Cenzura PRL wobec twórców emigracyjnych na początku lat osiemdziesiątych XX wieku. Errata do "Czarnej księgi cenzury PRL"

Abstract

In 1977, thanks to Tomasz Strzyżewski, who took away from Poland and delivered to publication some internal documents of Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, unknown and shocking materials were brought to light. They were published in a book entitled Czarna księga cenzury PRL. As it turned out, by the censorship of books, magazines and other publications the government tried to control almost every sphere of life: information about current economic, social and political events as well as historical problems (for instance the Katyń case) were profoundly important. Czarna księga cenzury PRL contains also materials related to Polish culture and its representatives, among others those who emigrated. With reference to their case, some specific requirements were in force. In books and magazines published in Poland their names were crossed out, their books were not allowed to be published. Only sometimes, conditionally, pieces of specific information were tolerated; however, solely in small print run publications. The requirements published in Czarna księga cenzury PRL went into effect in the 1970s; however, they were later updated. Notka informacyjna nr 2 presented in the study is a modified, renewed version of the instruction used by censors who could give permission to publish all issues connected with Polish emigratory authors. It was prepared in May 1980.W 1977 r., dzięki Tomaszowi Strzyżewskiemu, który najpierw wywiózł z Polski, a następnie przekazał do wydania wewnętrzne dokumenty Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, światło dzienne ujrzały nieznane dotąd, szokujące materiały. Opublikowano je w książce pod tytułem Czarna księga cenzury PRL. Jak się wówczas okazało, przez cenzurowanie książek i czasopism, a także innych wydawnictw zgłaszanych do publikacji, próbowano w Polsce kontrolować niemal każdą sferę życia: informacje na temat wydarzeń bieżących – ekonomicznych i społeczno-politycznych, a także kwestie historyczne (np. dotyczące Katynia). W Czarnej księdze cenzury PRL opublikowano również materiały dotyczące polskiej kultury oraz jej przedstawicieli, m.in. tych, którzy przebywają (bądź przebywali) na emigracji. Obowiązywały wobec nich szczegółowe zalecenia. Z książek i czasopism wydawanych w Polsce skreślano ich nazwiska, nie dopuszczano do druku także książek ich autorstwa. Jedynie czasem, warunkowo, dopuszczano pewne treści – lecz w wydawnictwach o niewielkim nakładzie. Zalecenia opublikowane w Czarnej księdze cenzury PRL obowiązywały w latach 70. Aktualizowano je jednak. Prezentowana w opracowaniu Notka informacyjna nr 2 stanowi właśnie zmodyfikowaną, odświeżoną wersję instrukcji, którą posługiwali się cenzorzy – dopuszczając do druku (albo nie dopuszczając) wszelkie treści związane z polskimi twórcami emigracyjnymi. Sporządzono ją w maju 1980 roku

    Similar works