Haalbaarheidsstudie naar gebruik van faseovergansmateriaal (PCM) in de kas

Abstract

PCM = Faseovergangsmateriaal heeft de eigenschap om per m3 materiaal een grote hoeveelheid energie te kunnen opslaan. In de woningbouw wordt dit toegepast in huizen om een aangenaam klimaat te combineren met energiebesparing. In deze studie is nagegaan wat de energiebesparing kan zijn bij Chrysant en tomaat als PCM in de kas wordt toegepast. Voor beide teelten is het perspectief van PCM slecht. In het gunstigste geval (tomaat) wordt ruim 0.7 m³/m² aan gas bespaard. De maximale gasafname wordt door het gebruik van PCM niet verlaagd. Dit komt omdat piekverbruiken ontstaan in de koudste periode van het jaar waarbij overdag geen of te weinig zonnewarmte benut kan worden om de piek in de nacht of ¿s morgens te verlagen. De verandering van het kasklimaat en de gewasproductie zijn zeer klein. Bij chrysant werkt de hogere nachttemperatuur (neg. dif.) negatief door. Dit komt omdat de stollingstemperatuur voor PCM boven de nachttemperatuur moet liggen om ¿s nachts de overdag opgespaarde warmte te kunnen vrijgeven. De smelttemperatuur ligt daardoor nog hoger, zodat pas bij een stijging van de dagtemperatuur ten opzichte van de nachttemperatuur energie kan worden bespaard. Dit betekent dat de kasluchttemperatuur overdag boven de 21.5 °C moet komen terwijl de ingestelde temperatuur 18.5 °C is. De veranderingen in temperatuur en CO2 niveau zijn gering. PCM heeft geen negatieve effecten, maar de positieve effecten zijn klein. Het onderzoek laat wel zien dat vergroting van de warmtecapaciteit van een kas door meer massa, gewas en dergelijke gunstig is voor het energiegebruik. Voor een betere toepassing met de warmteoverdacht van kaslucht naar PCM en omgekeerd worden verbeterd. Een fors temperatuurverschil tussen dag en nacht is gunstig voor de toepassing van PCM. PCM geeft wel een besparing, maar er is geen realistische verwachting dat de investering en de aanpassing in de teelt worden terugverdiend