De beproeving van de platen was gericht op analyse van zowel de sterkte als het verplaatsingsgedrag

Swierstra, D.

Wageningen Yield 

Groenspoorplaten voor een goede
kavelpadverharding op veengrond
D. Swierstra (onderzoeker IMAG)
Sinds 1985 zijn op ROC Zegveld groenspoorplaten als kavelpadverharding in beproe-
ving. De groenspoorplaat is een betonnen zgn. cassette plaat voor verhardingen op
veengrond, speciaal ontwikkeld door Den Boer Beton B.V. te Nieuw-Lekkerland. Deze
plaat is afgeleid van de cirkelroosterplaat die in de looppaden in ligboxenstallen als
afdekking van mestkelders wordt toegepast.
In 1986 zijn proefbelastingen op de roosterplaten met een lengte van 1,65 m uitge-
voerd. Een jaar eerder zijn de kortere platen reeds beproefd. De beproeving van de
platen was gericht op analyse van zowel de sterkte als het verplaatsingsgedrag.
Kenmerken groenspoorplaten
De cassettevormige groenspoorplaten hebben
een breedte van 0,55 m en er bestaan twee leng-
tes van respectievelijk 1,40 m en 1,65 m. Van de
platen met een betonkwaliteit van B50 zijn de
ribben langs de randen voorzien van wapenings-
staven met een diameter van respectievelijk 10
mm en 16 mm. De geperforeerde velden met een
dikte van 80 mm zijn ongewapend, het gewicht
bedraagt ca. 200 kg per vierkante meter. De korte
platen van 1,4  m lang zijn volgens opgave van de
fabrikant geschikt voor een asbelasting van 80 kN
(8 ton) en de langere platen met een lengte
van 1,65 m voor een asbelasting van 100 kN
(10 ton).
Aanleg proefwegvak
In de zomer van 1986 is met totaal 86 platen een
wegvak met een lengte van ca. 24 m en een
breedte van 3,30  m aangelegd. Voor het leggen
van de platen is de zode gefreesd tot een diepte
van ca. 0,15  m beneden maaiveld. De platen zijn
paarsgewijs gelegd door medewerkers van het
ROC op aanwijzing van de fabrikant. Hiervoor is
gebruik gemaakt van de hefinrichting van een
trekker, voorzien van een ketting met een dubbel
stel speciaal ontwikkelde hijspijpen. Tijdens de
aanleg kan reeds van de verharding gebruik wor-
den gemaakt, zodat ook onder slechte bodem- en
weersomstandigheden een verharding met der-
gelijke platen kan worden aangelegd. De platen
zijn gelegd met een afstand tot de slootkant van
ca. 2,5  m. De ondergrond bestaat uit veengrond
met een dikte van tenminste 5,O m, het grondwa-
terpeil  ligt ca. 0,50  m beneden maaiveld.
De bovenkant van de platen ter plaatse van de as
60
van het pad bedroeg vóór de proefbelasting ge-
middeld 75 mm met een standaardafwijking van
32 mm en was er sprake van een variatiecoëffi-
ciënt van 43 %, waarmee wordt aangegeven dat
de platen er enigszins onvlak bij lagen. Aan de
slootzijden zijn de platen gemiddeld 50 mm hoger
gelegd dan aan de landzijde, hetgeen overeen-
komt met een helling van ca. 1,5  %. Dit hoogtever-
schil is vooral bedoeld om de verwachte grotere
zettingen aan de slootkant te compenseren. Op
aanwijzing van de fabrikant is ca. 4 maanden ge-
wacht met beproeving. Dit is om de platen gele-
genheid te geven tot zetting en tevens om gras-
begroeiing door de gaten van de platen te laten
ontwikkelen. Vanaf het moment dat de platen zijn
gelegd is de verharding normaal als bedrijfsver-
harding in gebruik geweest.
Proefbelasting
In de herfst van 1986, ca. 4 maanden na aanleg,
zijn de platen beproefd op sterkte en zijn de blij-
vende verplaatsingen vastgelegd. De proefbelas-
ting is uitgevoerd met een vrachtwagen met in vier
stappen een toenemende belasting met zand en
met verschillende aantallen passages. De enkele
achteras van de vrachtwagen bestond uit
2 X 2 wielen met een totale wielbasisbreedte van
2,40 m. De vrachtwagen is steeds over de as van
het pad gereden. Met de maximale asbelasting
van 110,2  kN (ca. 11 ton) zijn twee passages
uitgevoerd. De hoogtes zijn vóór en nà de proef-
belasting met een waterpasinstrument per plaat
op vier hoekpunten als blijvende verplaatsingen
gemeten. De verplaatsingen optredende tijdens
de proefbelasting zijn niet vastgesteld doch waren
duidelijk aanwezig.
Kavelpad met groenspoorplaten als verharding. Het gras dat door de gaten groeit voorkomt in belangrijke mate het
verschuiven van de platen.
Resultaten korte termijn
Cons  truc tief gedrag
Tijdens de proefbelasting zijn visueel de techni-
sche gebreken in het betonoppervlak van de pla-
ten waargenomen. Na het belasten van de platen
met een aslast van ca. 11 ton, is bij één plaat
scheurvorming geconstateerd. Na verwijdering
van de gebroken plaat bleek zich hieronder een
boomstronk te bevinden, waardoor ongelijkma-
tige zetting van de plaat optrad met breuk tot ge-
volg. De langszijden van de platen zijn uitgevoerd
met nokjes als afstandhouders. Na de proefbe-
lasting waren vele nokjes aan de bovenkant
beschadigd. Door krachtsoverdracht van de ene
plaat op de andere ontstaat afschilfering van de
betonnokjes. Uit modelonderzoek bij de TU Delft
isgeblekendatjuistdeonderlingeafsteuning een
positief effect heeft op het zettingsgedrag van de
platen.
Zettingsverloop
De hoogteligging van de platen, vier hoekpunten
per plaat, is vóór (oktober 1986) en nà (november
1986) de proefbelasting vastgelegd en gerela-
teerd aan de oorspronkelijke gemiddelde hoogte
van het naast liggende maaiveld. In tabel 1 zijn de
waarden van de verschillende metingen en de
Tabel 1 Zettinqen in mm t.o.v. oorspronkelijk maaiveld vóór en nà proefbelasting en na 3 jaar gebruiksduur
okt. 1986
Waarnemingstijdstip
nov. 1986 okt. 1989
Slootzijde 98 74 102
Midden 84 39 65
Landzijde 41 58 96
Gemideld 75 57 88
Standaardafwijking 32 19 22.5
Variatiecoëfficiënt 0.427 0.333 0.257
Aantal meetpunten 258 258 129
61
resultaten van enkele statistische bewerkingen
vermeld. De gemiddelde zakking  tijdens de proef-
belasting bedroeg 57 mm met een variatiecoëffi-
ciënt van 33 %. Aan de slootzijde was de zakking
16 mm groter dan aan de landzijde. De resultaten
van de zakkingen zijn in figuur 1 gegeven.
Na een gebruiksperiode van drie jaar zijn nog-
maals hoogtemetingen uitgevoerd. Tijdens deze
periode is het kavelpad  intensief door het bedrijf
gebruikt zowel voor het uitrijden van mest als voor
het inkuilen. De gemiddelde zetting over die pe-
riode bedroeg 31 mm (zie figuur 1).
De totale zakking  vanaf de aanleg tot na de proef-
belasting en de gebruiksperiode van 3 jaar be-
draagt 88 mm, met een standaardafwijking van
22,5  mm en een variatiecoëfficiënt van 26 %. Ge-
constateerd kan worden dat door de proefbelas-
ting en het gebruik, het pad minder onvlak is ge-
worden. Het kavelpad  is hier en daar onder het
niveau van het maaiveld gezakt. Door de perfora-
ties in de platen hebben er zich geen wateropho-
pingen op de verharding voorgedaan.
Ten behoeve van de horizontale verplaatsing zijn
de spleetbreedtes tussen de kopse kanten van de
platen aan de bovenzijde vóór en nà de proefbe-
lasting gemeten. Gemiddeld is de spleetbreedte
tijdens de proefbelasting met 10 mm toegenomen,
Na de gebruiksperiode van 3 jaar is de spleet-
breedte nagenoeg niet toegenomen. Dit lijkt
vooral een gevolg van verdere begroeiing en het
gevuld raken van de gaten in de platen met
grond.
Conclusies en aanbevelingen
Geconcludeerd kan worden dat op basis van het
in de praktijk waargenomen gedrag met groen-
spoorplaten op veengrond, een goed functione-
rende verharding mogelijk is. Na een gebruikspe-
riode van drie jaar voldoet deze nog als
bedrijfsverharding. De platen met een lengte van
1,651 m zijn op veen constructief geschikt geble-
ken voor een gebruiksbelasting van 100 kN
aslast. Het verplaatsingsgedrag, ook op langere
termijn, is aanvaardbaar. Bij de toepassing van de
groenspoorplaten is gebleken dat de horizontale
verplaatsing, loodrecht op de rijrichting, kan wor-
den beperkt door direct na aanleg de gaten van de
platen te vullen met losse zwarte grond. Enige
andere perspectiefvolle aspecten van groen-
spoorplaten zijn: de gunstige landschappelijke in-
passing en de mogelijkheden van hergebruik
door demontage.
Figuur 1 Gemeten hoogten in mm van groenspoorplaten
aanwezige maaiveld vóór en nà proefbelasting
in proefvak kavelweg OP veengrond ten opzichte van
slootzijde midden landzijde
62


Groenspoorplaten voor een goede kavelpadverharding op veengrond

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Wageningen Yield

Name not available

NARCIS