Εισαγωγή:Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την βασική αιτία θανάτου μη μεταδιδόμενων νοσημάτων (non communicable diseases) αλλά και την κύρια αιτία νοσηρότητας, αναπηρίας και θνησιμότητας παγκοσμίως, γεγονός που οδηγεί στην επιτακτική ανάγκη ύπαρξης προγραμμάτων καρδιακής αποκατάστασης, παρέχοντας υπηρεσίες δευτερογενούς πρόληψης, μέσω διεπιστημονικής ομάδας, με σκοπό την μείωση των επιπτώσεων των καρδιαγγειακών νόσων και της επανεμφάνισης καρδιακών συμβαμάτων. Ο επισκέπτης υγείας αποτελεί βασικό πάροχο τέτοιων υπηρεσιών πρόληψης και αναπόσπαστο μέλος διεπιστημονικής ομάδας, τόσο σε ενδονοσοκειακό όσο και σε εξωνοσοκομειακό επίπεδο.
Σκοπός: Η διερεύνηση των απόψεων, των αντιλήψεων και των εμπειριών των επισκεπτών/τριών υγείας για το ρόλο τους στην καρδιακή αποκατάσταση.
Υλικό και μέθοδος: Ακολουθήθηκε ποιοτική προσέγγιση και συγκεκριμένα διερευνητική και περιγραφική έρευνα, ακολουθώντας το παράδειγμα του Hunter29 σε δείγμα 11 επισκεπτών και επισκεπτριών υγείας από δημόσιες και ιδιωτικές δομές, πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς περίθαλψης, χρησιμοποιώντας ως εργαλείο συλλογής των δεδομένων ημι-δομημένες συνεντεύξεις. Οι απαντήσεις επεξεργάστηκαν και αναλύθηκαν μέσω της μεθόδου της θεματικής ανάλυσης και κατόπιν κατηγοριοποιήθηκαν και κωδικοποιήθηκαν τα δεδομένα ανά θεματικό άξονα, με στόχο την απάντηση των πέντε τιθέντων ερευνητικών ερωτημάτων. Επομένως, με βάση την παραπάνω διαδικασία, δημιουργήθηκαν τέσσερις κύριοι θεματικοί άξονες: (1) αντιλήψεις των επισκεπτών υγείας σχετικά με την επαγγελματική τους ταυτότητα και το ρόλο τους στη διεπιστημονική ομάδα, (2) δευτερογενής καρδιαγγειακή πρόληψη και ο ρόλος του επισκέπτης υγείας, (3) ο ρόλος των επισκεπτών υγείας στην Καρδιακή Αποκατάσταση και (4) βιώματα κατά την εφαρμογή στρατηγικών δευτερογενούς καρδιακής πρόληψης και προτεινόμενες λύσεις.
Αποτελέσματα: Οι επισκέπτες υγείας αντιλαμβάνονται την επαγγελματική τους ταυτότητα συνυφασμένη με την παροχή υπηρεσιών πρόληψης και εκπαίδευσης των ασθενών. Θεωρούν ότι η παροχή υπηρεσιών δευτερογενούς πρόληψης στην καρδιακή αποκατάσταση συμβαδίζει απόλυτα με τον επαγγελματικό τους ρόλο. Θεωρούν ότι κατέχουν σημαντική θέση μέσα στην διεπιστημονική ομάδα ως διασυνδετικοί κρίκοι με τον ασθενή και την κοινότητα, παρόλα αυτά επιθυμούν να συνεργάζονται ως ισότιμα μέλη μέσα σε αυτήν, έχοντας ως επίκεντρο τις ανάγκες του ασθενή. Η επικοινωνία αποτελεί σημαντικό στοιχείο μιας επιτυχημένης διεπιστημονικής συνεργασίας για την επίτευξη του κοινού στόχου και τη διατήρηση της επαγγελματικής τους ταυτότητας μέσα στην ομάδα. Είναι θετικοί ως προς τη συμμετοχή τους στα προγράμματα καρδιακής αποκατάστασης και πιστεύουν ότι θα συμβάλλουν σε αυτά, παρέχοντας ένα εύρος υπηρεσιών δευτερογενούς πρόληψης και εξατομικευμένων προληπτικών παρεμβάσεων, μέσω της εκπαίδευσης των ασθενών και του συμβουλευτικού τους ρόλου. Αντιλαμβάνονται τον επαγγελματικό τους ρόλο περισσότερο συνυφασμένο με την παροχή υπηρεσιών καρδιακής αποκατάστασης σε εξωνοσοκομειακό επίπεδο και θεωρούν ζωτικής σημασίας την συμβολή της δευτερογενούς πρόληψης στα προγράμματα καρδιακής αποκατάστασης, τόσο για την ποιότητα ζωής του ασθενή όσο και για τη μακροχρόνια διαχείριση του νοσήματός του. Στα θετικά βιώματα κατά την εφαρμογή στρατηγικών δευτερογενούς πρόληψης συγκαταλέγονται η επαγγελματική ικανοποίηση, η αναγνώριση και εκτίμηση του έργου τους και η αυτονομία στην άσκηση καθηκόντων ενώ στα αρνητικά τους βιώματα, η συχνή μη αναγνωρισημότητα του επαγγελματικού τους ρόλου, ο επαγγελματικός ανταγωνισμός, τα αλλότρια καθήκοντα λόγω αναγκών του φορέα και τα ασαφή επαγγελματικά όρια. Τέλος, προτείνουν τη δημιουργία και οργάνωση ενός ολοκληρωμένου δικτύου καρδιακής αποκατάστασης, την ενίσχυση των υπάρχοντων δομών υγείας και αποκατάστασης και διασύνδεσης τους, ενώ για την ενίσχυση του επαγγελματικού τους ρόλου προτείνουν δια βιου εξειδικευμένες εκπαιδεύσεις από πιστοποιημένους φορείς.
Συμπεράσματα:Ο επισκέπτης υγείας έχοντας ως χαρακτηριστικό τον πολυδιάστατο ρόλο του σε όλο το φάσμα των υπηρεσιών της πρόληψης και αποτελώντας αναπόσπαστο μέλος της διεπιστημονικής ομάδας, συμβάλλοντας στη διασύνδεση των υπηρεσιών υγείας με τον ασθενή και την κοινότητα, αποτελεί ιδανικό και κατάλληλο υποψήφιο για τη στελέχωση της ομάδας καρδιακής αποκατάστασης, προσφέροντας υπηρεσίες δευτερογενούς πρόληψης σε καρδιαγγειακούς ασθενείς.Introduction: Cardiovascular diseases are the main cause of death from non-communicable diseases but also the main cause of morbidity, disability and mortality worldwide, which leads to the imperative need for cardiac rehabilitation programs, providing secondary prevention services, through a multidisciplinary team, in order to reduce the effects of cardiovascular diseases and the recurrence of heart events. The health visitor is a key provider of such prevention services and an integral member of a multidisciplinary team, both inpatient and outpatient level.
Purpose: To explore the opinions, perceptions and experiences of health visitors about their role in cardiac rehabilitation.
Material and method: A qualitative approach was followed, namely exploratory and descriptive research, following Hunter’s paradigm29 in a sample of 11 health visitors from public and secondary structures, primary, secondary and tertiary care, using semi-structured interviews as a data collection tool. The answers were processed and analyzed through the method of thematic analysis and then the data were categorized and coded per thematic axis, with the aim of answering the five research questions. Therefore, based on the above process, four main thematic axes were created: (1) perceptions of health visitors regarding their professional identity and their role in the interdisciplinary team, (2) secondary cardiovascular prevention and the role of the health visitor, (3)the role of health visitors in Cardiac Rehabilitation and (4) experiences in implementing secondary cardiac prevention strategies and proposed solutions.
Results: Health visitors perceive their professional identity as a concept intertwined with the provision of prevention services and patient education. They consider the provision of secondary prevention services in cardiac rehabilitation to be perfectly consistent with their professional role. They see themselves as having an important place within the interdisciplinary team as liaisons with the patient and the community, yet they wish to work together as equal members within it, focusing on the needs of the patient. Communication is an important element of a successful interdisciplinary collaboration to achieve the common goal and maintain their professional identity within the team. They are positive about their participation in cardiac rehabilitation programs and believe they will contribute to them by providing a range of secondary prevention services and personalized preventive interventions through patient education and their advisory role. They perceive their professional role as more intertwined with the provision of cardiac rehabilitation services at an outpatient level and consider the contribution of secondary prevention to cardiac rehabilitation programs to be vital, both for the patient's quality of life and for the long-term management of their disease. Positive experiences during the implementation of secondary prevention strategies include professional satisfaction, recognition and appreciation of their work and autonomy in the performance of tasks, while negative experiences include the frequent non-recognition of their professional role, professional competition, other tasks due to needs of the body and unclear professional boundaries. Finally, they propose the creation and organization of an integrated cardiac rehabilitation network, the strengthening of the existing health and rehabilitation structures and their interconnection, while to strengthen their professional role they propose lifelong specialized trainings from certified agencies.
Conclusions: The health visitor, having as a characteristic his multidimensional role in the entire range of prevention services and being an integral member of the interdisciplinary team, contributing to the interconnection of health services with the patient and the community, is an ideal and suitable candidate for the staffing of the cardiac rehabilitation team, offering secondary prevention services to cardiovascular patients
