Het omvormen van de Haringvliet tot een getijdengebied dat aansluit op De Biesbosch levert op lange termijn miljarden op. Dat zegt Dolf de Groot van de leerstoelgroep Milieusysteemanalyse van Wageningen University

Groot, R.S., de

Dutch

Wageningen Yield 

11
Open Haringvliet levert jaarlijks
half miljard op
‘Bodem kan meer voor ons doen’
ling zou opleveren. Daaruit concluderen
ze dat het plan Nederland jaarlijks ongeveer 
500 miljoen euro zou opleveren. In directe 
baten door een hogere opbrengst van de vis-
serij, een betere doorvaart en meer toerisme, 
en vermeden schade door betere lucht- en 
waterkwaliteit en een betere buffering van 
extreme waterafvoer.
De Groot houdt wel een slag om de arm. ‘Dit 
De Groot vergeleek in een studie de eco- 
systeemdiensten van het huidige gebied met
de natuurvariant die van de tekentafel van 
Bureau Stroming kwam in opdracht van het 
Wereld Natuur Fonds (WNF). In ‘Met open 
armen’ stelt het WNF dat de zeespiegelstijging 
het op lange termijn steeds lastiger zal maken 
om bij een hoog waterpeil in de rivieren al het 
rivierwater in zee te laten stromen. Door de 
dam weg te halen in de Haringvliet – tussen 
de Zuid-Hollandse eilanden Voorne-Putten en 
Goeree-Overflakkee – en het water de ruimte te 
geven om sediment af te zetten in de zeearm, 
zou het water sneller afgevoerd kunnen wor-
den. Door de sedimentatie zou de oever vanzelf 
meegroeien met de zeespiegelstijging.
De Groot en zijn collega Anne Böhnke-Henrichs 
maakten een voorlopige schatting van de eco-
nomische effecten van de nieuwe natuur. Ze 
zetten alle ecosysteemdiensten op een rij die 
het gebied na twintig jaar natuurlijke ontwikke-
Het omvormen van de Haringvliet tot
een getijdengebied dat aansluit op
De Biesbosch levert op lange termijn 
miljarden op. Dat zegt Dolf de Groot
van de leerstoelgroep Milieusysteem-
analyse van Wageningen University.
‘Dat schone grond belangrijk is voor spelende kinderen snapt iedereen. Maar de 
meeste bodemfuncties zie je niet’, zegt bodemkundige Annemieke Smit. Om ze 
beter te benutten, pleit Smit voor een grotere betrokkenheid van bodemkundigen
bij gebiedsinrichting.
De bodem levert diensten als waterberging, 
afbraak van verontreinigingen door bacteriën, 
het vrijmaken van voedingsstoffen voor gewas-
sen en vastlegging van koolstof. Een goede 
en gezonde bodem is daarom een randvoor-
waarde voor onder meer schoon water, land-
bouw en natuur.
Helaas is dit veel mensen lastig uit te leg- 
gen, merkt Annemieke Smit, onderzoeker
bij Alterra. ‘Een bodem leeft. In je tuin heb
je plantjes, wormpjes en vogeltjes. Maar 
tegenwoordig betegelen mensen hun achter-
tuin en hangen een mezenbol in het vogel-
huisje. De bodem houdt dan minder water 
vast, waardoor er een grote druk op het riool 
ontstaat en die moet worden aangepast.
Het is echter lastig dit soort maatschappe-
lijke gevolgen inzichtelijk te maken.’
In de Zeeuwse Delta werkt Smit hieraan, in
het project ‘Duurzaam doenderzoek’ – een 
combinatie van doen en onderzoek. De pro-
vincie Zeeland bevordert duurzame initiatieven 
en wil dat er meer oog komt voor ecosysteem-
diensten van de bodem. ‘Met landschapsarchi-
tecten, kunstenaars en ondernemers bekijken 
we nu hoe we de diensten kunnen verbeelden. 
We willen laten zien dat het milieu niet van
een ander is, maar van jezelf.’
In Zeeland, dat met verzilting kampt, ziet Smit 
verder mogelijkheden voor beter zoetwater-
beheer. De kreekruggen – zandafzettingen uit 
de tijd dat de polders nog kwelders waren – 
vormen er een natuurlijk scherm dat het zoute 
water tegenhoudt. ‘Om ze te kunnen benutten, 
moet het regenwater goed kunnen infiltreren. 
Maar als er een asfaltweg op de kreekrug 
ligt, dan kun je niet optimaal van deze dienst 
profiteren.’
Dat kan vaker beter, vindt Smit. ‘We gaan uit 
van maakbaarheid. Bij nieuwbouw wordt vaak 
een meter zand aangebracht op de grond. 
Maar uiteindelijk verzakken de tuinen en steken 
de putten boven het trottoir uit, dat vervolgens 
weer moet worden opgehoogd. Of we leggen 
natte natuur aan op een plaats die daar niet 
voor geschikt is.’ Omdat dergelijke ingrepen 
grote gevolgen voor gebieden kunnen hebben, 
pleit Smit er dan ook voor om bodemkundigen 
al vroeg te betrekken bij de gebiedsinrichting. 
‘Nu zitten ze vaak aan het einde van de rit 
klaar om nee te zeggen tegen plannen. Als een 
bodemkundige meedenkt, vergroot dat de kan-
sen voor duurzame oplossingen.’
  Een schets van het plan Open Armen, waarin de Haringvliet weer een open verbinding met de zee krijgt.
Contact:  dolf.degroot@wur.nl
 0317 - 48 22 47
was een pilotstudie. We hebben niet de kosten 
van het plan in kaart gebracht. Maar de struc-
turele baten ervan wegen ruim op tegen de 
eenmalige inrichtingskosten, als je eerlijk bent 
over alle directe en indirecte baten van de 
betrokken ecosysteemdiensten.’
Contact:  annemieke.smit@wur.nl
 0317 48 64 98
Haringvliet
Grevelingenmeer
Volkerak
Rotterdam
Dordrecht
Biesbosch
Maasvlakte


Open Haringvliet levert jaarlijks half miljard op

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Wageningen Yield

Name not available