Prostat hastalıklarının tanısında total, serbest, üçüncü kuşak PSA düzeyleri, total PSA ölçüm yöntemlerinin karşılaştırılması ve prostat sekretinde immunositokimyasal PSA tayini

Abstract

Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.VII) SUMMARY Prostate-spesific antigen is a serine protease in the form of a single chain glycoprotein. It has been considered the most valuable tumor marker in urologic oncology due to its utility in diagnosis, prognosis and follow-up of patients with prostate cancer. The aim of this study is to perform serum PSA determinations in patients with malign and benign diseases of prostate; to compare two immunoassay measurement methods and to visualize PSA in prostate secrete material by immunocytochemical detection. In 4 different patient groups, total PSA, free PSA, free to total PSA ratio, PSA density were evaluated. In patients with prostate cancer, the mean value of total PSA was 17,63±9,19 ng/mL and it is considered significantly different than the control, chronic prostatitis and the group with benign prostatic hyperplasia. No effects of smoking, alcohol consumption and drugs were found on total and free PSA levels. There was a significant correlation between age and total PSA levels (r=0,451, p0,001). According to the statistical evaluation of data between groups, free PSA and PSA density in cancer group were 3,73+3,20 ng/mL and 0,2787+0,169, respectively and different than the other groups at the level of p0,05. The mean value of total PSA level in BPH group was 3,77+2,22 ng/mL and it was only 1/5 of the patients group with prostate cancer. Monoclonal primary antibody and streptavidin-biotin immunoperoxidase staining system were used to visualize PSA in prostate secrete materials of all case groups. Evident cellular difference and presence of antigen (PSA) at different density were obtained between case groups but we came into a conclusion that standardization should be particularly important not to fail to interprete the results. Total PSA levels were evaluated in split sample analysis performed in 51 se rum samples showing a wide range of total PSA concentrations. The Kits of ACS: 180 Plus and Immulite sPSA were used in method comparison study. In Deming regres sion analysis the coefficients were as follows; the slope=0,967; y-intercept=-0,148, r= 0,989. In linear regression, the slope= 0,957, y-intercept= -0,110. An acceptable bias was seen since the systematical error was calculated as a value less than total allowable error. The cut-off value obtained by the ROC curve analysis for ACS: 180 Plus was 8,01 ng/mL at %100 sensitivity and %97,7 specificity, for Immulite sPSA, the cut-off value was 6,96 ng/mL at %100 sensitivity and %93,2 specificity. Non parametric evaluation of the area under ROC curves for ACS: 180 Plus and Immulite sPSA were as follows; 0,997, and 0,987, respectively. Diagnostic accuracy were at the level of p= 0,000 and no statistical difference were found between two assay methods. 90VI) ÖZET Prostat-Spesifik Antijen; tek zincirli, glikoprotein yapısında bir serin proteazdır. Ürolojik onkoloji alanında tümör belirleyici olarak kullanılmaktadır. Prostat kanserinin tanısı, evrelendirmesi ve tedavisinin takibinde önemli rol oynar. Bu çalışmanın amacı, prostat bezinin benign ve malign hastalıklarında total PSA ve dolaşımdaki bir formu olan serbest PSA' nın serumda ölçülmesi, PSA ölçümünde kullanılan iki farklı yöntemin karşılaştırılması ve non-invazif olarak elde edilebilen prostat sekreti materyalinde ilk kez immunositokimyasal yöntemle PSA' nın tayin edilmesidir. 4 farklı olgu grubunda serum total PSA, serbest PSA, serbest PSA/total PSA oranı ve PSA dansitesi incelenmiştir. Prostat kanserli grupta total PSA düzeyi, 17,63±9,19 ng/mL olarak saptanmış ve bu düzey kanserli grupta kontrol, kronik prostatit ve BPH grubundan anlamlı yüksek bulunmuştur. Sigara, alkol ve ilaç kullanımının total ve serbest PSA düzeylerine etkisi olmadığı saptanmıştır, yaşın ise total PSA düzeyleri üzerinde önemli bir faktör olduğu belirlenmiştir. Yaş ile total PSA düzeyleri arasında anlamlı bir korelasyon saptanmıştır (r=0,451, p0,001). Gruplar arası yaptığımız istatistiksel inceleme sonucunda kanserli grupta serbest PSA düzeylerinin 3,73±3,20 ng/mL, PSA dansitesinin 0,2787+0,169 değerleri ile diğer gruplara göre anlamlı farklı (p0,05) olduğu saptanmıştır. Total PSA düzeyleri BPH' lı olgularda da yüksek olmakla birlikte (3,77+2,22 ng/mL), ortalama değer kanserli grup ortalamasının 1/5' i düzeyindedir. Prostat sekret materyalinin, primer monoklonal antikor ve streptavidin-biotin immunoperoksidaz boyama sistemi kullanılarak incelenmesi sonucunda, gruplar arası hücresel ve PSA yoğunluğu açısından belirgin kalitatif fark gözlenmiş, ancak sekret materyalinde gözlenen varyasyonlar nedeniyle standardizasyon gerektiği ve bu farkın ancak standardizasyon sonrası değerlendirilebileceği kararına varılmıştır. Yaygın bir ölçüm aralığını kapsayan 51 olgunun serum örneklerinden split sample analiz yöntemi ile total PSA düzeyi, ACS: 180 Plus ve İmmulite PSA kitlen" ile ölçülmüştür. Deming regresyonunda; eğim= 0,967; kesişim= -0,148, r= 0,989 olarak saptanmıştır. Lineer regresyon analizinde eğim= 0,957, kesişim= -0,110' dur. Sistematik hata müsaade edilen total hatadan düşüktür. ROC analizleri sonucunda, ACS: 180 Plus total PSA kitiyle kanserli grupta cut-off değeri 8,01 ng/mL, %100 sensitivite ve %97,7 spesifite, İmmulite sensitif PSA için bu değer 6,96 ng/mL, %100 sensitivite ve %93,2 spesifite olarak saptanmıştır. Tanısal doğruluk değerlendirmesinde ROC eğrisi altında kalan alan, nonparametrik inceleme sonucu ACS: 180 Plus total PSA için 0,997, İmmulite sensitif PSA için 0,987 bulunmuştur. Her iki yöntemin de tanısal doğruluğu p= 0,000 düzeyinde olup, iki yöntem arasında istatistiksel farklılık saptanmamıştır. 8