The purpose of this article is to present the record-keeping processes that took place in the Office of the Kuyavia Province Commissioner and then in the Office of the Head of Włocławek County. The characterization of the processes is preceded by a discussion of the organizational structure of the office. The presentation of the circulation of records is supplemented by detailed information on the dispatch of letters, previously unknown in the literature on the subject. The record keeping processes were also accompanied by special cases handled by the office’s head himself. They were supported by strictly defined procedures, legally prescribed forms of documents and books.System polskiej kancelarii akt spraw XIX w. wprowadzony do administracji Księstwa Warszawskiego znalazł kontynuacje w Królestwie Polskim. Celem artykułu jest przedstawienie procesu aktotwórczego, który dokonywał się w Biurze Komisarza Obwodu Kujawskiego, a następnie w Biurze Naczelnika Powiatu Włocławskiego. Charakterystykę procesu poprzedza omówienie struktury organizacyjnej urzędu. Przedstawienie obiegu dokumentacji zostało uzupełnione o szczegółowe informacje dotyczące ekspedycji pism, nieznane wcześniej w literaturze przedmiotu. Procesy aktotwórcze towarzyszyły również sprawom szczególnym, załatwianym przez samego zwierzchnika urzędu. Wspomagały je ściśle określone procedury, przewidziane prawem formularze dokumentów oraz ksiąg
