespoeld. Immers, elk olievlekje of restje
zeep dat achterblijft tast de isolatie van het
verenkleed aan. 
Het is duidelijk: hier begin je thuis niet
zelf aan! Na de was- en droogbeurt verhuizen
de vogels naar een zwembassin. Hier kunnen
ze al hun veren weer goed schikken zodat de
microscopische baardjes terug mooi in elkaar
passen, en hun verenkleed waterafstotend
wordt. Meestal duurt het verschillende
dagen, waarbij ze niet echt meer nat worden,
maar de kleine vochtige plekjes zelf gaan
oppoetsen. Intussen krijgen ze vette sprot
als voedsel en worden hun gewicht en bloed-
waarden opgevolgd. 
Wanneer is de vogel 
“goed om te lossen”?
Zonder medische kennis kan men enkel
op het uiterlijk van de vogel afgaan. 
Nu moet een vogel minstens 48u op het
water kunnen blijven, voldoende gewicht
hebben, actief gedrag (zoals duiken naar vis)
vertonen én moet een bloedstaal aantonen
dat de bloedwaarden in orde zijn. Eens de
vogel in de wilde natuur is vrijgelaten is
directe opvolging niet meer mogelijk. Toch is
het van het grootste belang te weten hoe ze
het er op volle zee vanaf brengen. Daarom
krijgen de vogels net vóór hun vrijlating een
stalen wetenschappelijke ring met unieke
code om hun poot. Zo kan men bij een vondst
nagaan om welke vogel het gaat.
Hoe succesrijk is 
de behandeling
Ringgegevens uit de jaren tachtig toonden
aan dat gerevalideerde olievogels het de eer-
ste weken op zee zwaar te verduren hadden
en de meerderheid stierf. De olievogels die
we de laatste winters vrijlaten, doen het
gelukkig véél beter. Sinds we de strikte medi-
sche protocollen volgen, steeg het vrijla-
“Een zeevogel die met olie besmeurd is
en levend op het strand geraakt, die maak je
beter pijnloos af… Als ze de behandeling al
overleven, dan sterven ze kort nadien toch
op zee. En er zijn er toch genoeg van”.
Tot zover de stelling die door veel mensen
jarenlang werd aangehouden. Onterecht
blijkt nu. Revalidatie van (olie)vogels is
bijna geruisloos geëvolueerd vanuit een
goed bedoeld en op gevoelens drijvend 
“ik-wil-wel-iets-doen”, naar een weten-
schappelijk onderbouwde medische aanpak.
Hebben olievogels nu een tweede toe-
komst? Claude Velter van het
Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren
Oostende helpt jullie graag met deze vraag.
Olievogels op zee: 
wat is het probleem?
Zinkende tankers en duizenden zeevogels
onder de olie, het is een bekend beeld. Maar
daarnaast spoelen ook regelmatig met olie
besmeurde zeevogels aan op onze stranden,
niet ten gevolge een scheepsongeval, maar
door het illegaal lozen van kleinere hoeveel-
heden afvalolie vanop diverse scheepstypes.
Zo’n besmeurde vogel wordt nat, krijgt het
koud en probeert zo snel mogelijk het strand
te bereiken. Elke winter krijgen we zo een
honderdtal olieslachtoffers binnen.
Behandeling met chirurgische
precisie
Bij een olievogel is er veel meer aan de
hand dan enkel de olie op zijn veren.
Meerdere vitale lichaamfuncties zijn ver-
tingspercentage van ca. 15% tot 60-70% en
daalde het aantal dood teruggevonden die-
ren tot amper 1-3%! 
Buitenlandse collega’s die op dezelfde
manier werken, behalen vergelijkbare resul-
taten. Olievogels revalideren is dus mogelijk.
Hun toekomst ziet er dan ook niet slecht uit,
want uit ringgegevens blijkt dat eens de
vogels de eerste weken overleefd hebben, ze
nog jaren normaal verder leven. 
Claude Velter
(Opvangcentrum Vogels en Wilde Dieren
Oostende)
Meer info?
Zinnialaan 8, 8400 Oostende
059/80.67.66;
www.vogelopvangcentrum.be
HOEVEEL 
OLIESLACHTOFFERS
KAN EEN 
VOGELOPVANG-
CENTRUM REDDEN?
Het wassen van een olieslachtoffer, 
hier een Roodkeelduiker, moet snel en nauw-
keurig gebeuren (CV)
Van de levend in het Opvangcentrum
Vogels en Wilde Dieren Oostende binnenge-
brachte en met olie besmeurde alken en zee-
koeten, kon tot 2003 slechts 10-20% worden
gered. Door een verbeterde opvolging en
behandelingstechniek steeg het vrijlatingsper-
centage intussen tot 60-70% (VOC- Oostende)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
99 00 01 02 Tricolor 03-04 04-05 05-06 06-07


Stel je zeevraag: Hoeveel olieslachtoffers kan een Vogelopvang Centrum redden?

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Open Marine Archive