Noviji razvoj lokalne demokracije u Hrvatskoj

Abstract

The paper analyses traditional and new forms of citizen participation at the local level. The traditional forms of citizen participation are referendum, citizens’ initiative, deliberative assemblies, sub-municipal governance, and occasional consultative meetings. The main new forms are introduction of the direct election of mayors and recall referendum, strengthening the role of local mayors, and independent actors in local politics. Special attention is devoted to comparative situation with sub-municipal governments. Five modes of fostering local democracy in Croatia are analysed: minority representation, classic forms of direct democracy, direct election of mayors and recall procedure, youth councils, and independent local political actors. Data from 2014 research show that citizens’ initiative, referendum, and consultative meetings are not frequently used participatory mechanisms in Croatia. Sub-municipal governments have not been established in one third of local units, indicating their smallness and – probably – the low level of decentralization in Croatia.Analiziraju se tradicionalne i nove forme sudjelovanja građana na lokalnoj razini. Tradicionalne forme participacije su referendum, građanska inicijativa, skupština svih građana, oblici submunicipalne samouprave i konzultativni zborovi građana. Važnije nove forme su neposredno biranje načelnika, njihov opoziv, jačanje lokalnog vodstva i nezavisni lokalni politički akteri. U radu se posebno analizira mjesna samouprava u komparativnoj perspektivi. Analizira se pet načina jačanja lokalne demokracije u Hrvatskoj: predstavništvo nacionalnih manjina, klasične forme direktne demokracije, neposredni izbor i opoziv načelnika, savjeti mladih i nezavisni lokalni politički akteri. Podaci iz istraživanja provedenog 2014. pokazuju da se u Hrvatskoj građanska inicijativa, lokalni referendum i mjesni zbor ne koriste često. Oblici mjesne samouprave nisu osnovani u jednoj trećini jedinica lokalne samouprave, vjerojatno zbog toga što su same te jedinice male, a razina decentralizacije niska