ΣΧΕΣΗ ΨΥΧΙΚΗΣ ΔΥΣΦΟΡΙΑΣ, ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ ΤΟΥ COVID-19 = RELATIONSHIP OF PSYCHOLOGICAL DISTRESS, DEMOGRAPHIC CHARACTERISTICS AND SOCIAL SUPPORT DURING THE COVID-19 PANDEMIC
Σκοπός της έρευνας ήταν η διερεύνηση του επιπέδου ψυχικής δυσφορίας / ΨΔ (συμπτωμάτων άγχους, κατάθλιψης, μετατραυματικού στρες / ΜΣ, και σωματοποίησης) και η σχέση του με δημογραφικά και ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά, κατά την πανδημία του COVID-19. Η συλλογή των δεδομένων έγινε ηλεκτρονικά με ερωτηματολόγια αυτοαναφοράς, μέσω της μεθόδου δειγματοληψίας «χιονοστιβάδα» σε γενικό πληθυσμό. Οι συμμετέχοντες (Ν = 261) παρουσίασαν συμπτώματα άγχους, 43.3%, κατάθλιψης, 51.7%, ΜΣ, 56.3%, σωματοποίησης, 75.5%. Το φύλο, η συντροφική σχέση, η κοινωνική υποστήριξη, η απώλεια του εισοδήματος, οι οικονομικές δυσκολίες, η παρουσία διεγνωσμένης ψυχικής διαταραχής, η απουσία μόλυνσης γνωστού από τον νέο κορωνοϊό, η αντιλαμβανόμενη πιθανότητα μόλυνσης των ίδιων και τα στρεσογόνα γεγονότα επέδρασαν στην ΨΔ. Τέλος, με βάση τα τρία προφίλ, που προήλθαν από την Ανάλυση Λανθανουσών Τάξεων (Latent Class Analysis), τα άτομα χαμηλότερου κοινωνικοοικονομικού επιπέδου (ΚΟΕ) υπήρξαν πιο ευάλωτα στην ΨΔ. Επομένως, η παρούσα έρευνα τόνισε την υψηλή ΨΔ των Ελλήνων κατά την πανδημία του COVID-19, ιδιαίτερα για άτομα με συγκεκριμένα δημογραφικά και ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά. Τα παραπάνω αποτελέσματα θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στη διαμόρφωση προγραμμάτων ψυχοκοινωνικής υποστήριξης (Kontoangelos et al., 2020) και να εμπλουτίσουν την επιστημονική γνώση πάνω στον ρόλο του ΚΟΕ σε συνθήκες υγειονομικής κρίσης (Marmet et al., 2021). Στόχος της έρευνας ήταν η διερεύνηση του επιπέδου ψυχικής δυσφορίας (ΨΔ) (δηλ. συμπτωμάτων άγχους, κατάθλιψης, μετατραυματικού στρες (Μ Σ), και σωματοποίησης) και η σχέση της ΨΔ με δημογραφικά και ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά κατά την πανδημία του COVID-19. Η συλλογή των δεδομένων έγινε με ερωτηματολόγια αυτο-αναφοράς σε γενικό πληθυσμό. Οι συμμετέχοντες (Ν = 261) ανέφεραν ότι παρουσίασαν συμπτώματα άγχους (43.3%), κατάθλιψης (51.7%), ΜΣ (56.3%), σωματοποίησης (75.5%). Το φύλο, η συντροφική σχέση, η κοινωνική υποστήριξη, η εκτιμώμενη μείωση εισοδήματος, οι οικονομικές δυσκολίες, η παρουσία διεγνωσμένης ψυχικής διαταραχής, η απουσία μόλυνσης γνωστού από το νέο κορωνοϊό, η αντιλαμβανόμενη πιθανότητα μόλυνσης των ίδιων, και τα στρεσογόνα γεγονότα επέδρασαν στην ΨΔ. Τέλος, με βάση τα τρία προφίλ, που αναδείχθηκαν από την Ανάλυση Λανθανουσών Τάξεων, τα άτομα χαμηλότερου κοινωνικοοικονομικού επιπέδου (ΚΟΙΕ) βρέθηκαν να είναι πιο ευάλωτα στην ΨΔ. H παρούσα έρευνα τόνισε την υψηλή ΨΔ των Ελλήνων κατά την πανδημία του COVID-19, ιδιαιτέρως για άτομα με συγκεκριμένα δημογραφικά και ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά.The aim of the study was to explore the level of psychological distress (PD) (i.e., anxiety, depressive symptoms, post-traumatic stress, and somatization symptoms), and the relationship of PD with demographic and psychosocial characteristics during the COVID-19 pandemic. The data collection was based on self-report questionnaires administered to general population. The participants (N = 261) reported anxiety symptoms (43.3%), depressive symptoms (51.7%), post-traumatic stress symptoms (56.3%), and somatization symptoms (75.5%). Gender, romantic relationship, social support, income loss, financial difficulties, diagnosed mental disorders, lack of infected close ones by COVID-19, high perceived probability of infection, and additional stressful events were associated with PD. Lastly, three profiles, that emerged through Latent Class Analysis, showed that the members of the lowest socioeconomic status profile were the most vulnerable to PD. Thus, this study indicated high PD among the Greek population during the COVID-19 pandemic, especially among people characterized by specific demographic and psychosocial characteristics
