Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Abstract
W epoce podziału świata żelazną kurtyną, ergo separacji społeczeństw egzystujących w rygorach ustroju socjalistycznego od żyjących w systemie kapitalistycznym, istniały sfery, które trudno było reglamentować absolutnie. Należały do nich kultura, sztuka, w tym muzyka, które mimo usilnych zabiegów władz, zwłaszcza reżymowych w krajach tzw. demokracji ludowej, pozostawały spoiwem integrującym ludzi, bez względu na panujący system społeczno-polityczny. W Europie Środkowo-Wschodniej dostęp do „burżuazyjnego” jazzu był po II wojnie światowej ograniczony, aczkolwiek w drugiej połowie lat 50. zaczęło się to stopniowo zmieniać. Jednym z przykładów, przynajmniej częściowego „otwarcia na Zachód” był miesięcznik „Jazz”, zazwyczaj zobiektywizowanie komentujący ewolucję muzyki synkopowej także w bloku Wschodnim, dzięki któremu możliwe było odtworzenie procesów jej asymilacji w konkretnych krajach. In the age when the world was divided by an iron curtain and societies living under a communist government were kept isolated from their capitalist counterparts, there were still areas which could hardly be moulded into this polarized framework. I refer here to culture and art, and also music, which, despite the tireless efforts of governments, especially the so-called “people’s democracy” regimes, remained a bond integrating populations regardless of the prevailing social and political system. After the Second World War, access to “bourgeois” jazz in Eastern Europe was curtailed; however, the situation gradually started to change in the late 1950s. One example of this at least partial “opening to the West” was Jazz magazine, which tended to objectively comment on the evolution of syncopated music in the Eastern Bloc, allowing us to review how this genre was assimilated in particular countries.W epoce podziału świata żelazną kurtyną, ergo separacji społeczeństw egzystujących w rygorach ustroju socjalistycznego od żyjących w systemie kapitalistycznym, istniały sfery, które trudno było reglamentować absolutnie. Należały do nich kultura, sztuka, w tym muzyka, które mimo usilnych zabiegów władz, zwłaszcza reżymowych w krajach tzw. demokracji ludowej, pozostawały spoiwem integrującym ludzi, bez względu na panujący system społeczno-polityczny. W Europie Środkowo-Wschodniej dostęp do „burżuazyjnego” jazzu był po II wojnie światowej ograniczony, aczkolwiek w drugiej połowie lat 50. zaczęło się to stopniowo zmieniać. Jednym z przykładów, przynajmniej częściowego „otwarcia na Zachód” był miesięcznik „Jazz”, zazwyczaj zobiektywizowanie komentujący ewolucję muzyki synkopowej także w bloku Wschodnim, dzięki któremu możliwe było odtworzenie procesów jej asymilacji w konkretnych krajach. In the age when the world was divided by an iron curtain and societies living under a communist government were kept isolated from their capitalist counterparts, there were still areas which could hardly be moulded into this polarized framework. I refer here to culture and art, and also music, which, despite the tireless efforts of governments, especially the so-called “people’s democracy” regimes, remained a bond integrating populations regardless of the prevailing social and political system. After the Second World War, access to “bourgeois” jazz in Eastern Europe was curtailed; however, the situation gradually started to change in the late 1950s. One example of this at least partial “opening to the West” was Jazz magazine, which tended to objectively comment on the evolution of syncopated music in the Eastern Bloc, allowing us to review how this genre was assimilated in particular countries