den Heijer, M.

Dutch

International Migration, Integration and Social Cohesion online publications

UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl)UvA-DARE (Digital Academic Repository)B. en C. t. Zwitserland, (EHRM, nrs. 889/19 en 43987/16) – Homoseksueleasielzoekers en niet-statelijke risico’sden Heijer, M.Publication date2021Document VersionFinal published versionPublished inEHRC UpdatesLicenseOtherLink to publicationCitation for published version (APA):den Heijer, M. (2021). B. en C. t. Zwitserland, (EHRM, nrs. 889/19 en 43987/16) –Homoseksuele asielzoekers en niet-statelijke risico’s. 2020-0287. Case note on: EHRM,17/11/20, 889/19, 43987/16, ECLI:CE:ECHR:2020:1117JUD000088919 EHRC Updates,2021.General rightsIt is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s)and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an opencontent license (like Creative Commons).Disclaimer/Complaints regulationsIf you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, pleaselet the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the materialinaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letterto: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. Youwill be contacted as soon as possible.Download date:28 Nov 2023ANNOTATIEB. en C. t. Zwitserland, (EHRM, nrs.889/19 en 43987/16) – Homoseksueleasielzoekers en niet-statelijke risico’sM. den HeijerAnnotatie bij Europees Hof voor de Rechten van de Mens, 17-11-2020,ECLI:CE:ECHR:2020:1117JUD000088919 (EHRC-2020-0287)1. Bovenstaand arrest is om drie redenen de moeite van het lezen waard. Het gaat om een manmet Gambiaanse nationaliteit die tweemaal asiel vraagt in Zwitserland. De tweede maal onderopgave van een andere en ditmaal juiste identiteit en een ander asielmotief: zijnhomoseksualiteit. Gedurende de verblijfsprocedures krijgt de man een relatie met een 26 jaaroudere Zwitserse man die in 2019 overlijdt. De klacht betreft de afwijzing van de tweedeasielaanvraag. De Zwitserse rechter achtte de homoseksualiteit geloofwaardig mede gelet opde relatie, maar zijn verklaringen over onder meer zijn familiesituatie in Gambia tegenstrijdig.Bovendien was volgens de rechter niet aannemelijk geworden dat de Gambiaanse autoriteitenop de hoogte waren van zijn homoseksualiteit. Dit is, als ik het wel heb, de eerste maal dat hetEHRM een schending van art. 3 EVRM vaststelt in een LHBTI-uitzettingszaak.2. Het eerste opmerkelijke en toe te juichen punt is dat het Hof, ondanks het gegeven datZwitserland geen lid van de EU is en niet meedoet met het asielrecht van de Unie, deasieljurisprudentie van het HvJ EU inzake seksuele gerichtheid onder het – kennelijk ook voorZwitserland – “relevante recht” schaart (par. 35). Of men daar in Zwitserland blij mee is durf ikniet te zeggen. Maar uit oogpunt van consistentie van het Europese asielrecht valt teappreciëren dat zelfs in een Zwitserse zaak de aansluiting met ontwikkelde EU-normen wordtgezocht. In par. 59 neemt het EHRM de in het X, Y, Z-arrest geformuleerde regel over dat destrafbaarstelling als zodanig van homoseksuele gedragingen in het land van herkomstonvoldoende is om een risico op vervolging aan te nemen en dat bezien moet worden of dewww.ehrc-updates.nlstrafbaarstelling daadwerkelijk wordt toegepast.[1] Overigens maakte het EHRM dit punt zelfal eerder, waardoor volgehouden kan worden dat de uitleg geheel autonoom is.[2]3. Een volgend instructief punt betreft de toepassing van deze regel. Anders dan de Zwitserseautoriteiten, doet volgens het Hof niet ter zake of de Gambiaanse autoriteiten op de hoogtezijn van de homoseksualiteit van klager. Immers, niet verlangd mag worden dat eenhomoseksueel zijn seksuele gerichtheid verborgen houdt en daarom moet ervan uitgegaanworden dat de Gambiaanse autoriteiten ervan op de hoogte kunnen geraken. Ook dit is in lijnmet het X, Y, Z-arrest.[3] Toch oordeelt het Hof dat er geen reëel risico is op mishandelingdoor de Gambiaanse autoriteiten, omdat uit de voorliggende rapporten onvoldoende blijkt datde autoriteiten homoseksuelen actief vervolgen. De beoordeling lijkt zich te verhouden tot dein de Vreemdelingencirculaire neergelegde riedel over “de ondergrens” (“[d]e ondergrenshoudt in het feitelijk uiten van de eigen geaardheid en relaties aangaan op een manier die nietwezenlijk anders is dan van heteroseksuelen in het betreffende land van herkomst isgeaccepteerd. De IND verwacht in die uiting geen terughoudendheid. De IND beoordeeltvervolgens of de uiting conform de ondergrens tot vervolging zou leiden”, Vc 2000 par C2/3.2.)(Als de asielzoeker stelt ermee te koop te willen gaan lopen (de “bovengrens”), onderzoekt deIND eerst of dat geloofwaardig is.)4. Het derde en meest wezenlijke punt betreft de erna volgende beoordeling van het risicoafkomstig van niet-statelijke actoren. De Zwitserse beslisautoriteit en rechter achtten destelling van de man dat zijn familie hem had bedreigd en uitgestoten ongeloofwaardig omdathij daarover tegenstrijdig had verklaard. Het Hof deelt die vaststelling, maar merkt op datgevaar óók afkomstig kan zijn van andere niet-statelijke actoren dan familieleden. Het Hofverwijst naar landeninformatie waaruit blijkt dat de Gambiaanse president Jammeh reedsjaren een klimaat cultiveert van homofobie en discriminatie. Het Hof stelt niet vast dat diedreigingen de vereiste drempel halen van het reële risico, maar wel dat Zwitserland heeftverzuimd zulks te onderzoeken. Het belang hiervan is tweeërlei. Enerzijds maakt het Hofduidelijk dat niet-statelijk geweld ook in de context van LHBTI’s het refoulementverbod kanactiveren. Het komt erop aan dat autoriteiten in voorkomende gevallen een inschatting makenvan dat risico, alsmede onderzoeken of de autoriteiten van het land van herkomst ertegenbescherming bieden. Anderzijds maakt het Hof duidelijk dat beslisautoriteiten alsmederechters zich niet blind moeten staren op geloofwaardigheid van hetgeen door de asielzoekerwordt aangevoerd. Het gaat in asielbeslissingen uiteindelijk niet om de vraag of een relaasgeloofwaardig is maar of er een reëel risico moet worden aangenomen. Dat punt maakte hetEHRM al eerder. In I. t. Zweden was het Hof het met de Zweedse autoriteiten eens dat hetasielrelaas ongeloofwaardig was, maar stelde het toch een reëel risico na uitzetting vast omdatde betreffende man littekens had die bij inreis zouden kunnen worden ontdekt en aanleidingwww.ehrc-updates.nlzouden kunnen vormen voor represailles.[4] Dit alles moet geplaatst worden in dezelfstandige onderzoekplicht die verdragspartijen in asielzaken hebben naar met namealgemeen bekende omstandigheden in het land van herkomst. Die plicht kan in voorkomendegevallen dus verder reiken dan hetgeen door de asielzoeker wordt aangedragen.Maarten den HeijerUniversiteit van Amsterdam[1] X, Y, Z, HvJ EU 7 november 2013, gevoegde zaken C-199/12 t/m C-201/12,ECLI:EU:C:2013:720, «EHRC» 2014/8 m.nt. Den Heijer.[2] I.I.N. t. Nederland, EHRM 9 december 2004 (ontv.), nr. 2035/04,ECLI:CE:ECHR:2020:1117JUD000088919)[3] Zie ook I.K. t. Zwitserland, EHRM 19 december 2017 (ontv.), nr. 21417/17,ECLI:CE:ECHR:2017:1219DEC002141717, par. 24.[4] I. t. Zweden, EHRM 5 september 2013, nr. 61204/09,ECLI:CE:ECHR:2013:0905JUD006120409, «EHRC» 2013/12 m.nt. Den Heijer.www.ehrc-updates.nl

B. en C. t. Zwitserland, (EHRM, nrs. 889/19 en 43987/16) – Homoseksuele asielzoekers en niet-statelijke risico’s

https://pure.uva.nl/ws/files/135651022/B._en_C._t._Zwitserland_EHRM_nrs._889_19_en_43987_16_Homoseksuele_asielzoekers_en_niet_statelijke_risico_s.pdf

B. en C. t. Zwitserland, (EHRM, nrs. 889/19 en 43987/16) – Homoseksuele asielzoekers en niet-statelijke risico’s

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

International Migration, Integration and Social Cohesion online publications