De Europese Grasland Federatie (EGF) organiseerde samen met het Deutsche Landwirtschaft Gesellschaft (DLG) een congres over voederwinning en conservering

Corporaal, J.

Luten, W.

Wageningen Yield 

Ruwvoederwinnin g naar het
jaar 2000
W Luten (hoofd afdeling Weidebouw PR) en J. Corporaal (onderzoeker sectie voederwinning PR)
De Europese Grasland Federatie (EGF) organiseerde samen met het Deutsche Land-
wirtschaft Gesellschaft (DLG) een congres over voederwinning en conservering. De
bijeenkomst vond plaats van 23 t/m 25 januari in Braunschweig Völkenrode in Duits-
land.
De 163 deelnemers waren afkomstig uit 16 europese landen. Daarnaast waren er ook
onderzoekers uit de USA, Canada, USSR, Japan, Israël en Chili.
Vrijwel alle aspecten van voederwinning en con-
servering kwamen aan de orde volgens een be-
paalde indeling:
- Conservering van verschillende gewassen en
bijprodukten
- Biologische en chemische processen
- Techniek en management van voederwinning
- Benutting van kuilvoer
- Kwaliteitsbeoordeling
Het klimaat, de gewassen en de bedrijfsstructuur
verschillen sterk van land tot land. Dit heeft zijn
weerslag in de problemen en de onderzoeks-
aspecten. De naar onze mening voor ons land
relevante aspecten zijn hieronder weergegeven.
Gewassen en bijprodukten
Er werd niet alleen aandacht besteed aan gras,
maar ook aan luzerne, mais, voederbieten en bij-
en afvalprodukten. Met name in de USA en Ca-
nada wordt veel luzerne geteeld en krijgt het ge-
was ook in het onderzoek veel aandacht. Voor
Nederlandse omstandigheden zijn er geen
nieuwe gezichtspunten naar voren gekomen.
Evenzo geldt dat voor bijprodukten.
Toepassing bacteriën en enzymen
Over het effect van chemische samenstelling op
de conservering is al veel bekend. Veel aandacht
was er voor de micro-biologische kant van het
32
conserveringsproces en met name om dit met
behulp van biologische toevoegmiddelen te be-
invloeden. Momenteel zijn er meer dan 200 pro-
dukten bekend, waarvan een aantal onder be-
paalde omstandigheden (met name laag ds-ge-
halte en voldoende suiker) het inkuilproces
verbeteren. In onzeoptiekzijn deze middelen geen
alternatief voor ons Nederlandse systeem van
voordrogen. Het standpunt dat toevoegmiddelen
alleen bij ongunstige weersomstandigheden ge-
bruikt worden, hoeft daarom nog niet bijgesteld te
worden. De proeven met enzymen gaven geen
eenduidige resultaten. Niet uitgesloten wordt dat
men in de toekomst betere enzym mengsels kan
maken waarmee de kwaliteit van de kuil en de
verteerbaarheid kunnen worden verbeterd.
Management
Zolang er aan inkuilonderzoek wordt gedaan is er
een verschil in benadering tussen Groot Brittan-
nië, Scandinavië enerzijds en het vaste land (en
met name Nederland) anderzijds. De Engelsen
houden aan hun systeem van nat inkuilen vast.
Ondanks dat er in Engeland relatief meer hooi
wordt gewonnen dan in Nederland, beweert men
dat het maken van voordroogkuil er niet mogelijk
is. Ook meent men dat vers ingekuild gras een
hogere opname geeft dan (licht) voorgedroogd
gras. Door het toenemende milieubewustzijn
wordt er steeds strenger opgetreden tegen het
laten weglopen van perssap  naar het opper-
vlaktewater. Voor nieuw te bouwen silo’s gelden
strenge bouwvoorschriften en men is verplicht te
zorgen voor een goede perssapopvang. Voordro-
gen werd ook als een oplossing aangedragen.
Mogelijk dat de discussie tussen de Engelsen en
de Nederlanders om die reden ooit gesloten
wordt.
Matting
Zowel in Amerika als in Europa wordt er geëxpe-
rimenteerd met een mattingsysteem. In Amerika
richt zich dit vooral op de winning van luzernehooi.
In Nederland en Duitsland op voordroogkuil van
gras. Bij het mattingsysteem wordt in één werk-
gang gemaaid en gekneusd en wordt het gewas
in een mat geperst die op het veld te drogen wordt
gelegd. De droogsnelheid kan daarmee aanzien-
lijk worden versneld, zodat in één dag ingekuild
kan worden. Het onderzoek verkeert nog in de
fase van ontwikkelen en uittesten van prototypen
van de machine.
Modellen
Er werden enkele computermodellen gepresen-
teerd waarmee voederwinningssystemen kunnen
worden doorgerekend. Het toetsen van de model-
len aan de praktijk had niet of nauwelijks plaats
gevonden.
Benutting
Veel onderzoek naar de benutting  van geconser-
veerd voer, met name ingekuild gras, gaf aan dat
er een gat zit tussen opname van het verse gras
en het kuilvoer dat ervan is gemaakt. Over het
algemeen is het gat tussen gras en natte kuil of
hooi vrij klein en tussen gras en voordroogkuil
(2530  % ds) groter. De indruk bestond dat het gat
weg zou zijn bij voordrogen tot 40-50 % ds of door
bij het inkuilen te hakselen  met gebruik van een
goed toevoegmiddel.
Eiwitgehalte en krachtvoer
In de meeste landen is net als bij ons de aandacht
gericht op het verhogen van het eiwitgehalte en
ver!agen  van het vet in de melk. Uit Amerikaans
onderzoek zou blijken dat het eiwitgehalte in het
voer meer beperkend is voor de eiwitproduktie
dan voor het energiegehalte. Dit is in tegenspraak
met de huidige Nederlandse opvatting. De
waarde van het eiwit uit vlinderbloemigen met
name uit klaver zou worden onderschat.
Wegens het overschot aan N in het ruwvoer en het
daarmee ontstane milieuprobleem, schakelt men
ook in Scandinavië over op eigen geteeld kracht-
voer.
Ruwvoeropname
De voorspelling van de ruwvoeropname door het
vee is nog een groot probleem. Uit Engels onder-
zoek bleek dat de ruwvoeropname niet werd be-
invloed door de verteerbaarheid, het ds-gehalte,
de pH of de ammoniakfractie, maar wel door het
gehalte aan suikers en werkelijk eiwit. Het alco-
holgehalte zou negatief werken op de opname.
Kwaliteitsbeoordeling
Er werd aandacht besteed aan schadelijke orga-
nismen en gifstoffen die in het kuilvoer kunnen
voorkomen. Als gifstoffen werden mycotoxinen
genoemd en als schadelijke organismen de Liste-
ria bacterie en de schimmel Penicillium roqueforti.
Listeriosis vormt in Engeland een toenemend pro-
bleem vanwege het voeren van beschimmeld
voer, met name uit grote balen. Het probleem kan
echter door een zorgvuldige bewaring worden
voorkomen.
NIRS
De voederwaarde wordt vrijwel overal bepaald op
33
basis van chemische samenstelling van het ruw-
voer. Tussen de verschillende landen is er wel
verschil in onderzochte componenten en onder-
zoekmethodieken. In de Scandinavische landen
en ook in Duitsland gebruikt men al op grote
schaal de NIRS-techniek (methode om met infra-
rood licht de voederwaarde te schatten). Men was
redelijk optimistisch over deze techniek. Dit in te-
genstelling tot vorige bijeenkomsten zoals het
graslandcongres in Nice van ‘90. In Braun-
schweig verwachtte men zelfs dat NIRS  op den
duur zelfs bij verse, ongemalen monsters zou
kunnen worden gebruikt. Door het gebruik van
andere golflengten zou het zelfs mogelijk worden
ook vluchtige bestanddelen met NIRS te bepalen.
Monsters met een hoog zandgehalte vormen nog
steeds een probleem. We hadden de indruk dat
men in andere landen eerder tevreden is over de
nauwkeurigheid van NIRS dan in Nederland om-
dat de huidige onderzoekmethoden daar vaak on-
nauwkeuriger zijn.
Tot slot
Het viel ons op dat veel onderzoekers gespecia-
liseerd zijn in een zeer klein onderdeel van de
hele keten van voederwinning en bewaring, terwijl
er weinig generalisten waren.
De meeste chemische en biologische processen
zijn al redelijk goed bekend, hoewel hier en daar
nog fundamenteel onderzoek gewenst is om me-
chanismen te verklaren. De al aanwezige kennis
zou meer met behulp van voorlichting aan de boer
moeten worden gebracht. Om managementsbe-
slissingen bij de voederwinning te ondersteunen,
zouden er betrouwbare computermodellen moe-
ten worden gemaakt. In de loop van de bijeen-
komst werd wel duidelijk dat er op korte termijn
geen spectaculaire ontwikkelingen op het gebied
van inkuilen mogen worden verwacht. Wat dat
betreft lijkt het Nederlandse systeem van jong
maaien, voordrogen tot 40-50  % en dan goed
afdekken, al ideaal.
Bij de gehele bijeenkomst was er volop gediscus-
sieerd over allerlei zaken die met inkuilen te ma-
ken hadden. De voorzitter besloot dan ook de
bijeenkomst met de opmerking: ,,This has been a
very good Fodder Conversation Meeting”.
34


Ruwvoederwinning naar het jaar 2000

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Wageningen Yield

NARCIS

Name not available