Sarı kantaron (hypericum perforatum l. / st. john’s wort ) kanser hastaları için güvenilir mi?

Abstract

Dünya Sağlık Örgütüne (WHO) bağlı kuruluş olan Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), 15 Aralık 2020 küresel kanser yükü raporu “2020 yılında dünya genelinde yaklaşık olarak 19,3 milyon bireyin yeni kanser tanısı aldığını bu sayının, 2040 yılı itibari ile tahmini 28,4 milyona ulaşabileceğini’’ öngörmektedir. Kanser, hastalığın hem kendisi, hem de tedavi yöntemlerinin (kemoterapi, radyoterapi, cerrahi vb. ) getirdiği fiziksel, ruhsal ve sosyoekonomik sorunlar ile hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde azaltmaktadır. Kanser hastaları son yıllarda geleneksel tedavi yöntemlerine ek olarak sağlığın iyileştirilmesi, kanser tekrarlama riskinin en aza indirilmesi, tedavilerinin yan etkilerinin azaltılması, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi kısacası yaşam kalitelerini iyileştirmek gibi nedenlere dayanarak alternatif tedavi seçeneklerine yönelmekte, bitkileri kurutarak, yağ, drog veya çay olarak kullanmaktadırlar. Sarı kantaron da kanser hastaları arasında harici olarak veya tüketilerek kullanılan bitkilerden birisidir. Bu tür bitkiler her ne kadar, doğal, zararsız gibi düşünülerek, hastalığa fayda sağlaması sebebiyle tüketimde yer alsa da biyolojik olarak aktif bileşikler içermektedirler. Aynı zamanda kanser hastalarında kemoterapi ilaçları da dahil olmak üzere reçete edilen diğer ilaçlarla da potansiyel olarak etkileşime girebilmekte, tedaviyle çakışabilmektedir. Bu derleme yazıda Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) bitkisinin tanımlaması, olumlu yönleri, etkileşimlerin oluşabileceği mekanizmalar, olası yan etkiler ve güvenilir olup olmadığı yönünde kanser hastaları ve sağlık profesyonellerini bilgilendirmek amaçlanmaktadır