Om te weten of een sterk milieugerichte bedrijfsvoering gevolgen heeft voor de diergezondheid en vruchtbaarheid worden deze aspecten op Koeien & Kansen bedrijven onderzocht. Bij een sterk milieugerichte bedrijfsvoering is het ureumgehalte in de tankmelk een belangrijke graadmeter. Uit onderstaand onderzoek blijkt dat de ureumgehaltes in de tankmelk van K&K-bedrijven lager zijn dan op referentiebedrijven, wat betekent dat ze inderdaad met meer aandacht voor het milieu werken

Poelarends, J.J.

Smolders, E.A.A.

Thomassen, I.

Wageningen Yield 

2 Elk K&K-bedrijf heeft eenreferentiebedrijfDe Koeien & Kansen bedrijven (K&K-
bedrijven) richten zich met name op het reali-
seren van de MINAS-eindnorm. Sinds 2001
wordt in een door PZ gefinancierd project
onderzocht of een sterk milieugerichte
bedrijfsvoering gevolgen heeft voor de -
diergezondheid en vruchtbaarheid. Daarvoor
worden alle gezondheidsgegevens op de
K&K-bedrijven verzameld. Daarnaast is voor
elk K&K-bedrijf een referentiebedrijf gezocht.
Deze referentiebedrijven lijken qua grootte,
intensiteit, grondsoort en ligging sterk op het
K&K-bedrijf maar hebben een minder milieu-
gerichte bedrijfsvoering. Op de referentie-
bedrijven worden gegevens van de melk-
productieregistratie, tankmelkanalyses (o.a
ureum) en de dierenartsrekeningen verza-
meld. Op alle bedrijven (K&K- en referentie-
bedrijven) worden tevens de gangen van de
koeien en de klauwaandoeningen gescoord.
Ureum goede maat voor milieu-
gericht voeren.
Een belangrijk kengetal bij een sterk
milieugerichte bedrijfsvoering is de ammo-
niakemissie. Een goede graadmeter voor
deze ammoniakemissie is het gehalte aan
ureum in de tankmelk. 
Figuur 1 geeft het gemiddelde ureum-
gehalte in de tankmelk weer van de K&K-
bedrijven en de referentiebedrijven in de
periode juni 1998 t/m 2002. Uit deze figuur
blijkt dat het ureumgehalte op de K&K-bedrij-
ven duidelijk lager ligt dan op de referentie-
bedrijven. Gemiddeld genomen is het verschil
3 mg/100g melk. De lijnen vertonen hetzelfde
verloop: de 2 groepen bedrijven hebben dus
in dezelfde perioden een hoger of lager
ureumgehalte. Het
gemiddelde ureum-
gehalte in de tankmelk
van de afgelopen 4 jaar
van de K&K-bedrijven
en de referentiebedrij-
ven staat weergegeven
in tabel 1. Hierbij staat
ook het landelijk gemid-
delde weergegeven. 
Uit tabel 1 blijkt dat
de K&K-bedrijven
tussen 1999-2002 een
lager ureumgehalte in
de tank hadden dan de
referentiebedrijven. De
referentiebedrijven
liggen iets onder het
landelijk gemiddelde maar in 2002 is dit
gelijk. Het verschil tussen de K&K-bedrijven
en het landelijk gemiddelde is gemiddeld
over 4 jaar ruim 4 mg/100g melk.
In tabel 2 is aangegeven in hoeveel pro-
cent van de gemeten tankmelkmonsters van
de afgelopen 4 jaar het ureumgehalte in de
verschillende klassen ligt. Een ureumgehalte
tussen de 20-30 mg/100g wordt als normaal
gezien. Het effect van een sterkere milieu-
gerichte bedrijfsvoering is goed zichtbaar. 
De K&K-bedrijven zitten duidelijk vaker in de
groep <20 en minder vaak in de groep >30. 
Conclusie
De gemiddelde ureumgehaltes geven aan
dat de K&K-bedrijven inderdaad meer milieu-
gericht bezig zijn dan de referentiebedijven.
Ook op de referentiebedrijven wordt het
ureumgehalte in de loop van de jaren lager
en wordt er in het management rekening
mee gehouden.
Het verzamelen van gegevens gaat door
tot eind 2003. In 2004 worden gegevens met
betrekking tot diergezondheid geanalyseerd.
Ingmar Thomassen, Judith Poelarends & 
Gidi Smolders, Praktijkonderzoek Veehouderij
Lager ureumgehalte door scherp voeren
Om te weten of een sterk milieugerichte bedrijfsvoering gevolgen heeft voor de diergezondheid en vruchtbaarheid worden deze
aspecten op Koeien & Kansen bedrijven onderzocht. 
Bij een sterk milieugericht bedrijfsvoering is het ureumgehalte in de tankmelk een belangrijke graadmeter. Uit onderstaand onderzoek
blijkt dat de ureumgehaltes in de tankmelk van K&K-bedrijven lager zijn dan op referentiebedrijven wat betekent dat ze inderdaad met
meer aandacht voor het milieu werken. 
15,0
18,0
21,0
24,0
27,0
30,0
33,0
ju
n
-9
8
d
e
c
-9
8
ju
n
-9
9
d
e
c
-9
9
ju
n
-0
0
d
e
c
-0
0
ju
n
-0
1
d
e
c
-0
1
ju
n
-0
2
d
e
c
-0
2
Referentie bedrijven K&K bedrijven
m
g
/1
0
0
g
maand/jaar
Figuur 1: Gemiddeld ureumverloop (tankmelk) per maand
in periode juni 1998 tot 2002
Tabel 1: Gemiddelde ureumgehalte per jaar per groep bedrijven in mg/100g melk
Landelijk K&K- Referentie- Verschil K&K 
gemiddelde bedrijven bedijven en Ref bedrijven
1999 29 24 27 3  
2000 27 22 25 2  
2001 25 22 24 2  
2002 26 22 26 4  
Tabel 2: Percentage tankmelkmonsters per ureumklasse per jaar
Ureumgehalte Referentie bedrijven  Koeien & Kansen bedrijven 
Jaar 99 00 01 02  99 00 01 02
<20 11 14 17 9  20 27 35 35  
20 – 30 67 75 71 76  67 68 59 59  
>30 22 12 12 15  13 5 5 6  
Fotoverslag tweedaagse in Ysselsteyn
Eind januari is de jaarlijkse tweedaagse van Koeien & Kansen gehouden. Deze keer in het Limburgse Venray.
De eerste dag was vooral bedoeld voor het uitwisselen van kennis en ervaringen. Onderzoekers presenteerden
de meest actuele resultaten die, hoewel nog gebaseerd op voorlopige cijfers, zeer de moeite waard bleken. In
de middag stak men de koppen bij elkaar om helder te krijgen wat ieders verwachting van het project is. In
deze nieuwsbrief kunt u de resultaten hiervan lezen.
Op de 2e dag stond een excursie naar het bedrijf van Mark Pijnenborg en Marianne van Kempen op het
programma. De bedrijfsvoering van deze fanatieke collega deelnemer is bekeken en besproken aan de hand
van een scoreformulier. Er werd aandacht gevraagd voor specifieke knelpunten op dit bedrijf en mogelijke
oplossingen daarvoor. De discussies die volgden waren verfrissend en zinvol. De uitspraak ‘boeren leren van
boeren’ is wederom bevestigd.  


Lager ureumgehalte door scherp voeren

Om te weten of een sterk milieugerichte bedrijfsvoering gevolgen heeft voor de diergezondheid en vruchtbaarheid worden deze aspecten op Koeien &amp; Kansen bedrijven onderzocht. Bij een sterk milieugerichte bedrijfsvoering is het ureumgehalte in de tankmelk een belangrijke graadmeter. Uit onderstaand onderzoek blijkt dat de ureumgehaltes in de tankmelk van K&amp;K-bedrijven lager zijn dan op referentiebedrijven, wat betekent dat ze inderdaad met meer aandacht voor het milieu werken

Lager ureumgehalte door scherp voeren

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Wageningen Yield

Name not available

NARCIS