Doordat de Nederlandse agrarische importwaarde (in euro) in 2008 ongeveer even sterk steeg als de exportwaarde verandert het exportsaldo voor het eerst in vele jaren niet. Belangrijkste reden voor de sterke toename van de invoerwaarde is de stijging van de graanprijzen. De EU-lidstaten en vooral de buurlanden blijven belangrijkste handelspartners van Nederland. Behalve voor enkele sectoren heeft de kredietcrisis nog slechts een beperkt effect op de agrarische handel in 200

Kelholt, H.J.

Dutch

Wageningen Yield 

  
LEI, Agri
Monitor, mei 2009 pagina  1
 
 
 
 
 
Agrarische handel 2008: kredietcrisis nog slechts licht effect 
Henk Kelholt 
 
Doordat de Nederlandse agrarische importwaarde (in euro) in 2008 ongeveer even sterk steeg als de 
exportwaarde verandert het exportsaldo voor het eerst in vele jaren niet. Belangrijkste reden voor de sterke 
toename van de invoerwaarde is de stijging van de graanprijzen. De EU
lidstaten en vooral de buurlanden 
blijven belangrijkste handelspartners van Nederland. Behalve voor enkele sectoren heeft de kredietcrisis nog 
slechts een beperkt effect op de agrarische handel in 2008.  
 
Agrarische wereldhandel in 2007 
De omvang van de wereldmarkt voor agrarische producten (inclusief vis, sierteeltproducten en onbewerkt 
hout) is verder gestegen. In 2007 werd een waarde van 1.030 miljard US dollar bereikt. Dat is, in dollar 
gemeten, een stijging van 18% ten opzichte van 2006. Omdat de dollar sterk in waarde daalde ten opzichte 
van de euro, nam de wereldhandel tussen 2006 en 2007 in euro met 'slechts' 8% toe tot een waarde van 
750 miljard euro in 2007. De grootste agrarische exporteurs zijn de Verenigde Staten, Frankrijk en 
Nederland. De bruto
exportwaarde van Nederland is 10% groter dan die van Frankrijk. De netto

exportwaarde (export minus import) van Nederland is echter twee keer zo groot als die van Frankrijk. De 
belangrijkste importeurs van agrarische producten zijn Japan, Verenigd Koninkrijk en Duitsland. De netto

importwaarde van agrarische producten in 2007 bedroeg in deze landen respectievelijk 64, 37 en 
13 miljard US dollar. 
 
De Nederlandse agrarische handel 
De agrarische importwaarde en de exportwaarde lagen in 2008 respectievelijk 16% en 10% hoger dan in 
2007 (tabel 1). De waardestijgingen zijn vooral te danken aan de flink hogere wereldmarktprijzen van granen 
en oliezaden en de daarvan afgeleide oliën, vetten en veevoedergrondstoffen. Deze productgroepen heeft in 
de invoer een veel groter aandeel dan in de uitvoer en daardoor stijgt de totale agrarische invoerwaarde 
relatief aanzienlijk meer dan de totale agrarische exportwaarde. De im
 en export van Nederland van alle 
goederen steeg met respectievelijk 8% en 6%. 
 
 
Tabel 1 Vergelijking van de totale Nederlandse handel met de agrarische 
handel 
Totale handel, in miljard euro 
 Import Export Saldo 
2007 307,3 347,5 40,2 
2008* 332,0 367,7 35,7 
Agrarische handel, in milliard euro 
 Import Export Saldo 
2007 35,3 58,8 23,5 
2008* 40,9 64,5 23,6 
Bron: CBS, LEI
bewerking  
*) voorlopige cijfers 
 
 
  
LEI, Agri
Monitor, mei 2009 pagina  2
Exportsaldo onveranderd 
Door deze ontwikkelingen bleef het agrarische exportsaldo voor het eerst in vele jaren onveranderd. Het 
totale Nederlandse handelsoverschot daalde echter met 11%. De agrarische handel neemt nu 65% van het 
totale Nederlandse handelsoverschot voor zijn rekening. Het saldo op de agrarische handelsbalans is geheel 
gerealiseerd in de handel met de andere EU
lidstaten. De agrarische handel met derde landen kwam uit op 
een negatief saldo, vooral door de dit jaar sterk gestegen prijzen van granen en oliezaden. Bij de import uit 
derde landen bestaat de hoofdmoot uit oliezaden, veevoedergrondstoffen, (tropisch) fruit, koffie
 en 
cacaobonen. Bij de export naar derde landen gaat het vooral om bewerkte producten, zoals zuivel, dranken, 
koffie, thee, cacao
(producten) en sierteelt. Een deel van de Nederlandse agrarische export bestaat uit 
wederuitvoer van producten die eerst in Nederland zijn geïmporteerd, bijvoorbeeld seizoensgebonden 
groenten en fruit. 
 
Buurlanden belangrijkste handelspartner 
De Nederlandse agrarische handel speelt zich vooral af met onze buurlanden, waarbij Duitsland zowel bij in
 
als bij uitvoer de belangrijkste handelspartner blijft (figuur 1). 25% van de Nederlandse agrarische export 
gaat naar Duitsland, terwijl 20% van de importen uit Duitsland komt. Bij de export gaat het vooral om 
groenten en fruit, sierteelt, zuivel, eieren en vlees. De belangrijkste uit Duitsland ingevoerde producten zijn 
zuivel, vlees, granen en graanbereidingen. Bij de zuivelinvoer bestaat vooral uit onverwerkte melk, wei en 
mager melkpoeder. Deze producten worden gebruikt als grondstof in de voeding
 en 
genotmiddelenindustrie. Naast Duitsland zijn vooral België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk belangrijke 
partners in de agrarische handel. De 27 landen van de Europese Unie hebben samen een aandeel van 82% 
in Nederlandse agrarische exporten en 61% in de importen. 
 
Invloed kredietcrisis 
In de jaarcijfers van 2008 is nog maar heel licht een invloed van de kredietcrisis, die vooral in het laatste 
kwartaal van dat jaar merkbaar werd, te bespeuren. Enkele sectoren hebben echter wel al te maken met 
tegenvallende afzet. Zo zijn vooral in de sierteelt de exporten in de eerste maanden van 2009 sterk 
gedaald. Pas in de loop van 2009, als er meer in
 en uitvoerdata beschikbaar komen, kan de invloed van de 
crisis beter beoordeeld worden. Wel duiden verwachtingen van internationale organisaties op een duidelijk 
terugval van de wereldhandel in 2009. Nederland heeft daar zeker ook mee te maken. In welke mate is op 
dit moment nog niet aan te geven.  
 
Figuur 1 Aandeel in % van de belangrijkste partners bij import en export in 2008 
 
 
 
0
5
10
15
20
25
30
D
ui
ts
la
nd
B
e
lg
ië
Fr
a
nk
ri
jk
V
e
re
ni
g
d
   
  
  
  
  
  
  
  
K
o
ni
ng
ri
jk
Ita
lië
O
ve
ri
g
 E
U
U
S
A
B
ra
zi
lië
R
us
la
nd
Z
w
its
e
rl
a
nd
O
ve
ri
g
   
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
 
ni
e
t
E
U
%
invoer
uitvoer


Agrarische handel 2008: kredietcrisis nog slechts licht effect

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Wageningen Yield

NARCIS

Name not available