In drie dekafdelingen in Raalte is onderzoek opgestart naar de mogelijkheden van recirculatie van stallucht, de effecten van klimaat op de productiviteit van zeugen en het effect van dikkere isolatie op het stalklimaat

Klooster, K., van 't

Plagge, G.

Tolsma, A.

Wageningen Yield 

Geklimatiseerde dekstal opgestart
Gerard Plagge, VPB Raalte, Kees van 't Klooster, PV en A. Tolsma,  Emmeloord
In drie dekafdelingen in Raalte is onderzoek opgestart naar de mogelijkheden van
recirculatie van stallucht, de effecten van klimaat op de produktiviteit van zeugen en
het effect van dikkere isolatie op het stalklimaat. Gemeten wordt in hoeverre recir-
culatie van stallucht de emissie vanuit stallen kan verminderen en het energiever-
bruik kan verlagen. Tijdens de verbouwing van het Varkensproefbedrijf kwam de
vraag naar voren in hoeverre een betere klimaatbeheersing in dekstallen technisch
mogelijk en economisch zinvol is. Na hete zomers zijn er meer terugkomers bij de
zeugen en zijn de tomen kleiner. Met een goede klimaatbeheersing, kan deze pro-
duktiedaling mogelijk voorkomen worden. In 199 I is aan de reconstructie van de
dekstallen begonnen en in maart 1992  zijn ze in gebruik genomen.
Normale en extra isolatie
De drie dekafdelingen bieden ieder plaats aan
I 5 zeugen in voerligboxen en een beer. Eén van
de drie afdelingen wordt gebruikt als referentie
ten opzichte van de andere twee afdelingen. De
referentiestal heeft een normale isolatie, in dit
geval 6 cm polyurethaan. De tweede afdeling
heeft een veel dikkere isolatie, 15 cm polyure-
thaan. Meer isolatie is duurder, maar scheelt in
de vetwarmingskosten. Bovendien dringt op
hete dagen de zonnewarmte moeilijker door in
de stal. De luchttemperatuur bij de zeugen
wordt in beide stallen op vijf verschillende plaat-
sen continu gemeten. Ook de temperatuur van
de aangevoerde en de afgevoerde lucht wordt
gemeten.
Door deze vergelijking te maken, hopen we
meer inzicht te krijgen of de huidige isolatie
adviezen nog steeds juist zijn.
Afdeling met recirculatie
In deze afdeling wordt de lucht onder de roos-
ters afgezogen en afgevoerd naar een container.
De stal is ook met 15 cm polyurethaan geiso-
leerd. In de container wordt de lucht gezuiverd.
(zie tekening systeem). Dit gebeurt door filte-
ring in een biobed.  Met een condensor  wordt
vocht uit de lucht gehaald. De lucht kan worden
gekoeld of verwarmd. Met UV-bestraling wor-
den ziektekiemen gedood. Hoewel in de oor-
spronkelijke plannen voorzien was in een scrub-
ber om kooldioxyde te verwijderen, zit deze
nog niet in de container. Er is geen apart stoffI-
ter gemonteerd. Uit klimaatmetingen zal moe-
ten blijken in hoeverre hiervoor voorzieningen
moeten worden aangebracht.
Omdat met een dergelijke experimentele
opstelling nog geen ervaring is opgedaan, zijn
een aantal veiligheidsmaatregelen getroffen. Zo
wordt bij stroomuitval en bij storingen automa-
tisch een deur geopend en een alarmsignaal
afgegeven, zodat geen gevaarlijke situaties voor
de varkens ontstaan. Ook als gasconcentraties
te hoog worden, wordt deze noodvoorziening
in werking gezet. b
Eerste resultaten
In de afdelingen worden het energieverbruik,
het stalklimaat, de emissie van ammoniak en de
reproduktieresultaten van de zeugen gemeten.
De meetinstallatie is opgestart in maart. Enkele
eerste opmerkelijke punten:
Het biobed  werkt, in de zin dat, ondanks een
hele kleine ventilatiehoeveelheid in de afde-
ling met recirculatie, de ammoniak concen-
tratie in deze afdeling toch lager is dan in de
beide andere afdelingen,
Ook de geur van de lucht in deze afdeling
heeft meer weg van boslucht  dan van de
geur zoals we die gewend zijn in varkensstal-
len.
Het kanaal dat lucht vanaf de mestkelder
afvoert naar het biobed,  was niet geïsoleerd.
Het bleek dat de lucht in dit kanaal met
meer dan zeven graden afkoelde. Dit kanaal
wordt nu alsnog geisoleerd.
Het gehalte aan kooldioxyde loopt flink op
als geen koolscrubber wordt toegepast. Nu is
volgens buitenlands onderzoek kooldioxyde
op zich geen schadelijk gas, mits de concen-
traties onder 2,0 vol-% blijven, Toch zal nog
nagegaan moeten worden in hoeverre het
gehalte aan kooldioxyde geregeld moet wor-
den
De eerste maanden zullen besteed worden aan
dit testen van het technische systeem. Vewol-
gens zal vanaf juni het klimaat een tijd constant
geregeld worden, zodat de noodzakelijke metin-
gen aan energie, klimaat, emissies en dierpro-
dukties verzameld kunnen worden.
Perspectieven
In Nederland is het klimaat in stallen nog niet
optimaal. Wellicht is met een recirculatie sys-
teem een verbetering te realiseren. Omdat de
luchtstromen, die door de container gaan,
instelbaar zijn, is dit een echte onderzoeksop-
stelling, waarmee naar optimale instellingen
gezocht kan worden. Als hier meer duidelijkheid
over verkregen is, kan er ook berekend worden
of dit economisch interessant is voor de Neder-
landse varkenshouders.
Over ammoniakemissie wordt de laatste jaren
veel gepraat. Het onderzoek werkt hard aan
methoden die tot een vermindering van deze
emissie moeten leiden. Met deze container is de
hoeveelheid te ventileren lucht, die door een
biobed  gaat veel kleiner geworden en zullen de
kosten van biofiltratie dus sterk verlaagd kunnen
worden. Ook kunnen emissies van andere gas-
sen in deze opstelling worden gemeten en
mogelijk worden gereduceerd. Dit onderzoek
kan leiden tot oplossingen die de uitstoot van
ammoniak, stof en andere schadelijke of hinder-
lijke gassen uit varkensstallen verminderen.
Door een betere klimaatbeheersing is het
mogelijk dat hierdoor de produktiviteit van de
zeugen stijgt. Tevens kunnen op deze wijze de
arbeidsomstandigheden voor de boer mogelijk
verbeterd worden, n
condensor  UV lamp ventila
oouucl
6-J
8
stal
CO2 scrubber
biobed
I 1
Figuur: Systeem voor recirculatie van stallucht LI


Geklimatiseerde dekstal opgestart!

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Wageningen Yield

NARCIS