Groepshuisvestingssystemen waarin dekgroepen tijdens de dracht niet worden gemengd zijn qua huisvesting wat duurder dan wisselgroepen, maar bieden meer kans op goede technische resultaten

Swinkels, H.

Vermeer, H.

Dutch

Name not available

Zeugen in vaste dekgroepen of wisselgroepen?

NARCIS 

Wageningen Yield 

Zeugen in vaste dekgroepen of wisselgroepen?
Herman Vermeer en Han Swinkels,  PV
Groepshuisvestingssystemen waarin dekgroepen tijdens de dracht niet worden gemengd
zijn qua huisvesting wat duurder dan wisselgroepen, maar bieden meer kans op goede
technische resultaten. Bij een wisselgroep worden er regelmatig nieuwe dieren aan een
groep toegevoegd. Dit kan leiden tot meer onrust, kreupelheid en
minder overzicht. De voorkeur gaat daarom uit naar vaste groepen.
Veel varkenshouders zetten op dit moment de
mogelijkheden voor het ombouwen naar groeps-
huisvesting voor zeugen op een rij. Een wezenlijk
discussiepunt is vaak of de zeugen in vaste dekgroe-
pen gehuisvest zullen worden of in één of enkele
grote wisselgroepen. In wisselgroepen worden
regelmatig zeugen toegevoegd na inseminatie of
drachtigheidstest. Iedere keer wordt dan opnieuw
de sociale rangorde door middel van gevechten
vastgesteld. In vaste dekgroepen blijven de dragen-
de zeugen tot aan het afbiggen  bij elkaar. Pas na het
spenen worden nieuwe zeugen of opfokzeugen
toegevoegd. De groepsgrootte is afhankelijk van
systeem, bedt-ijfsgrootte  en speenfrequentie.
Rangorde
Zeugen die elkaar nog niet kennen regelen hun
onderlinge positie in de rangorde meestal door
terugkomers en tot
middel van agressie. Dit kan door dreigen, maar ook
door daadwerkelijk vechten. Vechten gebeurt met
de koppen naar elkaar toe, waarbij de zeugen vaak
om elkaar heen draaien. Als één van de zeugen zich
tijdens het gevecht duidelijk atiendt  en wegloopt,
dan geeft ze daarmee aan verliezer te zijn en lager
in de rangorde te staan. De andere zeug stopt dan
met vechten, Bij onvoldoende ruimte en een roos-
tewloer kunnen er door gevechten verwondingen
ontstaan aan buik, uier, achterhand en klauwen.
Tijdens het mengen van zeugen geldt daarom het
advies om ze minstens het dubbele oppervlak (4
m2) te geven van het hok waar ze later in terecht
komen. Dit mengen kan gedurende enkele uren tot
dagen gebeuren op bijvoorbeeld een buitenuitloop
met een dichte vloer en strooisel. De meeste
gevechten zijn dan na enkele uren al achter de rug.
De rangorde staat vervolgens na enkele dagen vast,
maar de zeugen kennen elkaar pas echt goed na
Slechts één keer mengen, meteen na het spenen,
minste kans op agressie na de groepsvorming
op een ruime uitloop dichte vloer geeft de
. _. . . “,,,‘“,‘.‘._  ‘.,
8 HUISVESTING
enkele weken. Hoe meer nieuwe zeugen er in een
groep zitten, hoe langer het duurt voordat er rust is
in de groep. In het eerste half jaar na het omscha-
kelen naar groepshuisvesting zal er daarom een lan-
gere tijd nodig zijn voordat er rust in de groep is dan
wanneer er al jaren met groepshuisvesting gewerkt
wordt. De oudere zeugen in een groep kennen
elkaar dan al goed.
Dekfase
Het is gunstig als de zeugen tussen spenen en
drachtigheidstest nog in een specifieke dekstal  ver-
blijven. Alle aandacht en voorzieningen voor het
mengen, het geven van beercontact, insluiten in
dekboxen, insemineren, controle op terugkomers
en het scannen  oftesten op drachtigheid zijn dan in
één afdeling verzameld. Voor het uitvoeren van
deze werkzaamheden is het gunstig als de zeugen in
een hok in dezelfde week ge’lnsemineerd  zijn. Het
bijmengen van een groep zeugen aan een bestaan-
de groep levert altijd risico’s op. Vooral in de twee-
de en derde week na het spenen kan dit resulteren
in meer terugkomers. Dit betekent dat de eerste
vier à vijf weken na het spenen, tot aan de drach-
tigheidstest, de zeugen het best in gescheiden dek-
groepen gehouden kunnen worden. Rekening hou-
dend met terugkome6 kunnen de hokken in deze
groepen gemiddeld 10% meer dierplaatsen hebben
dan de hokken in de dragende-zeugenstal,
Bij gebruik van groepshuisvesting in voerligboxen
met uitloop is het gescheiden houden van groepen
eenvoudig. Bij gebruik van een voerstation kunnen
bij kleine groepen (10 - 20 dieren) bijvoorbeeld
twee hokken van hetzelfde voerstation gebruik
maken. Zeugen uit het ene hok kunnen dan over-
dag eten en zeugen uit het andere hok ‘s avonds en
‘s nachts.
Controle
Individueel gehuisveste zeugen in voerligboxen
staan meestal op volgorde van dekdatum  in de dek-
of dragende-zeugenstal. Bovendien hangt er vaak
informatie in de vorm van een zeugenkaart bij de
box. In groepshuisvesting is controle moeilijker uit te
voeren. De zeugenkaarten hangen niet meer bij
iedere zeug en in wisselgroepen lopen alle drachtig-
heidsstadia door elkaar.
Vaste dekgroepen  hebben ook voordelen voor de var-
kenshouder:  Controle op conditie is gemakkelijker
omdat vette of schrale zeugen eerder opvallen. Het
testen van een dekgroep  op drachtigheid is gemak-
kelijker bij gebruik van vaste dekgroepen. De zeugen
hoeven dan immers niet opgezocht te worden. Ook
lege zeugen vallen eerder op temidden van de beter
gevulde buiken van dragende zeugen die in dezelfde
week zijn geÏnsemineerd.  Kort voor de berekende
werpdatum gaan alle zeugen tegelijkertijd naar de
kraâmstal. Dit betekent all in - all out op hokniveau,
met de mogelijkheid om het hok schoon te maken.
Hoe?
In tabel I zijn de voor- en nadelen van het werken
met vaste groepen en wisselgroepen weergegeven.
De bedrijfsvoering en de inrichting zijn bij het toe-
passen van vaste dekgroepen wezenlijk anders dan
bij het toepassen van wisselgroepen. Hoe dit alles te
verwezenlijken is bij verschillende bedrijfsgroottes
en verschillende groepshuisvestingssystemen wordt
in het volgende artikel in dit blad beschreven. n


http://library.wur.nl/WebQuery/wurpubs/fulltext/48851

Zeugen in vaste dekgroepen of wisselgroepen?

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Name not available

NARCIS

Wageningen Yield