Samenvatting van de voordracht te houden op 30 november 2005 tijdens de Najaarsvergadering van de KNPV (Koninklijke Nederlandse Plantenziektekundige Vereniging). Onderzoek naar oorzaak en distributie van de paardenkastanjeziekt

Gruyter, J., de

Kopinga, J.

Kuik, A.J., van

Speksnijder, A.G.C.L.

Dutch

Wageningen Yield 

actoren van bruinrot verspreiding binnen de 
aardappelproductieketen, en het effect van be-
heersmaatregelen op deze factoren. Daarnaast 
toont het de relatie tussen effectiviteit van maatrege-
len en de kosten die ermee gepaard gaan. Dit biedt
een handvat voor het evalueren van de kosteneffecti-
viteit van beheersstrategieën en ondersteunt daar-
mee de ontwikkeling van een kostenefficiënt bruinrot
beleid.
Beslissingsondersteuning voor
de bestrijding van de
Phytophthora infestans:
verbeterde kantificatie van
infectie-risico
P Skelsey1, WAH Rossing2, GTJ Kessel3, 
AFM Jacobs4, P Hofschreuder4, 
W van der Werf1
1) Wageningen Universiteit; Plantenwetenschappen; 
Gewas & Onkruid-ecologie; Postbus 430; 
6700 AK Wageningen; Email: pete.skelsey@wur.nl
2) Wageningen Universiteit; Plantenwetenschappen;
Biologische Bedrijfssystemen
3) Plant Research International; Postbus 16; 
6700 AA Wageningen; 
4) Wageningen Universiteit; Omgevingswetenschappen;
Meteorologie en Luchtkwaliteit; Duivendaal 2; 
6701 AP Wageningen
De aardappelziekte, veroorzaakt door Phytophthora
infestans, wordt intensief bestreden met fungiciden.
Bespuitingen worden in waarschuwingssystemen
geïndiceerd als de weersomstandigheden gedurende
voldoende lange tijd geschikt zijn voor infectie terwijl
het gewas onvoldoende beschermd is. Modelstudies
en metingen zijn erop gericht om de inschatting van
infectierisico te verbeteren door:
● bepaling van relatie tussen weersvariabelen en 
de snelheid van epidemiologische processen 
(sporulatie, infectie) bij moderne P. infestans isola-
ten
● toetsing van atmosferische verspreidingsmodellen
voor de kwantificering van sporendruk op aardap-
pelpercelen
● modelmatige bepaling van de gevoeligheid van
Phytophthora epidemieën en de daardoor veroor-
zaakte opbrengstderving voor de hoeveelheid inko-
mend inoculum
● opstellen van een voorspellend model voor de
overleving van Phytophthora-sporen tijdens trans-
port in de atmosfeer
Het onderzoek zal resulteren in een geïntegreerd ka-
der voor verbeterde kwantificering van infectierisi-
co’s, teneinde doelmatiger te bestrijden en het milieu
te ontzien.
Middagsessie Innovatie,
Kleine Veerzaal
Bloedingsziekte in
paardenkastanje
A.J. van Kuik1, J. de Gruyter2, 
A.G.C.L. Speksnijder3 en J. Kopinga4
1 Praktijkonderzoek Plant en Omgeving, Wageningen UR,
Postbus 85 2160 AB  Lisse
2 Plantenziektenkundige Dienst, Postbus 9105, 
6700 AE Wageningen
3 Plant Research International Wageningen UR, Postbus 16
6700 AA Wageningen
4 Alterra Wageningen UR, Postbus 47 
6700 AA Wageningen
Bijna eenderde van alle paardenkastanjebomen in
Nederland lijdt aan de beruchte bloedingsziekte. Dat
blijkt uit een inventarisatie van 93 gemeenten. In
Zuid-Holland is maar liefst 41 procent van de bomen
aangetast. Uit het onderzoek naar de oorzaak van de
ziekte onder de paardenkastanjes komt voorlopig
naar voren dat er een verband lijkt te bestaan tussen
een bacterie die tot de Pseudomonas syringae groep
behoort en de waargenomen symptomen. 
In april van dit jaar is de inventarisatie gestart om een
beeld te krijgen van de verspreiding van de ziekte en
de mate van aantasting van de bomen. Alle 467 Ne-
derlandse gemeenten zijn aangeschreven. Tegelijker-
tijd is ook een onderzoek begonnen naar de oorzaak
van de onbekende ziekte, die in 2002 op beperkte
schaal optrad en eind vorig jaar op grote schaal werd
aangetroffen. Minister Veerman van LNV stelde
275.000 euro beschikbaar voor het onderzoekspro-
gramma Aesculaap.
De ziekte heeft zich uitgebreid van het westen en het
noordwesten naar het zuiden en het oosten van Ne-
derland. Landelijk blijkt 31 procent van de paarden-
kastanjes ziek. Zowel witte- als rode paardenkastanjes
zijn ziek. Van de zieke bomen is bijna zestig procent
licht, 25 procent matig en ruim vijftien procent zwaar
aangetast. 
Het zoeken naar de oorzaak van de bloedingsziekte
blijkt complex. Na uitvoerige testen konden vermoe-
dens in de richting van de gevreesde Phytophthora,
als directe oorzaak van deze ziekte, niet worden be-
vestigd. In bovengrondse delen, in stam en zieke
plekken werd geen Phytophthora gevonden. 
Wel werd in zieke plekken consistent een bacterie uit
Pagina 274 Gewasbescherming jaargang 36, nummer 6, november 2005
Mededelingenblad van de Koninklijke Nederlandse Plantenziektekundige Vereniging
[V
O
O
R
D
R
A
C
H
T
E
N
de Pseudomonas syringae-groep aangetroffen. Zaai-
lingen van de kastanje lieten gelijksoortige bloedin-
gen zien na inoculatie met de bewuste bacterie. Aan-
vullende infectieproeven op oudere bomen zijn
gestart.
Uitgebreide cytologische en anatomische analyse van
bast- en houtweefsel heeft meer inzicht gegeven in
het ziekteproces. Verder worden in praktijkproeven
verschillende stoffen uitgetest, die mogelijk kunnen
ingrijpen in het zichzelf versterkend proces van celaf-
braak en verbruining. 
Werkgroep Aesculaap
De bloedingsziekte in paardenkastanje (Aesculus-
soorten) is een nationaal en mogelijk internationaal
probleem in het stedelijk groen, parken en boom-
teeltsector. De werkgroep Aesculaap is speciaal opge-
richt om de oorzaak van de problemen in kastanjes te
achterhalen. Aesculaap is een samenwerkingsver-
band van onderzoekers, gemeenten en boomverzor-
gers. In de werkgroep Aesculaap, onder coördinatie
van het Praktijkonderzoek Plant en Omgeving (PPO)
van Wageningen UR, werkt een aantal partijen sa-
men: de Plantenziektenkundige Dienst van het Mi-
nisterie van LNV, Alterra van Wageningen UR, de ge-
meenten Den Haag, Utrecht, Haarlemmermeer en
Houten, het Centraal Bureau voor Schimmelcultures
en het Ingenieursbureau Amsterdam. Verder werken
in het onderzoek de Leerstoelgroep Plantencelbiolo-
gie en Plantenfysiologie en Plant Research Interna-
tional van Wageningen UR mee. 
Innovaties in de mechanische
intrarij-onkruidbestrijding
G.J. Molema1, R.Y. van der Weide2, 
V.T.J.M. Achten1, P. Bleeker2 en L.A.P. Lotz3
1 Agrotechnology & Food Innovations, Postbus 17, 
6700 AA Wageningen
2 PPO-AGV, Postbus 430, 8200 AK Lelystad
3 Plant Research International, Postbus 16, 
6700 AA Wageningen
Met preventieve methoden zijn telers in staat de on-
kruiddruk zoveel mogelijk te beperken. Desondanks
blijft er een zekere onkruiddruk waardoor bestrijding
ervan noodzakelijk is.
Voldoende effectieve en betaalbare onkruidbeheer-
sing is een knelpunt in de biologische landbouw en in
de geïntegreerde landbouw (middelenproblematiek).
In de biologische landbouw is dit zelfs één van de be-
langrijkste knelpunten voor realisering van de be-
leidswens om in het jaar 2010 op 10% van het areaal
biologische landbouw te bedrijven. Het aantal uren
handwieden per hectare varieert van gemiddeld 45
voor geplante groentegewassen tot 175 voor zaaiui.
Voor de gangbare landbouw is een verdere stimule-
ring van geïntegreerde gewasbescherming een be-
leidsdoel. Hierbij is nog meer dan bij biologische
landbouw, een kosteneffectieve onkruidbestrijding
noodzakelijk. In veel wat kleinere gewassen zijn on-
voldoende herbiciden beschikbaar en is aanvullende
mechanische bestrijding nodig. 
De roep om goede alternatieven voor middelen en
handwieden is dan ook groot. Belangrijkste knelpunt
betreft een effectieve bestrijding in de gewasrij.
Tussen de gewasrijen kan meestal worden geschof-
feld. Eggen is een van de oudste methoden waarmee
Mededelingenblad van de Koninklijke Nederlandse Plantenziektekundige Vereniging
Gewasbescherming jaargang 36, nummer 6, november 2005 Pagina 275
[V
O
O
R
D
R
A
C
H
T
E
N
Figuur 4. Curatieve onkruidbestrijding Sarl Radis intrarijwieder in de gewasrij (links). Preventieve onkruidbe-
strijding in de gewasrij door onkruidvrije zaaistroken (rechts).


Bloedingsziekte in paardenkastanje

Name not available

http://library.wur.nl/WebQuery/wurpubs/fulltext/22612

Bloedingsziekte in paardenkastanje

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Wageningen Yield

Name not available