Czas i przestrzeń w metafizyce Witkiewicza a pierwotność ontologiczna indywiduów. Ujęcie z perspektywy wybranych wątków współczesnej metafizyki analitycznej
This paper reconstructs two distinct interpretations of Stanisław Ignacy Witkiewicz’s philosophy of time and space and his concept of space-time, absolutist and relational. According to the first one mentioned, both space and time exist independently of individuals, whereas the other assumes the ontological priority of the individuals. The interpretations are associated with variants of priority monism and priority pluralism drawn from the contemporary analytic metaphysics. I argue that the absolutist interpretation ends up in a contradiction, irrespective of which of the two positions is accepted. The conclusion is drawn that it is the relational interpretation of Witkiewicz’s philosophy of time and space that should be preferred.Artykuł rekonstruuje dwie odmienne interpretacje filozofii czasu i przestrzeni (czaso-przestrzeni) Stanisława Ignacego Witkiewicza – absolutystyczną i relacyjną. Według interpretacji absolutystycznej czas i przestrzeń uznaje się za niezależne od indywiduów. Interpretacja relacyjna natomiast przypisuje prymat bytowy indywiduum, a czas i przestrzeń traktuje jako bytowo zależne. Obie interpretacje zestawiam z wariantami monizmu podstaw ontologicznych i pluralizmu podstaw ontologicznych, zaczerpniętymi ze współczesnej metafizyki analitycznej. Argumentuję, że interpretacja absolutystyczna w zestawieniu z którymkolwiek z obu stanowisk prowadzi do sprzeczności. W rezultacie konkluduję, że preferowaną interpretacją Witkiewiczowskiej filozofii czasu i przestrzeni jest interpretacja relacjonistyczna
