Hemijski sastav i antioksidantna aktivnost žućkastog sporiša (Achillea nobilis L. subsp. neilreichii (Kerner) Velen.)

Abstract

Species of the genus Achillea are well-known ancient medicinal plants. Noble yarrow is presented in eastern Serbia, Suva planina and Kosovo (around Peja). Due to the traditional use, it is important to determine the chemical composition and biological activities of these species widespread in Serbia. The aim of this study was to determine the chemical composition and antioxidant activity of noble yarrow. The content of total phenols in the prepared infusion was determined by the Folin – Ciocalteu method. Total flavonoids were determined spectrophotometrically by forming complexes with AlCl3. Chemical characterization was performed by high performance liquid chromatography. The antioxidant activity was examined spectrophotometrically by determining the "scavenger" activity of 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH), hydroxyl (OH •) radical and nitroso (NO •) radical, as well as redox potential testing by FRAP test and determination of inhibition lipid peroxidation in the Fe2 + / H2O2 induction system. The total phenol content in the tested infusion was 33.52 mg of gallic acid equivalent per gram of dry extract, while the content of total flavonoids was 6.79 mg of quercetin equivalent per gram of dry extract. Phenolic acids are dominantly presented in the infusion. Rosmarinic and p-coumaric acids are the most abundant (13.34 and 12.74 mg/g of dry extract). The infusion showed the ability to neutralize free radicals at medium high concentrations. Unlike the results of other antioxidant tests, inhibition of lipid peroxidation was not achieved. The tested plant is a good source of phenolic compounds with established antioxidant activity.Vrste roda Achillea su široko rasprostranjene lekovite biljke sa poznatom tradicionalnom primenom od davnina. Achillea nobilis L. subsp. neilreichii (Kerner) Velen., u narodu poznata kao žućkasti sporiš, rasprostranjena je na teritoriji istočne Srbije, Suve planine i Kosova (okolina Peći). Zbog raširene tradicionalne primene, značajno je da se detaljno prouče hemijski sastav i biološke aktivnosti vrsta roda Achillea rasprostranjenih u Srbiji, pa je cilj ovog rada bio da se odrede hemijski sastav i antioksidantna aktivnost infuza žućkastog sporiša. U pripremljenom infuzu određen je sadržaj ukupnih fenola metodom po Folin–Ciocalteu. Ukupni flavonoidi određeni su spektrofotometrijski praćenjem formiranja kompleksa sa AlCl3. Hemijska karakterizacija izvršena je visokoefikasnom tečnom hromatografijom. Antioksidativno delovanje infuza ispitano je spektrofotometrijski određivanjem „skevindžer“ aktivnosti na 2,2-difenil-1-pikrilhidrazil (DPPH), hidroksil (OH•) radikal i nitrozo (NO•) radikal, kao i ispitivanjem redoks potencijala pomoću FRAP testa i određivanjem inhibicije lipidne peroksidacije u Fe2+/H2O2 sistemu indukcije. Sadržaj ukupnih fenola u ispitivanom infuzu je 33,52 mg ekvivalenata galne kiseline po gramu suvog ekstrakta, dok je sadržaj ukupnih flavonoida 6,79 mg ekvivalenata kvercetina po gramu suvog ekstrakta. U infuzu su dominantno prisutne fenolne kiseline od kojih su najzastupljenije rozmarinska (13,34 mg/g suvog ekstrakta) i p-kumarna kiselina (12,74 mg/g suvog ekstrakta). Infuz je pokazao sposobnost da neutralizuje slobodne radikale pri srednje visokim koncentracijama. Za razliku od rezulata ostalih antioksidativnih testova, pomoću analiziranog infuza nije postignuta inhibicija lipidne peroksidacije. Ispitivana biljka predstavlja dobar izvor fenolnih jedinjenja sa utvrđenim antioksidantim delovanjem