Het fosfaatgehalte in rundveemest kan in veel gevallen lager door beter naar de norm te voeren

Boxem, Tj.

Meijer, R.

Wageningen Yield 

ll
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
6
Praktijkonderzoek 96-4
Het hoogproductiebedrijf van de Waiboerhoeve
heeft als doelstelling het behalen van een pro-
ductieniveau van minimaal 10.000 kg/koe/jaar
bij twee keer daags melken. Dit productieniveau
wordt dit jaar voor het eerst overschreden. Om
meer inzicht te krijgen in het verloop van de
individuele voeropname van hoogproductief
melkvee staan de koeien het jaar rond op stal
zodat de individuele voeropname gedurende de
gehele lactatieperiode kan worden gemeten.
Daarnaast worden ook de mestproductie en de
mestsamenstelling nauwkeurig bijgehouden. Het
basisrantsoen bestaat gemiddeld voor de helft
uit snijmais en voor de helft uit graskuil aange-
vuld met soyaschroot en 100 gram mineralen/-
koe/dag. Krachtvoer wordt verstrekt via kracht-
voerautomaten. Sinds 1995 wordt een deel van
het krachtvoer verstrekt via het basisrantsoen in
de vorm van maiskolvensilage (MKS).
P-vrij mineralenmengsel
In 1993 werd de veestapel gemiddeld circa
30% boven de fosfornorm gevoerd. Overtollig
fosfor wordt door de koe niet benut en komt in
de mest terecht. Om deze overmaat te reduce-
ren wordt daarom vanaf 1994 een P-vrij minera-
lenmengsel gevoerd en wordt bovendien geen
extra fosfor meer toegevoegd aan het kracht-
voer. Dit betekent dat vanaf 1994 alleen fosfor
uit de grondstoffen (ruwvoer en krachtvoer)
wordt verstrekt. Alleen al door geen fosfor meer
te verstrekken via het mineralenmengsel daalde
het fosforaanbod met 1,8 kg/koe/jaar. De fosfo-
ropname in 1994 was ca. 15% lager dan in
1993 terwijl de opname nog steeds ruim vol-
doende was om in de behoefte van de dieren te
voorzien. 
In 1995 is de fosforopname nog verder gedaald.
Dit is onder andere het gevolg van het verstrek-
ken van een deel van het krachtvoer in de vorm
van MKS (laag P-gehalte) en door een lager P-
gehalte in de graskuilen ten opzichte van het
voorgaande jaar. De fosforopname was in 1995
vrijwel gelijk aan de fosforbehoefte van de die-
ren.
Daling fosfaatgehalte in de mest
In tabel 1 staat het fosfaatgehalte in de mest van
de afgelopen jaren. In 1993 bedroeg het fosfaat-
gehalte in de mest ca. 1,8 kg/ton mest. In 1994
is het fosfaatgehalte met circa 15% gedaald
overeenkomstig de daling in fosforopname door
de koeien. In 1995 is het fosfaatgehalte in de
mest met nog eens 15% gedaald wederom over-
eenkomstig de daling in fosforopname door het
melkvee. Het fosfaatgehalte in de mest is op dit
moment ca. 25% lager dan het landelijk gemid-
delde.
Lager fosfaatgehalte rundveemest
mogelijk
R. Meijer en Tj. Boxem (PR)
Het fosfaatgehalte in rundveemest kan in veel gevallen lager door beter naar de norm te voeren.
Op het hoogproductiebedrijf van de Waiboerhoeve is het fosfaatgehalte in de mest de afgelopen
jaren met 30% afgenomen. Dit is met name aantrekkelijk voor intensieve bedrijven met een
mestoverschot. Een lager fosfaatgehalte in de mest betekent immers dat er minder mest hoeft wor-
den afgevoerd en waardoor dus op kosten kan worden bespaard.
Tabel 1 Fosfaatgehalte1) drijfmest hoogpro-
ductiebedrijf Waiboerhoeve (kg/ton)
1993 1994 1995 Landelijk
gemiddeld
P2O5 1,8 1,5 1,3 1,7
1) Op basis van 9% droge stof
De koeien staan
het jaar rond op
stal. Met voer-
bakken kan de
individuele voer-
opname tijdens
de hele lactatie-
periode gemeten
worden.
7l  l  l  l  l  l  l  l  l  l  l  l l
Praktijkonderzoek 96-4
moeid. Een verdere verlaging van de fosforopna-
me is mogelijk door fosforarm krachtvoer of fos-
forarme bijproducten te voeren. Of de eventuele
extra kosten hiervan opwegen tegen de voorde-
len is sterk afhankelijk van de bedrijfssituatie.
Extra P in het
krachtvoer is
niet altijd nodig.
Perspectief lager fosfaatgehalte
Voor extensieve bedrijven die geen mestover-
schot hebben betekent verlaging van het fosfaat-
gehalte in de mest dat een grotere aanvulling
met fosfaat uit kunstmest noodzakelijk is.
Voordeel hiervan is dat fosfaat uit kunstmest met
name in het voorjaar sneller beschikbaar komt
voor het gewas. Voor intensieve bedrijven met
een mestoverschot is het verlagen van het fos-
faatgehalte in de mest een aantrekkelijke moge-
lijkheid om de mestafzet te verkleinen. Een
lager fosfaatgehalte in de mest betekent voor
deze bedrijven een lager fosfaatoverschot en
dus minder afvoer van dierlijke mest. Dit bete-
kent dus tevens een kostenbesparing.
Voeren op de norm
Verlaging van het fosfaatgehalte in de mest is
mogelijk op bedrijven die ruim boven de fosfor-
norm voeren. In geval er extra mineralen wor-
den gevoerd kan de eerste winst worden
behaald door een P-vrij mineralenmengsel te
voeren waarmee géén extra kosten zijn ge-


Lager fosfaatgehalte rundveemest mogelijk

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Wageningen Yield

NARCIS