Dynamika populacji i bionomia Panaphis juglandis (Goeze, 1778) (Homoptera, Phyllaphididae) zasiedlającej orzech włoski (Juglans regia L.) w parkach i ogrodach Lublina

Abstract

Common walnut, due to decorative habit of its crown, is a frequently growing tree in Lublin’s parks and gardens. Its presence in the town landscape provokes deeper analysis of the fauna occurring on it. The aim of this paper was to trace the changes in numerical force with reference to the weather conditions system, as well as to establish the bionomics of Panaphis juglandis (Goeze) occupying the trees of Juglans regia L. Studies were conducted on common walnut (Juglans regia L.) in Lublin in 2006–2008. Three locations were designed for observation: garden (A), park (B) and street-side (C). Numerical strength and bionomics of P. juglandis were determined. The greatest number of aphids was reported in the year 2007 in the park location. The course of weather conditions significantly affected the terms of spring and autumn presence of aphids. Warm spring with not very intense precipitation enhanced the development of P. juglandis. However, torrential rains and air temperatures exceeding 30ºC in summer limited the population dynamics of this aphid. In the developmental cycle the appearance of subsequent generations was observed from family founders through virginoparous females to sexual generation. Studies on female fecundity were performed. In all the study years the highest mean fecundity was that of the family founders, and the lowest was found in the females of sexual generation. The most fecunde virginoparous females (68.4 larvae · female-1) were observed in spring 2006 in the street location. Observations were also undertaken, which concerned determining the place and term of aphid occurrence, as well as the number of eggs on lignified sprouts of Juglans regia L. The highest number of eggs was reported in 2008 in the park location.Orzech włoski ze względu na dekoracyjny pokrój korony jest drzewem często spotykanym w parkach i ogrodach Lublina. Obecność orzecha włoskiego w krajobrazie miejskim prowokuje do głębszego przeanalizowania występującej na nim fauny. Celem pracy było prześledzenie zmian liczebności w nawiązaniu do układu warunków pogodowych oraz ustalenie bionomii Panaphis juglandis (Goeze) zasiedlającej drzewa Juglans regia L. Badania prowadzono na orzechu włoskim (Juglans regia L.) w Lublinie w latach 2006–2008. Do obserwacji wyznaczono trzy stanowiska: ogrodowe (A), parkowe (B) oraz przyuliczne (C). Określono liczebność i bionomię P. juglandis. Najliczniejsze mszyce notowano w roku 2007 na stanowisku parkowym. Przebieg warunków pogodowych znacząco wpływał na terminy wiosennego pojawu oraz jesiennego zaniku mszyc. Ciepła wiosna z niezbyt intensywnymi opadami sprzyjała rozwojowi P. juglandis. Natomiast ulewne deszcze typu burzowego i temperatury powietrza powyżej 30ºC latem ograniczały liczebność tej mszycy. W cyklu rozwojowym zaobserwowano pojawienie się kolejnych pokoleń od założycielek rodów, przez samice dzieworodne aż do pokolenia dwupłciowego. Przeprowadzono badania płodności samic. We wszystkich latach badań najwyższą średnią płodnością charakteryzowały się założycielki rodów, a najniższą stwierdzono u samic pokolenia obupłciowego. Najbardziej płodne samice dzieworodne (68,4 larwy · samica-1) obserwowano wiosną 2006 r. na stanowisku przyulicznym. Podjęto również obserwacje dotyczące określenia miejsca i terminu występowania oraz liczby jaj mszyc na zdrewniałych pędach Juglans regia L. Największą liczbę jaj odnotowano 2008 r. w stanowisku parkowym