Uitzonderlijke rechtspraak in het kader van internationale handel in bedreigde dieren en planten. Een musicus werd door de Amsterdamse rechtbank veroordeeld, omdat hij een ivoren ring (onderdeel van een fagot) importeerd

Kistenkas, F.H.

Dutch

NARCIS 

Juridica; Cites-verdrag

Wageningen Yield 

30
Juridica
CITES-verdrag
Alle vakbladlezers zullen wel eens van  het 
CITES-verdag gehoord hebben. Dit is het 
verdrag inzake internationale handel in be-
dreigde dieren en planten (Convention on 
International Trade in Endangered Species 
of wild fauna and flora). De Europese Unie 
heeft hiervan ook een eigen communautai-
re CITES-verordening gemaakt. Invoer van 
bijvoorbeeld de stereotype ivoren slagtand 
is daarmee niet zonder meer mogelijk. 
In een recente uitspraak van de 
Amsterdamse rechtbank lees ik dat een 
musicus wordt veroordeeld omdat hij 
“een ivoren ring, zijnde een onderdeel 
van een muziekinstrument te Schiphol 
binnen het grondgebied van Nederland 
heeft gebracht” (Rb. Amsterdam 2 oktober 
2008). Het betrof hier de ivoren topring 
van een fagot. Zelf speel ik al jaren Schotse 
doedelzak en opeens realiseer ik me dat 
daarop zelfs vier van deze topringen (ivory 
ring caps) zitten: drie op de drones (de stok-
ken met die karakteristieke bas en tenor-
tonen) en één op de chanter, waar je de 
melodie op speelt. Ik heb mijn doedelzak 
destijds diep in de Highlands opgehaald 
bij R.T. Shepherd & Son, de onbetwiste 
Stradivari onder de doedelzakbouwers, en 
in mijn argeloosheid gewoon in mijn auto 
en op de boot naar IJmuiden meegenomen 
en ingevoerd zonder mij over CITES te be-
kommeren.
Op mijn tartan kilt heb ik tot mijn schrik 
bovendien ook nog eens een front-tas: de 
traditionele sporran van zeehondenbont (!). 
Zo te zien van de grijze zeehond: ook van 
Shepherd en door mij ingevoerd. Tja, het 
hoort allemaal bij Schotland zoals je ook 
Hogmanay viert of ons volkslied Flower 
of Scotland keihard meeschreeuwt bij een 
rugby-interland.
Terug naar onze onfortuinlijke fagottist. 
Die probeert er in de rechtszaal kenne-
lijk nog een lolletje van te maken: “De 
economische politierechter is van oor-
deel dat de stelling van verdachte dat het 
ivoor waarschijnlijk van een mammoet 
afkomstig is niet aannemelijk is gewor-
den.” Je kan maar beter serieus blijven bij 
de rechter, zo is mijn ervaring van dertig 
jaar juridisch onderzoek. De reactie van 
de rechter is dan ook voor insiders voor-
spelbaar en vernietigend: verdachtes ver-
klaring “dat er tussen Bohemen en Siberië 
ruilhandel bestond”, is in dat opzicht te 
vaag en verdachte is daarmee schuldig. 
Einde verhaal. 
Het komt allemaal toch een beetje over 
als een brave mycologische onderzoeker 
die  opgepakt wordt wegens overtreding 
van het paddo-verbod. Hoe lossen we dit 
nou allemaal netjes strafrechtelijk op? Ik 
stel voor de zaak van de nietsvermoedende 
mycoloog te seponeren (sepot betekent dat 
het openbaar ministerie niet overgaat tot 
strafvervolging), maar uw doedelzakspeler 
daarentegen keihard aan te pakken. Als 
jurist had-ie immers toch beter moeten 
weten. Alhoewel… ik heb het toch nog 
even op de pakbon nagekeken en geluk-
kig blijkt mijn doedelzak imitatie-ivoren 
ringen te hebben en ook die traditionele 
sporran is bij navraag volkomen legaal 
en zelfs volgens de regels van Scottish 
Natural Heritage geproduceerd. Gelukkig, 
bij nader inzien toch niet strafbaar…
Fred Kistenkas
Alterra en Wageningen Universiteit
fred.kistenkas@wur.nl
natuurbericht 
Grote waternavels, 
exotische penseelkrab-
ben en dramatisch 
weinig vlinders
Met het slaan van de vinken en de in 
bloei komende krokussen leek het begin 
maart toch eindelijk lente te worden in 
ons land. Dat was langer wachten dan 
we inmiddels gewend waren. In het re-
cordvroege 2008 was de natuur 6 weken 
eerder. De afgelopen winter laat zich 
het best vergelijken met een gemid-
delde winter meer dan 20 jaar geleden. 
Ondanks de kou was er veel nieuws uit 
de natuur te melden. 
Goed nieuws kwam uit Zuid-Limburg waar in 
januari een lynx werd gespot. Bij veel mensen 
gaat het hart dan sneller kloppen maar het 
is uitgesloten dat hij zich hier gaat vestigen 
met een territoriumbehoefte van minstens 
200 km². Ik werd triest van het bericht van 
Vogelbescherming Nederland dat er in landen 
als Frankrijk, Italië, Spanje en Griekenland 
jaarlijks zo’n 1 miljoen kieviten in de pot be-
landen, zo’n 13 tot 24 procent van de totale 
populatie. Tijd voor wat sterkere internatio-
nale actie lijkt me. Ook van het bericht van 
de Vlinderstichting dat 2008 het slechtste 
vlinderjaar was sinds de metingen in 1990 
begonnen werd ik niet vrolijk. Gelukkig lijken 
de zeldzame veenbesblauwtjes, veenbespa-
relmoervlinders en veenhooibeestjes zich te 
stabiliseren.
fo
to
  F
re
d 
K
is
te
nk
as


Juridica; Cites-verdrag

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

NARCIS

Wageningen Yield

Name not available