Amaç:
Bu araştırmanın amacı Türkiye’de
hemşireler tarafından akupresur uygulaması ile ilgili yapılan tezleri değerlendirmektir.
Yöntem: Bu
retrospektif tipteki literatür araştırmasında
2016 yılına kadar olan hemşirelikte akupresur girişiminin kullanıldığı tezler
Türkiye’de Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanı tarandı. Tarama
yapılırken akupres, akupresör, akupressur ve akupresur anahtar kelimeleri
kullanıldı. Bu araştırmada incelenen tezlerin araştırmaya alınma ölçütleri;
başlığında akupres, akupresör, akupressur ve akupresur kelimelerinin yer
alması, Hemşirelik ve/veya hemşirelik anabilim dalları tarafından yapılmış
olmasıdır. Tezler yüksek lisans ve
doktora tezleri olarak ayrıldıktan sonra kronolojik sırayla incelendi.
Verilerin analizinde sayısal değerlendirmeler kullanıldı ve tezlerin yüksek
lisans ya da doktora tezi oluşu, tezlerin yayın yılı, tezlerin amacı, örneklem
grubu, örneklem sayısı, tezlerin dizaynı ve tezlerin sonuçları özetlendi.
Bulgular: Türkiye’de akupresur kullanılarak yapılan ilk
hemşirelik tezin 2005 yılında yapıldığı saptanmıştır. Tezlerin araştırma yöntemleri değerlendirildiğinde
çoğunluğunun randomize kontrollü deneysel (14) olduğu sadece üçünün
yarı-deneysel olduğu saptanmıştır. Yüksek lisans tezlerinde akupresurün bulantı-kusma ve
ağrı üzerine etkinliği değerlendirilmiştir. Doktora tezlerinin çoğu randomize kontrollü deneysel
olarak; tezlerin çoğunluğu gebelerde ve
kemoterapi alan hastalarda akupresur uygulamasının bulantı ve kusma üzerine
etkisini belirlemek amacıyla yapıldığı bulunmuştur. Diğer tezlerde ise
akupresur uygulamasının yorgunluk, anksiyete ve kaşıntı üzerine etkisini
belirlemek amaçlanmıştır. Doktora tezlerin sonuçları incelendiğinde,
çalışmaların ikisi dışında akupresur uygulamasının etkin bir yöntem olduğu
belirtilmiştir.
Sonuç:
Tezlerin çoğunluğunda
akupresur uygulamasının kullanım amacına göre etkili olduğu sonuca
ulaşılmıştır
