Akkerbouwers passen ten aanzien van fosfaat uit dierlijke mest vooral bouwplanbemesting toe: de mest wordt toegediend op de gewasgroep (consumptie- en fabrieksaardappelen en tuinbouw open grond) die dierlijke mest het beste kan gebruiken

Luesink, H.H.

Dutch

Wageningen Yield 

 
Actuele informatie over land- en tuinbouw 
 
AANGEWENDE HOEVEELHEID DIERLIJKE MEST IN DE AKKERBOUW 
Harry Luesink  
 
Akkerbouwers passen ten aanzien van fosfaat uit dierlijke mest vooral bouwplanbemesting toe: de mest 
wordt toegediend op de gewasgroep (consumptie- en fabrieksaardappelen en tuinbouw open grond) die dier-
lijke mest het beste kan gebruiken. In een aantal regio's, met name het Rivierkleigebied en het Zuidelijk 
zeekleigebied, loopt dat gebruik op tot gemiddeld ruim boven de 200 kg per hectare gewas. Het gebruik op 
bieten en pootaardappelen is in het algemeen lager, met gemiddeld 50 tot 100 kg fosfaat per hectare ge-
was. Een uitzondering daarop is het gebruik in de Veenkoloniën, waar het verbruik bij deze gewasgroep 
beduidend hoger is dan in de andere regio's en ook gemiddeld hoger dan de andere gewasgroepen binnen 
de Veenkoloniën zelf. Dat wordt mede veroorzaakt door het feit dat dierlijke mest daar ook wordt gebruikt 
om verstuiving bij de teelt van suikerbieten te voorkomen. De hoeveelheid dierlijke mest die wordt aange-
wend op wintertarwe en overige akker- en tuinbouwgewassen is met hooguit enkele tientallen kilo's fosfaat 
per hectare gering. Dit blijkt uit berekeningen die het LEI heeft gemaakt voor het Milieuplanbureau. Bij de in-
terpretatie van de cijfers dient er rekening mee te worden gehouden dat dit mest betreft die is toegediend 
aan het gewas dat in het betreffende boekjaar op het land staat. De fosfaat op aardappelen in 1999/2000 
bijvoorbeeld, zal veelal zijn toegediend in de herfst van 1998. 
Tabel 1 Aanvoer van fosfaat (P2O5) uit dierlijke mest, in kilog am pe  hectare gewas  naar gewasg oep 
en regio 
r r , r
  
 Nrd. Zee- Veenko- Rivier- Noord- Flevoland Zuidelijk 
 kleigebied loniën kleigebied Holland  Zeekleigeb.  
Consumptieaardappelen, fabrieksaa dappelen, opengrondsg oenten, bloembollen en boomteelt r r
 
r
1995/96    95    110    145     25    100    215 
1997/98  140    140    275     85    110    220 
1998/99    90      90    220     60    115    175 
1999/2000         115 80 120 80 130 210 
 
Suikerbieten en pootaardappelen
1995/96    65    150      75     20      50      90 
1997/98    85    110    220     55    110      55 
1998/99    55      65      50     35      55      55 
1999/2000 50 90 30 60 35 45 
 
Winterta we       
1995/96 10        5        5       5        5        5 
1997/98      5        5      35       5        5        10 
1998/99    10        0        5       0        5        5 
1999/2000 35 5 10 5 5 5 
 
Overige akkerbouwgewassen 
1995/96    10      15      40     15       20      20 
1997/98    10      20      30       5       15      15 
1998/99      5        5      10     10       20      10 
1999/2000 5 10 75 25 40 15 
 
Gemiddeld  
1995/96 45 95 60 20 55 90 
1997/98 60 100 105 50 75 80 
1998/99 40 60 55 35 60 65 
1999/2000 50 65 70 55 65 75   
Bron: Bedrijven-Informatienet van het LEI. 
 
Regionale verschillen 
Bij de verschillen in gebruik van mest tussen de regio's, lijkt er een relatie te bestaan tussen de ligging van 
die regio ten opzichte van de mestoverschotgebieden. Het hoogste gebruik per hectare komt voor in het Ri-
 
LEI, Agri-Monitor, april 2001 pagina  1
 
Actuele informatie over land- en tuinbouw 
 
 
LEI, Agri-Monitor, april 2001 pagina  2
vierkleigebied, Veenkoloniën en het Zuidelijk zeekleigebied, welke grenzen aan de mestoverschotgebieden of 
er dicht bij liggen. In Noord-Holland wordt de minste mest aangewend. Deze regio ligt dan ook ver van de 
overschotgebieden verwijderd en is vanuit de overschotgebieden over de weg lastiger te bereiken vanwege 
de files in de randstad. 
 
Ontwikkeling in de tijd 
Tussen 1994 en 1997 zijn de normen voor het toedienen van mest op grasland en snijmaïs aangescherpt, 
wat te zien is in een grotere afzet van fosfaat in de akkerbouwgebieden. Daarbij speelt ook nog een rol dat 
tussen 1994 en 1995 andere punten in de mestwetgeving zijn gewijzigd, zoals de opheffing van de mest-
bank. 
Vanwege de varkenspest in 1997 waren er in het zuiden van het land in dat jaar minder varkens, waar-
door het mestoverschot kleiner was. Dit heeft dan ook geleid tot minder mesttransporten naar de 
akkerbouwgebieden, waardoor de fosfaataanvoer voor boekjaar 1998/99 veel lager was dan voor 
1997/98. De fosfaataanvoer voor gewassen in boekjaar 1999/2000 is weer iets aangetrokken van het 
lage niveau, maar door de zeer natte herfst van 1998, toen in grote delen van de akkerbouwgebieden 
geen mest kon worden uitgereden, bleef de aanvoer nog wel onder die van 1997/98. 
 
 
 


Aangewende hoeveelheid dierlijke mest in de akkerbouw

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Wageningen Yield

NARCIS

Name not available