Waste bank and post-mining excavation ecosystems of natural aggregate deposits, peat, lake marl and its significance for reclamation

Abstract

Od wielu lat górnictwo odkrywkowe ma opinią dziedziny szkodzącej przyrodzie w sposób skrajny. Na szczęście opinię tę poprawia sama przyroda ożywiona, która wyrobisk nie omija, tworząc w wielu z nich wartościowe ekosystemy. Zjawisko to opisano na przykładzie terenów poeksploatacyjnych złóż kruszywa naturalnego, kredyjeziornej i torfu. Na terenach tych ekosystemy powstają zawsze, często już na początku eksploatacji, a ich rozwój jest funkcją cech miejsca i czasu. Miejscami powstają obszary o wyjątkowych walorach estetycznych i edukacyjnych. Ich istnienie (realne i potencjalne) winno być brane pod uwagą w planowaniu i wykonaniu prac rekultywacyjnych. W wielu przypadkach warto rozważyć możliwość zrezygnowania z aktywnej rekultywacji, a nawet objęcia zrenaturyzowanych wyrobisk ochroną. Powstanie wartościowych ekosystemów, wraz z innymi walorami wyrobisk, takimi jak urozmaicenie krajobrazu, możliwość poznania budowy geologicznej (geostanowiska, pomniki przyrody nieożywionej) mogą podnieść atrakcyjność turystyczną i ickreacyjną terenów. Wiedzę tę należy uwzględniać podczas podejmowania administracyjnych decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych pla nowanej eksploatacji kopalin, w tym w ramach procedury oceny oddziaływania na środowisko.For many years, open cast mining has maintained an extremely bad reputation. It is widely believed that this domain harms the nature significantly. Fortunately, the nature itself proves the above judgment to be untrue. In many cases, it develops valuable ecosystems in the post-mining excavations. An example of this phenomenon are the post-mining excavation sites of aggregate deposits, peat and lake-born chalk. In those areas, the ecosystems arise rapidly, from the early beginning of the exploitation Their development can be described as a function of site characteristics and time. Locally, unique zones emerge, which are appreciated for their educational and aesthetic considerations. Their existence (real and potential), should be taken into account while planning the reclamation and during the fieldwork. In many cases cancellation of active reclamation, or even extra site protection, should be considered. Origin of valuable ecosystems, together with other post-mining advantages, such as landst a/k diversification, direct geological structure recognition (geo-sites, natural monuments) can boost the tourist attractiveness of the region. This knowledge should be considered while making an official decision on environmental conditioning of the scheduled mineral exploitation including environmental impact assessment procedure