Ondanks een matige kwaliteit ruwvoer is de melkproductie op het Lagekostenbedrijf in de weideperiode 1998 en in de stalperiode 1998/99 goed op peil gebleven. Er werd een hoge ruwvoeropname gerealiseerd en het krachtvoerverbruik bleef binnen de perke

Remmelink, G.

Wouters, B.

NARCIS 

Lagekostenbedrijf haalt veel melk uit matig ruwvoer

Wageningen Yield 

ll
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
18
Praktijkonderzoek 99-5
Weidesneden licht en matig van kwaliteit
Uit tabel 1 blijkt dat het grasaanbod bij inscha-
ren gemiddeld ver onder de gebruikelijke 1700
kg droge stof per ha lag. Door het natte weer
(vooral in juni) en door sporen uit voorjaar was
de groeisnelheid van het gras te laag. Ook is er
bij de stikstofbemesting te veel rekening gehou-
den met de ontwikkeling van klaver, die achter-
af tegenviel. De veroudering van het gras gaf
vaak de doorslag om te gaan beweiden bij een
laag aanbod. De voederwaarde van het gras
was niet hoog, zeker gezien de opbrengst bij
inscharen.
Voederwinning niet vlekkeloos verlopen
De eerste snede is in drie etappes gemaaid in de
periode 22 april tot 5 mei. De eerste twee partij-
en hebben slecht weer getroffen en zijn na een
veldperiode van twee dagen ingekuild met
slechts 25 % droge stof en toevoeging van zuur.
De laatste partij was beter voorgedroogd (33 %
ds). De drogestofopbrengst van de eerste snede
was gemiddeld 4,1 ton ds/ha, van de overige
sneden 2,3 ton ds/ha.
De voederwaarde van een partij eerste snede-
kuil viel met 805 VEM, 50 DVE en 85 OEB
tegen. Verder zat er slechts 23 % droge stof en
nauwelijks suiker in. Deze kuil was door het
natte weer slecht gelukt. De beide andere gras-
kuilen waren met ca. 850 VEM ook geen top-
kuilen, maar ze waren wel evenwichtiger van
samenstelling.
Snijmaïs met extra eiwit als aanvulling
Op basis van de voederwaarde van drie voor-
droogkuilen zijn de rantsoenen voor de stalpe-
riode 1998/99 vastgesteld. In principe bestaat
het winterrantsoen op drogestofbasis voor 30 %
uit snijmaïs, maar door de slechte graskuil is
voor een andere verhouding gekozen. Naast de
eerste snedekuil is circa 40 % snijmaïs gevoerd,
waaraan bij het inkuilen bestendig sojaschroot
was toegevoegd. Er is ongeveer één kg product
op acht kg droge stof snijmaïs toegevoegd.
Omdat er nog over was, is ook naast de zomer-
kuil voor een kwart snijmaïs met bestendig soja
gevoerd. Het restant is in de overgangsperiode
van de stal naar de weide 's nachts bijgevoerd.
Eén partij snijmaïs is zonder toevoeging inge-
kuild. Deze wordt tijdens de weideperiode
vanaf augustus  bijgevoerd. Afhankelijk van het
grasaanbod en het percentage klaver wordt 4-6
kg droge stof per dier per dag verstrekt. De stik-
stofbenutting verbetert erdoor en de kans op
trommelzucht en kopziekte neemt af. 
Veel melk uit ruwvoer
Op het Lagekostenbedrijf wordt de melk zoveel
Lagekostenbedrijf haalt veel melk uit
matig ruwvoer
Gerrit Remmelink en 
Bram Wouters
Ondanks een matige kwaliteit ruwvoer is de melkproductie op het Lagekostenbedrijf in de weide-
periode 1998 en in de stalperiode 1998/99 goed op peil gebleven. Er werd een hoge ruwvoerop-
name gerealiseerd en het krachtvoerverbruik bleef binnen de perken. Tijdens ongunstige bewei-
dingsomstandigheden werd extra bijgevoerd. Omdat de graskuil te weinig DVE bevatte, werd bij
het inkuilen van snijmaïs bestendig sojaschroot toegevoegd. Zo kon toch voldoende DVE worden
gevoerd.
Tabel 1 Gemiddeld grasaanbod en graskwaliteit bij inscharen op het Lagekostenbedrijf in 1998
Periode Groei- Opbrengst Voederwaarde weidegras
dagen bij inscharen 
(kg ds/ha) VEM DVE OEB
Tot 1 juli 24 1035 979 101 62
1 juli - 1 september 29 1080 952 97 40
Na 1 september 33 943 967 94 43
19
l  l  l  l  l  l  l  l  l  l  l  l l
Praktijkonderzoek 99-5
mogelijk uit eigen ruwvoer geproduceerd.
Daarbij past een lage krachtvoergift van circa
1300 kg per koe. Daarnaast wordt gestreefd
naar een goedkoop rantsoen en het toepassen
van normvoeding. 
Uit tabel 2 blijkt dat de koeien veel melk uit
ruwvoer hebben gegeven, bijna 21 kg meetmelk
(omgerekend naar melk met 4 % vet en 3,3 %
eiwit) in de weide en ruim 19 kg op stal. In de
weideperiode van 1998 is relatief veel bijge-
voerd: in juli en vanaf half september circa zes
kg droge stof graskuil en circa twee kg extra
krachtvoer om de koeien op de melk te houden.
In de stalperiode is de krachtvoergift laag
gehouden. De reden daarvoor is dat overschrij-
ding van het melkquotum dreigde. Normaal
wordt in de stalperiode vanaf een productie-
niveau van 18 kg meetmelk krachtvoer verstrekt.
Dit niveau is in de stalperiode van 1998/99 op
22 kg meetmelk gesteld. De beperkte kracht-
voergift heeft er zeker toe bijgedragen dat de
melkkoeien zo'n hoge melkproductie uit ruw-
voer hebben gerealiseerd. 
Het totale krachtvoerverbruik was in heel 1998
1386 kg per melkkoe. Dat is 7 % meer dan het
uitgangspunt van 1300 kg. Daar staat een melk-
productie van ruim 8000 kg per koe tegenover,
wat ook 7 % meer is dan het uitgangpunt van
7500 kg.
Conditie en mineralenvoorziening vragen extra
aandacht
Nieuwmelkte dieren met een productie van 40
kg of meer zijn meestal onvoldoende in staat
om de beperkte krachtvoergift van 8 kg per dag
aan te vullen door extra ruwvoer op te nemen.
Het gevolg is dat de conditiescore van het melk-
vee 0,5 tot 1 punt achterblijft bij de norm. Pas
tegen het eind van de lactatie en in de droog-
stand herstellen de dieren in beperkte mate in
conditie. Voorlopig zoeken we de oplossing in
verbetering van de ruwvoerkwaliteit en de
afstemming van ruw- en krachtvoer in het rant-
soen.
Een ander gevolg van het lage krachtvoerniveau
is dat de dieren minder mineralen binnen krij-
gen. Dit kan tegenvallende drachtigheidsresulta-
ten opleveren. Uit bloedonderzoek is inderdaad
gebleken dat het gehalte aan selenium bij hoog-
productieve koeien en ook bij de pinken te laag
is. Tot dit voorjaar kregen de melkkoeien en de
pinken op stal alleen magnesium over het ruw-
voer verstrekt. Bij de start van de snijmaïsbijvoe-
ding in augustus 1999 is overgeschakeld op een
standaard mineralenmengsel. Omdat de pinken
het langer met alleen weidegras moeten doen,
wordt voor die dieren een andere oplossing
gezocht, zoals het toedienen van een minera-
Tabel 2 Voeropname en melkproductie
Weide- Stal-
periode periode
1998 98/99
Voeropname (kg ds)
Weidegras 10.4 2)
Graskuil 3.4 12.8
Snijmaïs 3.1 3.9
Standaard krachtvoer 3.1 2.1
Sojaschroot bestendig 0.1 0.5
Melkproductie
Melk (kg) 27.3 23.3
Vet (%) 4.39 4.55
Eiwit (%) 3.25 3.37
Meetmelk 1) (kg) 28.4 24.9
Ureum (mg/100 g melk) 27 27
Energie- en eiwitvoorziening
Meetmelk uit ruwvoer (kg) 20.9 19.1
Idem uit krachtvoer (kg) 7.5 5.8
VEM-dekking (%) 100 3) 103
DVE-dekking (%) 114 103
OEB in het rantsoen 600 670
1) Omgerekend naar melk met 4 % vet en 3,3 % eiwit.
2) Opname weidegras teruggerekend uit de meetmelk-
productie met 20 % extra VEM en DVE voor onder-
houd i.v.m. weidegang.
3) VEM-dekking op 100 % gesteld i.v.m. berekening 
drogestofopname uit weidegras.
Goede afstem-
ming van ruw-
voer en kracht-
voer maakt een
hoge melkpro-
ductie mogelijk.


Lagekostenbedrijf haalt veel melk uit matig ruwvoer

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

NARCIS

Wageningen Yield

Name not available