Beknopt verslag van het onderzoek: "Mest van bedreiging naar kans". Na afronding zullen de resultaten laten zien hoe de milieubelasting verandert wanneer mineralenconcentraten als kunstmestvervanger aangemerkt zouden worden. De resultaten geven zicht op mogelijke ecologische knelpunten, afwenteling tussen processen en milieueffecten binnen de mestketen en geeft handvatten om tot een duurzamere keten te komen

Vries, J.W., de

Dutch

Vries, de, J.W.

NARCIS 

Kunstmestvervangers onderzocht; Levenscyclusanalyse (LCA) Mineralenconcentraten

Name not available

Wageningen Yield 

Informatieblad Mest van bedreiging naar kans
Kunstmestvervangers onderzocht; 
Levenscyclusanalyse (LCA) 
Mineralenconcentraten 
Inleiding
Binnen het onderzoek ‘Pilots mineralenconcentraten’ wordt een Levens-
cyclusanalyse (LCA) uitgevoerd. Na afronding zullen de resultaten laten 
zien hoe de milieubelasting verandert wanneer mineralenconcentraten als 
kunstmestvervanger aangemerkt zouden worden. De resultaten geven 
zicht op mogelijke ecologische knelpunten, afwenteling tussen processen 
en milieueffecten binnen de mestketen en geeft handvatten om tot een 
duurzamere keten te komen.
Methodiek
De levenscyclusanalyse methodiek is een internationaal geaccepteerde 
methodiek om de milieubelasting van een keten, product of activiteit in 
kaart te brengen. Een bekend voorbeeld van een dergelijke analyse is 
het vergelijken van het verschil in milieubelasting tussen het gebruik van 
melkflessen en melkpakken. De methodologie heeft een kwantificerend 
en holistische karakter wat betekent dat de volledige keten, inclusief alle 
achtergrondprocessen, wordt meegenomen in de analyse (Figuur 1). 
Hierbinnen vallen o.a. het produceren van grondstoffen (o.a. kunstmest), 
het transport van grondstoffen en producten, het gebruik en recyclen 
van producten en het gebruik van fossiele brandstoffen. In de methode 
worden vier fases gehanteerd: 1. Definitie van doel en reikwijdte, 2. 
Inventarisatie van de benodigde data, 3. Impactanalyse van de data, 4. 
Interpretatie van de uitkomsten.
Figuur 2 (Voorbeeld van een mestverwerkingsketen)
 
 Figuur 1 (LCA brengt de emissies van de gehele keten 
in kaart)
Voor meer informatie:  
Ir. J.W. (Jerke) de Vries        BO-12.02 infoblad nr 13. februari 2010
Livestock Research, Postbus 65   
8200 AB  Lelystad      
8200 AB  Lelystad   
e-mail: jerke.devries@wur.nl  
 
Cluster BO-12.02 Verduurzaming Veehouderijketen. Gefinancierd door Ministerie LNV. http://www.kennisonline.wur.nl/BO/BO-12.02
Voorlopige resultaten
Momenteel zijn alleen de voorlopige resultaten voor de referentiescenario’s van rundvee- 
en vleesvarkensdrijfmest bekend. De resultaten voor de mestverwerkingscenario’s wor-
den uitgewerkt in 2010. Figuur 3 en 4 tonen de resultaten voor referenties. De bijdrage 
van ieder proces voor ieder milieueffect is te zien. 
De eerste resultaten voor de referenties laten zien dat het gebruik van drijfmest sterk 
bijdraagt aan eutrofiering, verzuring en fijn stof emissie. Fossiel energieverbruik wordt 
voornamelijk bepaalt door de productie van kunstmest in het scenario met rundveedrijf-
mest. In het scenario met vleesvarkensdrijfmest wordt het fossiel energieverbruik voorna-
melijk bepaalt door transport en toediening van drijfmest en kunstmestgebruik.
Vooruitblik
De huidige resultaten tonen de bijdrage van de referentie situaties aan de milieueffecten. 
In 2010 worden de berekeningen gemaakt voor de mestverwerkingscenario’s. Er wordt 
een gevoeligheidsanalyse uitgevoerd waarna de resultaten vergeleken worden met de 
referentiesituaties. Hieruit zullen conclusies getrokken worden.
Impact analyse referentie scenario rundveedrijfmest
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Kl
im
aa
tve
ra
nd
er
ing
Ve
rzu
rin
g
Zo
etw
ate
r e
utr
ofi
eri
ng
Aq
ua
tis
ch
e e
utr
ofi
er
ing
Fij
n s
tof
 em
iss
ie
Fo
ss
iel
 en
er
gie
ve
rb
rui
k
%
Opslag in mestkelder
Toediening drijfmest
Productie en toediening
kunstmest
Impact analyse referentie scenario vleesvarkensdrijfmest
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Kl
im
aa
tve
ra
nd
er
ing
Ve
rzu
rin
g
Zo
etw
ate
r e
utr
ofi
eri
ng
Aq
ua
tis
ch
e e
utr
ofi
er
ing
Fij
n s
tof
 em
iss
ie
Fo
ss
iel
 en
er
gie
ve
rb
rui
k
%
Opslag in mestkelder
Opslag in silo
Toediening drijfmest
Productie en toediening
kunstmest
 Figuur 3: Relatieve uitkomsten van de impactanalyse 
voor de referentie van rundveedrijfmest.
Figuur 4: Relatieve uitkomsten van de impactanalyse 
voor de referentie van vleesvarkensdrijfmest.
De Pilots
In de LCA Pilots mineralenconcentraten, waarbij acht verschillende mestverwerkingsinstal-
laties worden beschouwd, wordt gekeken naar de uitstoot van broeikasgassen (klimaatver-
andering), het energieverbruik, de emissie van ammoniak, stikstofoxiden en zwaveldioxide 
(potentiële verzuring), de uitspoeling van stikstof en fosfaat naar het grondwater (potentiële 
vermesting) en de uitstoot van geur en fijn stof. Deze componenten worden voor de gehele 
keten, zoals het voorbeeld in Figuur 2, in kaart gebracht en onder verschillende milieuef-
fecten gekwantificeerd. Vervolgens wordt de milieu-impact van de mestverwerkingscenario’s 
vergeleken met een referentiescenario. De referentie beschrijft het huidige gebruik van ruwe 
drijfmest en kunstmest. Er worden twee referenties bepaald, één voor rundveedrijfmest en 
één voor vleesvarkensdrijfmest. Alles wordt vergeleken op basis van dezelfde functionele 
eenheid: 1 ha bemest op een gedefinieerd standaard bedrijf in Nederland. Hierin wordt de 
N-, P- en K-behoefte gedefinieerd waaraan voldaan moet worden doormiddel van verschil-
lende producten in de verschillende scenario’s. Er wordt hierbij rekening gehouden met de 
export van drijfmest en mestproducten. Data voor de analyse komen uit de verschillende 
onderdelen van het onderzoek mineralenconcentraten, van experts en uit literatuur en data-
bases.


Kunstmestvervangers onderzocht; Levenscyclusanalyse (LCA) Mineralenconcentraten

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

NARCIS

Name not available

Wageningen Yield