Automatische controle van de automatische reiniging door een reinigingswacht is een goed hulpmiddel en levert een bijdrage aan een betere beheersing van de melkkwaliteit

Klungel, G.

Wolters, G.

Name not available

Reinigingswacht hulp reinigingscontrole

NARCIS 

Wageningen Yield 

ll
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
25
Praktijkonderzoek 2000-2
Een goede reiniging van melkinstallatie en melk-
koeltank is een essentieel onderdeel in de pro-
ductie van eerste klas melk. Iedere veehouder
die zich hiervan bewust is zal daarom regelma-
tig controleren of installatie en koeltank schoon
zijn. Het automatiseren van een aantal controles
kan de veehouder werk uit handen nemen.
In het voorgaand artikel is ingegaan op proto-
collen die de veehouder kan gebruiken om snel
het resultaat van de reiniging te beoordelen. In
dit artikel staat het gebruik van een ‘reinigings-
wacht’ beschreven. Hierbij worden van iedere
reiniging een aantal belangrijke kengetallen
vastgelegd, en de veehouder wordt door een
alarm op afwijkingen geattendeerd.
Automatisme
De uitvoering van de reiniging van automaten
berust op hetzelfde principe; het vullen van de
spoelbak met een bepaalde hoeveelheid water
van een bepaalde temperatuur, de dosering van
reinigingsmiddel en duur van iedere spoelgang
liggen besloten in het programma van de auto-
maat. Tussen automaten bestaan verschillen
waarop bijvoorbeeld voldoende water wordt
afgenomen, maar iedere reiniging wordt op een-
zelfde wijze doorlopen. Te vaak wordt daarom
gedacht dat het resultaat ook steeds hetzelfde is,
terwijl menig veehouder wel eens met een
defecte boiler of verminderde waterdruk te
maken heeft. 
De eerste reinigingsautomaten dateren van
begin jaren zeventig. Sindsdien zijn verbeterin-
gen doorgevoerd en kunnen veel automaten
meer dan alleen reinigen. Controle van eind-
temperatuur en automatische dosering van reini-
gingsmiddel behoren tot de mogelijkheden,
maar worden in de praktijk nog weinig toege-
past. Controle door de veehouder blijft gebo-
den, al dan niet ondersteund door een reini-
gingswacht.
Reinigingswacht
Op negen melkveebedrijven is naast de reini-
gingsautomaat een reinigingswacht geplaatst.
Deze reinigingswacht is ‘onder eigen vlag” ont-
wikkeld door een dealer van melkwinningsap-
paratuur die op verzoek van het PR medewer-
king verleende aan het onderzoek.
De volgende kenmerken worden door de reini-
gingswacht vastgelegd.
• Tijdsduur reiniging
• Begintemperatuur voorspoeling
• Begin- en eindtemperatuur hoofdreiniging
• Dosering reinigingsmiddel
• Uitvoering naspoeling
• Vacuümverloop installatie tijdens hoofdreini-
ging
Begin 1999 is gestart met het automatisch ver-
zamelen van reinigingskenmerken. Regelmatig
werden de bedrijven bezocht en werd de melk-
installatie beoordeeld op vervuiling.
Kenmerken die veel variatie vertoonden worden
hier verder toegelicht.
Temperatuur varieerd fors
Uit de verzamelde informatie bleek dat zowel
begin- en eindtemperatuur van de hoofdreini-
ging als de dosering van het reinigingsmiddel
flink kan variëren. Om dit te illustreren staat in
figuur 1 de variatie van de eindtemperatuur van
de hoofdreiniging van twee bedrijven. 
Regelmatig bereiken beide bedrijven eindtempe-
raturen die beneden 40°C komen. Soms worden
Reinigingswacht hulp reinigingscontrole
Gerben Klungel en Grea Wolters 
Veel veehouders hebben een reinigingsautomaat voor de melkinstallatie. Een automaat controleert
echter niet of het gewenste resultaat is bereikt. Het PR heeft daarom de variatie in een aantal reini-
gingsfactoren op negen praktijkbedrijven in beeld gebracht. Deze blijken van dag tot dag fors te
kunnen verschillen. Automatische controle van de automatische reiniging door een reinigingswacht
is een goed hulpmiddel en levert een bijdrage aan een betere beheersing van de melkkwaliteit.
Hoe vaak 
controleert u de
temperatuur van
het reinigings-
water?
?? oC
26
l  l  l  l  l  l  l  l  l  l  l  l l
Praktijkonderzoek 2000-2
zelfs eindtemperaturen gehaald beneden 30°C.
De variatie bestaat zelfs tussen reinigingen op
dezelfde dag! Voor bedrijf C komt dit tot uiting
in de zaagtand die tot reiniging nr. 40 zichtbaar
is. Op dit bedrijf werd de boiler verwarmd op
‘nachtstroom’, terwijl overdag geen bijverwar-
ming plaats vond. Toen de veehouder zag welk
effect dit had op de temperatuurschommelingen
tussen de reinigingen, is besloten om de boiler
overdag enige tijd bij te verwarmen. Hierdoor is
de variatie aanzienlijk afgenomen en de kwali-
teit van de reiniging verbeterd.
Let op de juiste dosering
Door de deelnemende bedrijven wordt reini-
gingsmiddel handmatig gedoseerd. Door met de
reinigingswacht de geleidbaarheid van de
hoofdreinigingsoplossing te bepalen, wordt dui-
delijk of voldoende reinigingsmiddel gedoseerd
wordt. Te lage doseringen verminderen het rei-
nigingstechnische resultaat terwijl te hoge dose-
ringen voor onnodige kosten zorgen en materia-
len in de installatie kunnen aantasten. In figuur
2 staat voor een tweetal bedrijven het verloop
van de dosering reinigingsmiddel. Hieruit blijkt
onder meer dat bedrijf C regelmatig te weinig
reinigingsmiddel doseert, terwijl handmatig
doseren op bedrijf A nauwelijks variatie veroor-
zaakt.
Niet te veel vacuümschommelingen tijdens 
reiniging
Terwijl het vacuümniveau in de installatie tij-
dens het melken min of meer constant is,
varieert deze tijdens de reiniging. Door de
spoelleiding wordt regelmatig lucht aangezogen
maar ook luchtinjecties op de melkleiding resul-
teren in vacuümdalingen. Het periodiek inlaten
van lucht heeft veelal een positief effect op de
reiniging. Reinigingsvloeistof krijgt zo meer tur-
bulentie en kan daardoor grondiger reinigen.
Luchtinlaat door bijvoorbeeld een afgevallen of
slecht aangesloten jetterstel zal daarentegen een
ongewenst effect opleveren. Reinigingsvloeistof
kan hierdoor niet of minder goed de te reinigen
onderdelen bereiken. Een defecte luchtinjector
heeft hetzelfde gevolg. 
Uit aanvullend onderzoek is gebleken dat het
bepalen van vacuümschommelingen op één
punt in de melkleiding onvoldoende inzicht
geeft in ongewenste luchtinlaat in de installatie.
Variaties tussen reinigingen zijn hiervoor al te
groot. Structurele afwijkingen, zoals een defecte
luchtinjector, komen zo niet tijdig aan het licht.
Het meten van het vacuümniveau op deze
wijze biedt dan ook geen bruikbaar perspectief
Een goede controle op teveel luchtinlaat tijdens
het spoelen is dus een punt van aandacht.
Figuur 1 Variatie in eindtemperatuur op twee 
bedrijven
Reiniging
Eindtemperatuur (
o
C)
60
50
40
30
20
10
1 4020 30 50 7010 60 80
Bedrijf B
Bedrijf C
Figuur 2 Variatie in dosering reinigings-
middel op twee bedrijven
Dosering (%)
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3
Reiniging
1 4020 30 50 7010 60 80
Bedrijf A
Bedrijf C
Reinigingswacht = automatische controle
van de reiniging
Controlepunten:
• begintemperatuur voorspoelwater
• begin- en eindtemperatuur hoofdreini-
gingsoplossing
• dosering reinigingsmiddel
• uitvoeren naspoeling
Alarmmelding in geval van:
• te lage temperaturen
• onjuiste dosering reinigingsmiddel
• niet uitvoeren van naspoeling


Reinigingswacht hulp reinigingscontrole

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Name not available

NARCIS

Wageningen Yield