Introduction. A review of nursing literature in Poland confirms that studies concerning decision making by nurses are scarce. Knowledge pertaining to decision making is of great importance in the preparation of future nurses for an independent and effective making of clinical decisions.The objective of the presented study was identification of the models of decision making applied by charge nurses, and the investigation of the relationship between the referential level of the hospital and the model of decision making applied.Material and method. The research instrument was the Finnish 56-item questionnaire form examining decision making by nurses. This questionnaire was translated and adjusted to Polish conditions, and its psychometric properties were confirmed concerning validity and reliability. The study covered a group of 1631 charge nurses employed in 280 surgical and conservative treatment wards, and intensive care units in 45 hospitals of three referential levels in the Regions of Lublin, Warsaw, and Krakow.Results. Analysis of the data shows that nurses employed in hospitals of various referential levels apply four models of decision making: analytical, intuitive, analyticalintuitive, and intuitive-analytical. A statistically significant relationship was observed between the model of decision making and the referential level of hospital. The analyticalintuitive model was dominant in the hospitals in the study. The intuitive model was most frequently applied by nurses employed in hospitals of the third referential level, while the analytical model was most often used in hospitals of the third and second referential level.Conclusions. Nurses employed in hospitals of various referential levels apply both analytical and intuitive models of decision making. The referential level of hospital is among the factors differentiating the decision making models.Wstęp. Przegląd piśmiennictwa pielęgniarskiego w Polsce dowodzi, że badanie podejmowania decyzji przez pielęgniarki jest ograniczona. Wiedza na temat podejmowania decyzji odgrywa zatem ogromne znaczenie w przygotowaniu przyszłej kadry pielęgniarskiej do samodzielnego i efektywnego podejmowania decyzji.Celem niniejszych badań była identyfikacja modeli podejmowania decyzji stosowanych przez pielęgniarki oraz zbadanie zależności miedzy stopniem referencyjnym szpitala a stosowanym modelem podejmowania decyzji.Materiał i metoda. Narzędzie badawcze stanowił fiński 56-punktowy kwestionariusz ankiety badający pielęgniarskie podejmowanie decyzji. Kwestionariusz ten został przetłumaczony i dostosowany do warunków polskich oraz potwierdzono jego własności psychometryczne co do trafności i rzetelności.Badania przeprowadzono na grupie 1631 pielęgniarek odcinkowych pracujących na 280 oddziałach zabiegowych, zachowawczych i intensywnej terapii w 45 szpitalach o trzech poziomach referencyjnych w województwach: lubelskim, mazowieckim i małopolskim.Wyniki. Z analizy danych wynika, że pielęgniarki pracujące w szpitalach o różnym stopniu referencyjności stosują cztery modele podejmowania decyzji: analityczny, intuicyjny, analityczno-intuicyjny i intuicyjno-analityczny. Stwierdzono istotną statystycznie zależność modelu podejmowania decyzji od stopnia referencyjnego szpitali. Model analityczno-intuicyjny przeważał we wszystkich przebadanych szpitalach. Model intuicyjny był najczęściej charakterystyczny dla pielęgniarek pracujących w szpitalach o trzecim stopniu referencyjności. Model analityczny najczęściej stosowano w szpitalach o trzecim i drugim stopniu referencyjności.\Wnioski. Pielęgniarki pracujące w szpitalach o rożnym stopniu referencyjności stosują zarówno analityczne jak i intuicyjne modele podejmowania decyzji. Jednym z czynników różnicujących modele podejmowania decyzji pielęgniarskich jest stopień referencyjny szpitala
