Wageningen UR Glastuinbouw

Dutch

Name not available

Koude en natte plekken opsporen met SMART Dust

NARCIS 

Wageningen Yield 

In de praktijk zijn er regelmatig problemen 
met uitval in de eindfase van de teelt door 
schimmels (Phytophthora). In Bleiswijk 
wordt onderzoek uitgevoerd naar mogelijk-
heden tot het verminderen van die uitval bij 
kalanchoë door gebruik te maken van calci-
umchloride (2.0 en 3.0 mmol) en de plant-
versterker kaliumfosfiet (0.1 en 0.2%).
In de eerste teelt is de besmetting door 
Phytophthora bij de cultivars ‘Tenorio’ en ‘Mie’ 
uitgevoerd bij overgang van de lange dag naar 
de korte dag (13 maart). Na 5 weken waren bij 
de referentie en de behandelingen met calci-
umchloride vrijwel alle planten van het ras ‘Mie’ 
dood. De behandelingen met kaliumfosfiet had-
den 6% (0.1) en 50% (0.2) uitval bij ‘Mie’ en 
geen uitval bij ‘Tenorio’. 
Op dit moment is het tweede onderzoek bezig 
en op advies van de begeleidingscommissie 
wordt de Phytophthora later in de teelt toege-
diend in een lagere dosis. Ook is de dosering 
kaliumfosfiet verlaagd naar 0.1 en 0.05%. Dit 
project is gefinancierd door het Productschap 
Tuinbouw. 
Kaliumfosfiet maakt kalanchoë weerbaar tegen Phytophthora
O n d e r  g l a s   n u m m e r  9   s e P t e m B e r  2 0 0 9
een team van Wageningse en duitse on-
derzoekers is erin geslaagd om planten-
geurstoffen uit de lucht te grijpen om hier-
mee gewas gezondheidsproblemen op te 
sporen in kassen. 
De Nederlandse glastuinbouwsector timmert 
hard aan de weg om het gebruik van bestrij-
dingsmiddelen terug te dringen. Om middelen 
te besparen wordt het gewas geïnspecteerd 
op ziekten en plagen. Inspecties zijn echter 
kostbaar. Daardoor is de wens ontstaan om 
automatisch beschadigde planten op te kun-
nen sporen, liefst in een zeer vroeg stadium. 
Een mogelijk principe is het meten van plan-
tengeurstoffen in de lucht. Dit principe is ge-
baseerd op het gegeven dat de geur van plan-
ten wijzigt bij ziekten en plagen. Dit biedt de 
mogelijkheid om geur te gebruiken om ziekten 
en plagen te kunnen detecteren. 
Het onderzoek heeft laten zien dat schade aan 
bladhaartjes en cellen detecteerbaar is in een 
kleine kas. Verder bleek de concentratie van 
een hormoonstof te stijgen tijdens gewasziek-
te. Uit deze resultaten blijkt dat gewasgezond-
heid in de kas is te monitoren met behulp van 
geur.
Internationaal is het areaal glastuinbouw 
de afgelopen jaren sterk toegenomen. de 
‘nederlandse’ kasconcepten zijn echter niet 
zomaar te exporteren. 
Het kasconcept moeten we namelijk aanpas-
sen aan de lokale klimatologische en econo-
mische omstandigheden. Daarom ontwikkelt 
Wageningen UR een generieke ontwerp- 
methode voor internationale locale omstan-
digheden.
De methode werkt als volgt. De invoer is het 
buitenklimaat, de kosten van de constructie-
elementen en de kostprijs van bepaalde bron-
nen zoals water, energie en CO
2
.
Op basis van deze invoer kunnen we voor ie-
dere locatie op aarde het binnenklimaat, de 
gewasproductie, de investeringskosten en de 
lopende kosten voor klimaathandhaving bere-
kenen. Vervolgens past de ontwerpmethode 
het kasontwerp zodanig aan dat het verschil 
tussen deze opbrengsten en kosten gemaxima-
liseerd wordt. 
Zover is het echter nog niet. Wel berekent deze 
methode betrouwbaar zowel de gewasproduc-
tie voor extreme temperaturen en het binnen-
klimaat voor verschillende soorten kassen op 
verschillende plekken op aarde. Het komende 
jaar zullen we de generieke methode verder af-
ronden zodat kasconcepten beter aan de inter-
nationale omstandigheden worden aangepast.
Koude en natte plekken opsporen met SMART DUST
Wagenings onderzoek met een luchtje
Adaptieve Kas aanpassen aan internationale locale omstandigheden
87
0
n
d
er
zo
ek
W
U
r
 g
la
st
U
in
b
o
U
W
 
Voor meer informatie kunt u terecht bij: José Frederiks • Office Manager Wageningen UR Glastuinbouw • telefoon: 0317-483878 • e-mail: Jose.frederiks@wur.nl
Het project smart dust onderzoekt of 
koude en natte plekken in kassen zijn te 
vinden met draadloze rV-t sensoren. In 
2008-09 zijn daartoe met 100 senso-
ren bij tomaat, komkommer, gerbera en 
matricaria horizontale rV- en tempera-
tuurverdelingen gemeten in verschillende 
seizoenen. er is gekeken hoe koude/natte 
plekken zich onder verschillende condities 
zoals dag/nacht, scherm open/dicht en 
seizoenen manifesteren. 
Er kunnen tem-
peratuurverschil-
len van enkele 
graden ontstaan 
in de kas, welke 
enorm variëren 
in tijd en plaats. 
Structurele afwij-
kingen zijn alleen te detecteren als de meet-
data over langere tijd – tenminste een dagdeel 
– worden gemiddeld. Om geen koude/natte 
plekken te missen zijn circa 10 sensoren per 
ha nodig. 
Vooralsnog is toepassing van draadloze sen-
soren in ieder geval zinvol voor incidentele ka-
rakterisering van de kas. Met de zo verkregen 
informatie is het op termijn mogelijk structu-
rele aanpassingen in de kas aan te brengen. 
Ook is het denkbaar om gerichte lokale kli-
maatsturing toe te passen om zo het klimaat 
te homogeniseren en een verdere energiebe-
sparing te realiseren.
87-WUR-PPO.indd   1 11-9-09   14:49


Koude en natte plekken opsporen met SMART Dust

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Name not available

NARCIS

Wageningen Yield