Socio-economic transformation as profound and thorough reform of the system and institutions promotes corruption practices and can be the mean to fight against one, too. Two kinds of understanding of corruption may be indicated: narrow (pathologic and functional interpretation) and wider underlined the neo-institutional argumentation, pointing out to systemic and structural causes of corruption. A theoretical and practical problem remains, whether corruption are of systemic nature (fundamental institution), or are secondary (consequence institutuion). The analysis of corruption, may be done by means of the new institutionalism and consequence theories: transaction costs, theory of property rights, theory of clubs, principal-agent theory, theory of asymmetry information, capture theories, rent seeking theory, theory of games and theory of public choice. The dynamics of the polish economy and wide researches of corruption (the differences between perceiving and experiencing) indicates that the corruption factors which paralyse the economic development have not dominated the economic system in Poland as yet, and that system maintains its autonomy. Still, typical corruption-clientelistic societies are contemporary not common, in Poland too. The above problems do not change the fact that corruption are a major problem and in the long run would causes loss of competitiveness polish economy on the global market.Społeczno-ekonomiczna transformacja jako głęboka reforma systemu i instytucji przyczynia się do korupcyjnych praktyk, ale może być też narzędziem w walce z tym zjawiskiem. Występują dwa rozumienia korupcji: węższe (patologiczna i funkcjonalna interpretacja) i szersze podkreślające argumentację neoinstytucjonalną (systemowe i strukturalne źródła korupcji). Teoretycznym i praktycznym problemem pozostaje więc, czy korupcja ma naturę systemową (fundamentalna instytucja), czy drugorzędną (instytucja pochodna). Narzędziem badań może być nowy instytucjonalizm i zawierające się w nim teorie: kosztów transakcyjnych, praw własności, klubów, pryncypała-agenta, asymetrii informacji, .zawłaszczenia, pogoni za rentą, teorii gier i teorii wyboru publicznego. Dynamika polskiej gospodarki i szerokie badania korupcji (różnice między jej postrzeganiem a doświadczeniem) wskazują, że korupcyjne czynniki, które ograniczają wzrost ekonomiczny nie zdominowały jeszcze polskiej gospodarki i zachowuje ona swoją autonomię. Typowe społeczeństwa klientelistyczno-korupcyjne nie są obecnie zjawiskiem powszechnym, także w Polsce. Nie zmienia to jednak tego, że korupcja pozostaje głównym społecznym problemem i dłuższym horyzoncie czasowym może powodować utratę konkurencyjności polskiej gospodarki na globalnym rynku
