Антиоксидансите се важен дел од нашата исхрана и тие заедно со интрацелуларните антиоксидантни ензимски системи можат да спречат различни воспалителни, инфективни или туморски процеси. Од сите овие механизми, антиоксидансните системи со ниска молекуларна тежина се особено важни бидејќи тие ја претставуваат последната линија на одбрана против значајни лезии. Плунковниот антиоксидансен систем е составен од различни ензими (пероксидаза, каталаза, супероксид дисмутаза, глутатион пероксидаза), мали молекули на урична киселина, витамин Е, витамин Ц. Нивоата на антиоксиданси може да се променат како одговор на инфекција, воспаление или болест. Плунковната пероксидаза ги контролира плунковните бактерии кои можат да предизвикаат расипување на забите или пародонтална болест. Студијата опфаќа 71 дете (26 женски и 45 машки) на возраст од 12 години. Возрасната група од 12 години е избрана според препораките на СЗО, која ја препорачува таа возраст за глобално следење на забниот кариес и важи само за деца со трајна дентиција. За да го одредиме антиоксидансниот капацитет на плунка користевме готови тестови - анализа на тотален антиоксидансен капацитет (PAO), Biomedica Company USA. За испитуваната врска помеѓу вкупните антиоксиданси во плунката на децата со трајна дентиција и присуството на забен кариес за R = 0,60 (p 0,05), беше пронајдена умерено слаба незначителна корелација. Добиените вредности за вкупниот антиоксидативен капацитет кај испитаниците во контролната група варираат во интервалот 12,51 ± 8,76 mmol/l, кај испитаниците во експерименталната група во интервалот 48,21 ± 35,09 mmol/l, исто и во плунката на децата од експерименталната група е значително повисока од вредноста на децата во контролната група (p <0,001). Зголемувањето на вкупните антиоксиданси во плунката кај децата со трајна дентиција е придружено со зголемување на присуството на забен кариес кај децата.
Клучни зборови: вкупен антиоксидансен капацитет, забен кариес, трајна дентициј