Leszczyńska, Urszula

Ostrowski, Jan K.

ART-Dok

MICHAŁOWICZ MAREK - MICHAŁOWSKA CELINA 
Michałowska Celina, malarka amatorka, zakon­
nica, ur. 1837 Kraków, zm. 23 VI 1916 Jarosław k. 
Przemyśla, córka Piotra Michałowskiego i Julii z 
Ostrowskich. W 1868 wstąpiła do zakonu Niepokala-
nek w Jazłowcu k. Tarnopola, gdzie przebywała nie­
mal do śmierci (do klasztoru w Jarosławiu przenie­
siona w związku z działaniami wojennymi). Wg opinii 
Marceliny Darowskiej, założycielki zakonu „od zna­
komitego ojca wzięła w dzieciństwie piękny talent 
malarski i piękniejszy jeszcze charakter. Ten wielki 
patriota ... kształcił sam swoją córkę, którą szczególnie 
kochał W Jazłowcu M. uczyła rysunku i malar­
stwa w prowadzonej przez zakonnice szkole dla dzie­
wcząt. Wykonała kilka malowideł ściennych w zaadap­
towanym na klasztor pałacu w Jazłowcu: Sw. Rodzina 
w sieni wejściowej (obecnie zakryta płytą pilśniową, 
fot. po 1950 u sióstr Niepokalanek w Szymanowie), w 
hallu I piętra scena z klęczącą zakonnicą w łodzi i 
aniołami przy wiosłach oraz kompozycja wyobrażająca 
3 anioły unoszące się w powietrzu (zamalowana, foto­
grafie u sióstr Niepokalanek w Szymanowie). Wyko­
nała obrazy do kaplic w domach zakonnych Niepoka­
lanek: Matka Boska, 1874, do kaplicy w Jarosławiu 
(projektowała również wnętrze kaplicy), Zmartwych­
wstanie, 1890, do ołtarza kaplicy w Niżniowie (oba 
zniszczone). Obraz Św. Kinga znajduje się w klaszto­
rze Niepokalanek w Nowym Sączu. 
M. była autorką wielu portretów. Jej młodzieńczy 
Autoportret (wł. K. Jagnińskiej, Kraków) nosi wyraźne 
ślady wpływu twórczości ojca, i był, zdaniem Jerzego 
Sienkiewicza, przez niego poprawiany. Inne są por­
trety zakonnic, które M. malowała w Jazłowcu. 
Modele upozowane frontalnie lub en trois ęuarts, * 
szkicowo potraktowanym ubiorze, utrzymane w zga­
szonej gamie kolorystycznej, płasko modelowane na 
neutralnym tle, pod względem wartości artystycznej są 
nierówne, ale wszystkie odznaczają się naturalnością 1 
prostotą (np. Portret Franciszki Woronicz — S. Fran­
ciszki od Woli Bożej). Ksawery Masłowski w Krako­
wie posiadał w swych zbiorach akw.: Członek Bractwa 
Różańcowego parafii Ruszczą i Koń. M. napisała j 
wydała pod kryptonimem N.N. biografię swego ojca: 
Piotr Michałowski. Rys życia, zawód artystyczny, &ia' 
łalność w życiu publicznym, Kr. 1911. 
M N K Oddz. Czapskich — Portret chłopca, akw., 
sygn.; M N W — Siedzący pies, akw., na odwrocie tp-
oł. 2 postaci, sygn., 1855, Portret mężczyzny na kont"' 
akw., miniaturowy Portret młodej kobiety, akw., syg"-
»J: C. Michałowska" (autorstwo niepewne); B l b ' 
Ossolińskich — Krakowiak na koniu, akw., ok. 1863-
Bibl warsz., 1858 t. 2, s. 510. — Spis książek, obraZfrB. Masłów rycin, rysunków ... stanowiących zbiór s'p. Ksawerego '"Ł*"fH^. 
skiego, Kr. 1870. — Estreicher K., Bibliografia pol- XI* s 
cia, t. 5, Kr. 1880, s. 101. — Mycielski. — Nowa * e t ° G f a . 
1916 z 30 VI. - Solski T„ Zembatówna M., Ambrożego ^ 
bowskiego „Rękorysy Polaków", Ze Skarbca Kultury, I" ' j ( 
z. 1, s. 153. - Suchodolska M., Jakimowicz U I ^ f S J , -
Rysunki z kolekcji J. I. Kraszewskiego, MNW, w . vnska 
Sienkiewicz J., Piotr Michałowski, W. 1964, s. 58. —
 l* J2$6-A., Amazonka zakonnica, Przew. Katolicki, 1973 nr l > ^-eg0, 
— Taż sama, Rysować uczyła nas córka Piotra Michał . ^ jfc/, 
Za i Przeciw, 1973 nr 50. — Ostrowski J. K., ^io!rM' .^gi. 
W. 1985. — Artystki polskie, Kat. wystawy, MNW, W ' arceiin}' 
Klasztor SS. Niepokalanek, Szymanów: list M ^ j n 
Darowskiej do Hieronima Kajsiewicza; listy tejże do j^\ovt'e' 
w sprawie obrazu Zmartwychwstanie do kaplicy w ^stto)^ 
listy M. do Marceliny Darowskiej, m.in. w sprawie ^ . 
kaplicy w Jarosławiu, z projektami (ol.) ołtarza, konso ' ^ „jfca 
wspomnienia zakonnic o M. — IS PAN, materiały # 
art. pol., notatka z rozmowy z Matką Anuncjatą Stra^ 
klasztorze SS. Niepokalanek w Szymanowie, 24 I l 9 • „yńsk'i 
J. K. Ostrowski, U. Les 
512 
Originalveröffentlichung in: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.). Malarze, rzeźbiarze, graficy, 
Bd. 5, Warszawa 1993, S. 512 


Michałowska Celina

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

ART-Dok