Dat de gemiddelde Nederlander niet gezond leeft, dat is ondertussen bekend. Maar wat doe je eraan? Met marketing kom je een heel eind, weet Hans van Trijp, hoogleraar bij de Wageningse leerstoelgroep Marktkunde en consumentengedra

Trijp, J.C.M., van

Dutch

Wageningen Yield 

Een probleem is dat we eigenlijk niet weten 
hoe we kennis en kennistoename in kaart 
moeten brengen, laat staan dat we het effect 
weten van meer kennis op gezond gedrag. 
Over dat effect ben ik trouwens pessimistisch. 
Onderzoek laat zien dat consumenten nog
wel begrijpen wat calorieën nou precies zijn, 
of wat het betekent als er weinig vet in een 
product zit. Maar ze beseffen niet hoeveel 
voedsel ze dagelijks nodig hebben.
Ik zie meer in het bijsturen van gedrag via 
gezondheidslogo’s, die consumenten een- 
duidig informeren over de gezondheidswaarde 
van een product. Als je het aan consumenten 
vraagt, dan kijkt veertig procent naar logo’s. 
Maar in proeven waarin we in supermarkten 
logo’s veranderden, merkte praktisch 
geen consument onze veranderingen op. 
In Wageningen doen we onder andere in het 
Restaurant van de Toekomst studies waarbij 
we met technologie op basis van oogbewe-
gingen onderzoeken op welke punten van een 
schap consumenten zich focussen als ze 
winkelen. Als je weet welke punten dat zijn, 
dan weet je ook waar je gezondheidslogo’s 
zou moeten aanbrengen.” 
Veel, zoet en vet
“Ik ben optimistisch over de mogelijkheden 
die er zijn. Maar dan moet het vooral via de 
motivatie en het bieden van gelegenheid – het 
willen en het kunnen – en niet via het kennen. 
Ook zullen we ons moeten realiseren dat 
consumenten nu eenmaal een aangeboren 
voorkeur hebben voor ongezond eten. Als het 
voorhanden is, eten consumenten veel, zoet 
en vet, en bedrijven zullen die producten 
willen maken. 
Je zult dus moeten ingrijpen in de vrije markt-
werking. De overheid heeft daar moeite mee. 
Die wil consumenten loslaten, en hen niet 
meer als een big brother in de gaten houden. 
Maar aan de andere kant zullen die ongezonde 
voedingsgewoonten nooit veranderen als de 
overheid alles aan de krachten van de markt 
overlaat.”
12
‘Verleid consumenten tot gezond gedrag’
“Als je bekijkt wat consumenten in de super-
markt in hun karretje stoppen, dan zie je hoe 
ingewikkeld het probleem van ongezonde 
voeding is. Vraag je het een consument, dan 
vindt die gezondheid vrijwel altijd bijzonder 
belangrijk. Bedrijven maken bovendien graag 
gezondere producten, al was het maar omdat 
die hogere winstmarges hebben. Gezonde 
voedingsmiddelen zijn er dus wel. Er zou dus 
geen probleem hoeven zijn. Maar als je ziet 
wat mensen bij de supermarktkassa op de 
band zetten, dan besef je dat er iets in die 
redenering niet klopt. Mensen eten wel dege-
lijk ongezond.”
Beloning
“Een probleem bij gezonde voeding is dat de 
beloning die je ervoor krijgt ver in de toekomst 
ligt. Zeker in deze samenleving is een uitge-
stelde beloning problematisch. Vraag aan een 
kind of het nu één reep chocolade wil, of over 
vijf minuten twee repen. Dan wil dat kind waar-
Reflectie
In Reflectie beschouwen medewerkers van Wageningen UR actuele thema’s. Deze keer Hans van Trijp.
schijnlijk nu meteen één chocoladereep. 
Mensen willen dat hun behoeften nu worden 
bevredigd, en onze samenleving versterkt 
dat. Soberheid is uit de gratie en jezelf ver-
wennen met voedsel een statussymbool. 
Bovendien staan we voortdurend bloot aan 
verleiding. Tel al die factoren bij elkaar op, 
en het is geen wonder dat veel Nederlanders 
ongezond leven.
Via marketing kun je daar denk ik wat aan 
doen. Je kunt het gebruiken als mensen zich 
op zich wel gezond willen gedragen, maar als 
consumenten niet precies weten hoe ze dat 
dan precies moeten doen. Dat heeft te maken 
met motivatie, kennis en de mogelijkheden die 
de omgeving biedt. Dus met willen, kennen 
en kunnen.”
Logo’s
“Tot nu toe hebben we geprobeerd gezond 
gedrag via het kennen op te lossen, zoals 
met de campagnes van het Voedingscentrum. 
Dat de gemiddelde Nederlander niet gezond leeft, dat is ondertussen bekend. Maar 
wat doe je eraan? Met marketing kom je een heel eind, weet Hans van Trijp, hoog-
leraar bij de Wageningse leerstoelgroep Marktkunde en consumentengedrag.
   Hans van Trijp: “De overheid moet ingrijpen in de vrije marktwerking.”
Hans van Trijp
Hans van Trijp is hoogleraar Marktkunde 
en consumentengedrag aan Wageningen 
Universiteit.


'Verleid consumenten tot gezond gedrag'

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Wageningen Yield

NARCIS

Name not available