Desender, K.

Dutch

Open Marine Archive

- 72 -
Aanteken ingen over drie interessante kreef tachti­
gen (Crustacea, Decapoda), - K. Desender.
Sedert het voorjaar ontmoet ik regelmatig enkele 
kustvissers, die, naargelang het weer en hun er­
varing in verband met de meest geschikte periode, 
afwisselend met warrelnetten of met een kruinet 
(boomkor) voortgetrokken door een bootje, vissen. 
Het eerste is vooral bedoeld om tijdens het 
vroege voorjaar kabeljauw, iets later tong te 
vangen, terwijl er gekruid wordt voor garnaal 
tijdens het late voorjaar. Dit gebeurt steeds ter 
hoogte van Koksijde-De Panne, net voor de kust.
Regelmatig kreeg ik van hen wat materiaal, dat 
in korte tijd enkele interessante waarnemingen en 
aanvullingen voor het lijstje garnalen en krabben 
langs de Westkust opleverde (Desender, 1981a).
Op 8 mei 1931 brachten ze een tiental ringspriet- 
garnalen (Pandalus montagni) (fia. 1.) mee.
lO ffliT I
LiiL:— L  De ringsprietgarnaal (Pandalus montagui)
Deze hadden, vanaf het ogenblik dat ze dood waren 
(veel sneller dan de gewone garnalen), reeds een 
roza-rood 'gekookt' uitzicht. Eén van de vissers 
scheen ze te herkennen ais 'Franse granaal', een 
term waarmee wellicht alle garnalen, met net uit­
zicht van steurgarnalen (opvallend rostrum) be­
doeld worden.
De ringsprietgarnaal is in Nederland tijdens som­
mige jaren minder zeldzaam en wordt dan door gar- 
naalvissers vóór de kust en in de zeegaten gevan­
gen (Holthuis & Heerebout, 1976).
Enkele weken later, 24 mei 1981, bleef een wijfje 
van de spinkrab (Hyas coarctatus) (carapaxbreadte 
X hoogte = 20.3 X 28.1 mm) zich hardnekkig in een 
sleepnet vasthouden. Deze soort onderscheidt zich 
van de 'gewone' spinkrab (Eyas araneus) door een 
duidelijke insnoering van de carapax ( f ig .2) ,
1' • O -  ¡i, i
a . b
Fig. 2. a. Hyas araneus
b. Hyas coarctatus
Enkele dagen later kon ik nog twee exemplaren, van 
Hyas coarctatus kontroleren, maegebracht door 
F . Kerckhof van een tocht met een kustvi s sar vóór 
Oostende (28 mei 1981), Het betrof sen mannetje
- 74-
(18.1 X 26.5 mm) en een wijfje met eieren (21.9 X
2 9.9 mm ) .
Deze waarnemingen dichtbij onze kust zijn mis­
schien in verband te brengen met de recente ex­
pansie van deze spinkrab die in de Oosterschelde 
duidelijk is (Waardenburg & ter Kuile, 1981). Se­
dert oktober 1979 werden aldaar enkele waarnemingen - 
verricht. In maart 1979 bleek de soort zich te 
hebben verspreid over de gehele Oosterschelde en 
was ze intussen tamelijk algemeen geworden. Vóór 
1976 was deze soort slechts enkele keren vastge­
steld langs de Nederlandse kust, maar bepaald in 
Zeeland (Holthuis & Heerebout, 1976).
Hoewel er bijna geen oudere gegevens betreffende 
krabben vóór onze kust bestaan, vermeldt Leloup 
(1941) deze soort toch ais algemeen in dieper 
water.
Op bijna iedere ontmoeting met de vissers kreeg ik 
nogal wat hermietjes. Interessant om te controle­
ren op eventuele parasieten (Desender, 1981b), 
maar ook om eventuele andere soorten dan de ge­
wone heremietkreeft (Pagurus bernhardus) te vin­
den. Op 13 juni 1981 hadden we geluk; een klein 
wijfje van Diogenes -pugilator (dit is de enige 
heremietkreeft waarvan de linker schaarpoot gro­
ter is dan de rechter en niet omgekeerd) werd nog 
net tijdens een ontsnappingspoging gevat. Het dier 
huisde in een kleine tepelhcren.
Literatuur
Desender, K., 1981a. Garnalen, kreeften en krab­
ben (Decapoda) langs de Westkust.
De Strandvlo 1(2); 32-37.
1981b, Heremietkreeften en hun pa­
rasieten. De Strandvlo 1(3): 60~64- 
Holthuis, L.B. & G.R. Heerebout, 1976. De Neder­
landse Decapoda (Garnalen, Kreeften en Krafa- 
ban).. Wet. Medea. K.N.N.V. III, 56 pp.
Leloup, E., 1941. Contributions à l'étude de la
- 75 -
faune belge. XI. Les Crustacés Décapodes 
Brachyoures de la côte belge.
Bull. Mus. Roy. Hist. Nat. de Belgique 18(11) ; 
1-19.
Waardenburg, H. & C. ter Kuile, 1981. De opkomst
van de spinkrab, Hyas coarctatus in de Ooster­
schelde. Het Zeepaard 41: 60,
Muinkkaai 94 
B-9000 Gent
Bericht.
Voor het begin van volgend jaar wordt een algemene 
ledenvergadering gepland die waarschijnlijk te Oos­
tende aal doorgaan. Hierop wordt enerzijds een kort 
administratief gedeelte gepland, anderzijds leden­
contact, eventueel diavoorstellingen, enz... . 
Personen die m.b.t. dit laatste suggesties hebben 
of zelf wensen dia's te tonen, een voordracht hou­
den, enz... in verband met zee, strand of brak 
water, kunnen contact opnemen met het secretariaat, 
Muinkkaai 94, 9000 Gent.
Personen die graag één of andere functie in het 
bestuur willen waarnemen worden eveneens verzocht 
contact op te nemen met het secretariaat vóór 
15 oktober 1981.
Mededeling van het Natuurhistorisch Archief.
Wij danken van harte alle personen die reeds waar­
nemingen instuurden. In het volgende nummer zal 
een eerste aflevering verschijnen van de waar­
nemingen van de periode januari-eind september '81. 
Waarnemingen die op deze periode betrekking hebben 
graag vóór 15 oktober 1981 bij één van de verant­
woordelijken van het NHA.
Waarnemingsformulieren en streaplijsten zijn steeds 
te verkrijgen bij de bestuursleden.


Aantekeningen over drie interessante kreeftachtigen (Crustacea, Decapoda)

http://www.vliz.be/imisdocs/publications/ocrd/218489.pdf

Aantekeningen over drie interessante kreeftachtigen (Crustacea, Decapoda)

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Open Marine Archive