Znaczenie badawcze gestu w analizie procesów poznawczych osób niewidomych i niedowidzących

Abstract

Gestykulacja jest wszechobecną cechą komunikacji wśród ludzi, choć występuje również u małp człekokształtnych. Gest daleki jest jednak od bycia przypadkową serią ruchów rąk. Według teoretyków nauk kognitywnych gest i język to dwa uzupełniające się źródła wiedzy na temat procesów umysłowych leżących u ich podstawy. Jeżeli więc gest, podobnie jak język, jest odzwierciedleniem struktury umysłowej człowieka, z której się wywodzi można założyć, iż analiza gestu stanowić będzie istotne źródło danych potwierdzających lub obalających teorie na temat natury konceptualizacji oraz kategoryzacji; w szczególności teorię ucieleśnionego poznania oraz opartą na niej kognitywną teorię metafory. Badanie języka jako ekspresji procesów rozgrywających się na poziomie umysłu — dokładniej rzecz biorąc — ucieleśnionego umysłu jest fundamentalnym założeniem lingwistyki kognitywnej. Niniejszy artykuł przygląda się powiązaniu gestu, języka oraz zjawisk umysłowych, ze szczególną uwagą traktując metaforyczny gest osób niewidomych oraz niedowidzących. Pokazując konceptualne oraz społeczne konotacje występowania różnych typów gestu autorki starają się wykazać, iż jego analiza stanowić może istotny przyczynek do rozwoju kognitywnej teorii poznania.Narodowe Centrum Nauki (grant 2011/01/N/HS6/04050