Cooperation of companies in the production chain is one of the less frequently discussed issues in economics, both theoretically and practically. Vertical integration of enterprises can take two forms: vertical mergers and vertical restraints, which are used in different situations in order to reduce transaction costs, ensure stability of supply and overall coordination. Both of these aspects of integration lead to certain internal and external effects which may have either a positive or negative influence on competition, markets and the economy as a whole. Hence, the are differences among researchers as well as regulators in the perception and evaluation of the phenomena associated with vertical integration of enterprises. The aim of this article is to present the current output of the theoretical analysis of regulation of vertical integration of enterprises and a reference of the output to the world's current legal solutions that are derived from the U.S. laws. The author hypothesizes that, owing to the multidimensional nature and potentially opposite effects of the processes of integration, they must be considered individually, but a certain group of determinants that can help in the evaluation of these processes in terms of competition and welfare may be indicatedWspółpraca przedsiębiorstw znajdujących się w łańcuchu produkcji jest jednym z rzadziej dyskutowanych w ekonomii zagadnień, zarówno teoretycznie, jak i praktycznie . Pionowa integracja przedsiębiorstw może przyjmować dwie formy: łączenia się przedsiębiorstw (vertical mergers) i ograniczeń umownych (vertical restraints), które stosowane są w różnych sytuacjach w celu redukcji kosztów transakcyjnych, zapewnienia stabilności dostaw i ogólnej koordynacji działań. Oba te aspekty integracji prowadzą do określonych efektów wewnętrznych i zewnętrznych, które mogą mieć różnoraki, zarówno pozytywny, jak i negatywny, wpływ na konkurencję, rynki i gospodarkę jako całość. Stąd wynikają różnice w postrzeganiu i ocenianiu zjawisk związanych z integracją pionową przedsiębiorstw pomiędzy naukowcami, jak również regulatorami.Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie aktualnego dorobku teoretycznej analizy regulacji pionowej integracji przedsiębiorstw i odniesienie go do aktualnie obowiązujących na świecie rozwiązań prawnych, które wywodzą się z prawa amerykańskiego. Autor stawia hipotezę, że procesy integracyjne, ze względu na swój wielowymiarowy charakter i potencjalnie przeciwstawne efekty muszą być rozpatrywane indywidualnie, ale jednocześnie można wskazać pewną grupę determinant, które pomóc mogą w ocenie tych procesów z punktu widzenia konkurencji i dobrobytu
