Bloemhard, C.M.J.

Kromwijk, A.

Name not available

Inventarisatie bestrijdingsmogelijkheden roestbruine bladsprietkever, Serica brunnea, in trekheesters: Consultancy

Bloemhard, Chantal

Kromwijk, Arca

Wageningen Yield 

% A 
P R A K T I J K D N D E R Z D E K  
P L A N T  5 c  D M G E V I N G  
W A G  E N I N G E N  
Inventarisatie bestrijdingsmogelijkheden 
roestbruine bladsprietkever, in 
trekheesters. 
Consultancy 
Chantal Bloemhard 
Area Kromwijk 
Productschap \ f Tuinbouw 
I <yY\ 1 ~b ^7 Q 
CENTRALE LANDBOUWCATALOGUS 
0000 0974 4257 
Inventarisatie bestrijdingsmogelijkheden 
roestbruine bladsprietkever, Serica brunnea, in 
trekheesters. 
Consultancy 
Chantal Bloemhard 
Area Kromwijk 
Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. 
Glastuinbouw 
December 2006 
© 2006 Wageningen, Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. 
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd 
gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door 
fotokopieën, opnamen of enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Praktijkonderzoek 
Plant & Omgeving. 
Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. is niet aansprakelijk voor eventuele schadelijke gevolgen die kunnen ontstaan 
bij gebruik van gegevens uit deze uitgave. 
PPOProjectnummer: 3242000103 
PT projectnummer: PT12.198-16 
Wageningen UR Glastuinbouw 
Adres Kruisbroekweg 5, Naaldwijk 
: Postbus 8, 2670 AA, Naaldwijk 
Tel. : 0174 636 700 
Fax : 0174 636 835 
E-mail info.ppo@wur.nl 
Internet : www.ppo.wur.nl 
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. 2 
Samenvatting 
Voor de praktijk zijn de perspectieven van diverse bestrijdingsmiddelen tegen engerlingen en adulten van de 
roestbruine bladsprietkever, Serica brunnea, geïnventariseerd. Hiervoor is informatie vanuit literatuur en 
kennis van deskundigen gebruikt. Uit de opgestelde lijst zijn zeven chemische en twee 
gewasbeschermingsmiddelen van natuurlijke oorsprong geselecteerd, die in een vervolgonderzoek verder 
worden getest. 
Inleiding 
De roestbruine bladsprietkever (Serica brunnea) was een eeuw geleden één van de ergste plagen in de 
bosbouw. Het was echter lange tijd niet bekend dat het om S. brunnea ging omdat ze simpelweg 
omschreven werden als 'witte larven'. Pas in 1927 werd de identiteit vastgesteld. 
De roestbruine bladsprietkever is zich momenteel aan het verspreiden over de gebieden met trekheesters 
rondom Aalsmeer. Er vindt steeds meer uitval plaats doordat de larven van deze kevers vreten aan de 
plantwortels. Hierdoor krijgen waarschijnlijk ook schimmelziektes, zoals verticillium, meer kans. 
Bestrijding is moeilijk. Er is praktijkervaring met bestrijding door middel van insectpathogene nematoden. 
De toedieningsmethode en kosten zijn hierbij een probleem. Voor chemische bestrijding zijn momenteel 
geen middelen beschikbaar. 
Voor telers zijn de mogelijkheden van chemische of biologische bestrijding op een rij gezet. Via literatuur en 
informatie van deskundigen uit onderzoek en voorlichting is op een rij gezet voor welke middelen kevers of 
engerlingen gevoelig zijn. Deze gegevens zijn gebruikt om een selectie van middelen te maken, die 
voldoende interessant zijn om verder te toetsen op hun geschiktheid als bestrijdingsmiddel. 
De toetsing van deze middelen wordt uitgevoerd binnen het PPO-project 3241210800: "Bestrijding 
roestbruine bladsprietkever, Serica brunnea, in trekheesters". 
Selectie van middelen 
Er is weinig onderzoek uitgevoerd naar de bestrijding van de roestbruine bladsprietkever. Veel van het 
onderzoek naar de bestrijding is uitgevoerd op engerlingen van de meikever. De gevonden effecten van een 
middel op larve of kever betreft vaak het effect op de meikever. 
Aan de hand van de literatuur en kennis uit onderzoek en voorlichting zijn de middelen gerangschikt in 
volgorde van meest interessant tot minst interessant. Hierbij is een onderverdeling gemaakt in biologische 
bestrijders, GNO's (gewasbeschermingsmiddelen van natuurlijke oorsprong) en chemische middelen. De 
rangschikking is in tabel A, B en C weergegeven. Middelen in de lijst, die gebaseerd zijn op 
literatuurinformatie zijn aangeduid met (L). De middelen in de lijst op grond van andere bronnen zijn 
aangeduid met (0). 
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. 3 
Tabel A Interessante biologische middelen. 
code Biologische bestrijders effect op 
larven adulten 
Opmerkingen 
0 
Bacteriën 
Bacillus thuringiensis var israelensis 
Veel onderzoek in gedaan in grasland voor bestrijding 
emelten. Buitentemperatuur beinvloedt effect. Geen 
toelatinq in Nederland 
0 Turex Bacillus thuringiensis Is toegelaten in bloemisteriioewassen. 
L 
Bacillus thuringiensis ssp Japonensis Deze Bt-stam is niet toegelaten in nederland. Van andere 
Bacillus stammen wordt geen effect verwacht. 
Insectpathogene schimmels 
L 
Beauveria bassiana 
+ 
Geen effect bij lage temperaturen. Geen toelating voor 
qrondbehandeling. 
L 
Beauveria brongniartii 
+ 
Werkt niet preventief. Er wordt een lange termijn werking 
geclaimd. Geen toelating in Nederland. Is veel getoetst in 
veldproeven in Duitsland. 
Nematoden Nematoden in het algemeen hebben vochtige 
omstandigheden nodig. Buitentemperatuur beinvloedt 
effectiviteit. Meestal pas effectief boven 15oC. Hebben een 
toelatinq voor arondbehandeling. 
L Heterorhabdites bactenophora + 
L Heterortiabdites megidis + 
L Steinemema feltiae 
L Steinernema glaseri + Heeft qeen toelating in Nederland. 
Sluipwesp 
L Tiphia femorata + 
Komt voor in Nederland. Van bestrijding met sluipwespen 
wordt weinig effect verwacht. 
L= literatuur bron 
0= overige bronnen 
Tabel B: Interessante GNO's. 
code GNO's: 
gewasbeschermingsmiddelen van natuurlijke oorsprong 
effect op 
larven adulten 
Opmerkingen 
O natuurlijk pyrethrum 
Is toegelaten in bloemisterijgewassen. Geen toelating als 
grondbehandelingsmiddel. 
L NeemAzal-T/S azadirachtine-A + + 
Geeft ook eireductie. Er wordt weinig effectieve werking 
van verwacht. Is toegelaten in bloemisterijgewassen. Geen 
toelating als qrondbehandelingsmiddel. 
L= literatuur bron 
0= overige bronnen 
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. 4 
Tabel C: Interessante chemische middelen. 
code 
Chemische middelen werkzame stof 
effect op 
larve kever 
Opmerkingen 
L eu rater carbofuran + + 
werkingsduur 5 maanden. Is toegelaten als 
grondbehandelingsmiddel in andere teelten. Staat ter 
discussie in EU. Meer duideliikheid hierover in 2007. 
O Nemathorin fosthizaat 
Heeft een toelating als grondbehandelingsmiddel in andere 
teelten. 
L Vydate G oxamvl + + 
werkingsduur 3 à 4 maanden. Is toegelaten als 
grondbehandelingsmiddel in andere teelten. Krijgt in de 
loop van 2007 een toelatina in de sierteelt. 
Vydate oxamvl Kriiat in de loop van 2007 een toelatina in de sierteelt. 
L Decis pvrethroids + Is toeaelaten in bloemisteriiaewassen. 
0 
Violin fipronil Er komt een toelating als grondbehandelingsmiddel. Staat 
ter discussie in EU. Meer duidelijkheid hierover in 2007. 
0 Taistar/bistar bifenthrin Zal een nieuwe toelating krijgen. 
O 
Mocap Ethoprofos Is toegelaten als grondbehandelingsmiddel in andere 
eelten. 
L Suscon Chloorpvrifos Moaeliik toe te passen in de kasperiode 
O Mesurol korrel Methiocarb Moaeliik toe te passen in de kasperiode. 
O Temik aldicarb Niet toeaelaten binnen de EU. 
0 
Admire Imidadoprid Toegelaten in bloemisterijgewassen; onder glas als 
druppelbehandeling, volleqrond als aewasbehandelina. 
0 Actara thiamethoxam 
Heeft toelating als gewasbehandelingsmiddel in 
bloemisteriiaewassen onder plas. 
L Rubitox-spritzpulver Phosalone + + 
Dit is een oud middel dat weinig kans op toelating heeft 
1 Counter 5 terbufos 
Werkingsduur 3 à 4 maanden. Dit is een oud middel, dat 
aeen toelatina heeft in Nederland 
L 
Marshal suscon 10 CG carbosulfan + + Zeer lange werkingsduur. Wordt in de bodem omgezet in 
carbofuran. Heeft geen toelating in Nederland. Staat ter 
discussie in EU. Meer duidelijkheid hierover in 2007. 
0 Malathion malathion Geen toelatina binnen de EU. 
0 Match Heeft aeen toepassina als arondbehandelinasmiddel. 
0 methomex methomvl 
Niet toegelaten in buitenteelten. Staat ter discussie in EU. 
Meer duideliikheid hierover in 2007. 
0 poncho Cloth ianidine Wordt alleen ontwikkeld voor zaadcoatina. 
O Dursban Chloorpvrifos Kriiat naar verwachting een nieuwe toelatina in 2011. 
.= literatuur bron 
0= overige bronnen 
+ / - : effec op larve of kevers van roestbruine bladsprietkever of meikever, bekend vanuit literatuur, 
meest interessant voor de screening 
interessant voor een screening 
zeker niet testen in een screening 
overig 
Keuze voor screening 
Op basis van bovengenoemde lijst zijn in overleg met een begeleidingscommissie 9 middelen geselecteerd 
die binnen het project "Bestrijding roestbruine bladsprietkever, Serica brunnea, in trekheesters" (PPO-
project 3241210800) zullen worden getoetst op het laboratorium op hun effectiviteit tegen de larven van 
de roestbruine bladsprietkever. 
Bij de selectie zijn de volgende criteria gehanteerd: 
Heeft het middel een toelating in Nederland. 
Heeft het middel (in andere teelten) al een toelating als grondbehandelingsmiddel. 
Heeft het middel een toelating in bloemisterij gewassen. 
Is er een effect tegen andere soorten kevers, adult of larve. 
De teeltwijze van trekheesters brengt met zich mee dat bestrijding op verschillende plaatsen in de teelt 
plaats kan vinden, namelijk in de buitenteelt en tijdens de fase dat het gewas in de kas staat. 
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. 
Er worden geen nematoden gescreend. Op laboratoriumniveau is het van een aantal nematoden bekend dat 
ze effectief zijn tegen engerlingen. Bij de effectiviteit in het veld gaat de temperatuur, het zoekvermogen 
van de nematoden en de beweeglijkheid van de prooi een rol spelen. 
De te toetsen middelen zijn twee GNO's en zes chemische bestrijdingsmiddelen. Deze middelen hebben een 
toelating in Nederland, mogen in enkele gevallen als grondbehandelingsmiddel worden toegepast, zijn in 
enkele gevallen toegelaten in bloemisterijggewassen/sierteelt of kunnen worden toegepast in de fase van 
de kasperiode. De verwachting is dat middelen, die na de screening effectief blijken te zijn, een redelijke 
kans op toelating hebben. 
Tabel: De te toetsen middelen 
Code middel type 
A Water * 
B Vydate G Chemisch 
C Actara Chemisch 
D Nemathorin Chemisch 
E Curater Chemisch 
F Spruzit GNO 
G Vydate vloeibaar Chemisch 
H Decis Chemisch 
1 Asepta NeemAzal GNO 
J Violin Chemisch 
© Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. 6 
