Hoogland, A. M.

Kleijn, T. G.

Knol, H. M.

Scholten, I.

Zwart, J. J.

Dutch

BACKGROUND: About 200 pregnant women in the Netherlands are yearly diagnosed with cancer. Pregnant women with cancer are often diagnosed later than non-pregnant women because symptoms of cancer are common during pregnancy and may elude suspicion. We report a patient with gastric carcinoma masquerading as hyperemesis gravidarum. CASE DESCRIPTION: A 39-year-old pregnant woman was admitted at 25 weeks' gestation for the evaluation of persistent nausea, vomiting and weight loss (29 kg) since the beginning of her pregnancy. A presumptive diagnosis of hyperemesis gravidarum was made. Endoscopic examination was not performed. At 28 weeks' gestation caesarean was performed due to fetal distress and revealed a gastric tumour with abnormalities of the omentum. Microscopic examination of the omentum and placental specimen demonstrated poorly differentiated adenocarcinoma cells. CONCLUSION: This case illustrates that endoscopic examination should be conducted in pregnant patients presenting with persistent gastrointestinal symptoms for the differential diagnosis of hyperemesis gravidarum.</p

Proceedings - University of Groningen

   University of GroningenEen zwangere vrouw met maagkanker en placentaire metastasenKleijn, T. G.; Scholten, I.; Knol, H. M.; Zwart, J. J.; Hoogland, A. M.Published in:Nederlands Tijdschrift voor GeneeskundeIMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite fromit. Please check the document version below.Document VersionPublisher's PDF, also known as Version of recordPublication date:2022Link to publication in University of Groningen/UMCG research databaseCitation for published version (APA):Kleijn, T. G., Scholten, I., Knol, H. M., Zwart, J. J., & Hoogland, A. M. (2022). Een zwangere vrouw metmaagkanker en placentaire metastasen. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 166,???articleNumberLabel??? D6681. https://www.ntvg.nl/artikelen/een-zwangere-vrouw-met-maagkanker-en-placentaire-metastasenCopyrightOther than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of theauthor(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).The publication may also be distributed here under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license.More information can be found on the University of Groningen website: https://www.rug.nl/library/open-access/self-archiving-pure/taverne-amendment.Take-down policyIf you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediatelyand investigate your claim.Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons thenumber of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.Download date: 11-09-2023DISCLAIMEROnafhankelijke informatie is niet gratis. Het NTvG investeert veel geld om het hoge niveau van haar artikelen te waarborgen,door een proces van peer-review en redactievoering. Het NTvG kan alleen bestaan als er voldoende betaalde abonnementen zijn.Het is niet de bedoeling dat onze artikelen worden verspreid zonder betaling. Wij rekenen op uw medewerking.Een zwangere vrouw met maagkanker en placentaire metastasenTony G. Kleijn, Irma Scholten, H. Marieke Knol, Joost J. Zwart en A. Marije HooglandSamenvattingAchtergrondJaarlijks wordt bij zo’n 200 zwangere vrouwen in Nederland kanker vastgesteld. In het algemeen wordt de diagnose ‘kanker’ bijzwangere vrouwen later gesteld dan bij niet-zwangere vrouwen, omdat het zeldzaam is en doordat symptomen van kanker kunnenpassen bij een normale zwangerschap.CasusWij presenteren de casus van een 39-jarige vrouw die sinds het begin van haar zwangerschap last had van braken, misselijkheid enfors gewichtsverlies. Haar klachten werden geduid als ‘passend bij hyperemesis gravidarum’. Pas bij de sectio caesarea bleek zijuitgezaaide maagkanker te hebben.ConclusieDeze casus illustreert dat bij aanhoudende hevige misselijkheid na het eerste trimester die niet reageert op de gebruikelijketherapie, alternatieve oorzaken uitgesloten moeten worden alvorens men de diagnose ‘hyperemesis gravidarum’ handhaaft.In dit artikel staat de casus centraal van een vrouw die sinds het begin van haar zwangerschap last had van braken, misselijkheid enfors gewichtsverlies. Haar klachten werden geduid als hyperemesis gravidarum. De werkelijke oorzaak van de klachten kwam pasaan het licht toen de zwangerschap bij ruim 28 weken werd beëindigd met een sectio caesarea vanwege foetale nood. Tijdens desectio werd er een tumor in de bovenbuik met afwijkingen aan het omentum gezien. Aan de hand van deze casus gaan we in op derisico’s van kanker tijdens de zwangerschap voor de foetus.ZiektegeschiedenisPatiënte, een 39-jarige vrouw van Afrikaanse afkomst met een lichaamsgewicht van 94 kg (BMI: 38 kg/m 2), gravida 2, para 0, heeftsinds het begin van haar zwangerschap last van moeheid, misselijkheid, braken en verminderde eetlust. Zij beschouwt dit als passendbij de zwangerschap. Bij een zwangerschapsduur van 11 weken komt zij voor het eerst bij de verloskundige, die haar klachten duidtals hyperemesis gravidarum en haar instrueert om contact op te nemen als zij onvoldoende vocht binnenhoudt. Ook adviseert deverloskundige haar om de website van Stichting Zwangerschapsmisselijkheid en Hyperemesis Gravidarum te bezoeken voor extrainformatie. In de weken hierna blijven de klachten onverminderd bestaan, ondanks de medicatie die de huisarts heeftvoorgeschreven. Daarnaast wordt haar speeksel dikker, wat slikken bemoeilijkt. Bij een zwangerschapsduur van 25 wekenproduceert zij dagelijks bijna 2 liter speeksel en is zij 29 kg afgevallen. Zij wordt, nadat zij is overtuigd van de noodzaak, ingestuurdnaar de afdeling Gynaecologie van het lokale ziekenhuis voor analyse van hyperemesis gravidarum.Anamnese en lichamelijk onderzoek op de afdeling Gynaecologie leverden geen nieuwe bevindingen op. Bloedonderzoek laatverlaagde waarden zien van kreatinine (44 μmol/l) en albumine (17,7 g/l). Na evaluatie door de gynaecoloog en de internist wordende klachten opnieuw geduid als passend bij hyperemesis gravidarum en sialorrhoea gravidarum. Daarbij blijkt sprake te zijn vanzwangerschapshypertensie, diabetes gravidarum en foetale groeirestrictie. Een onderliggende somatische oorzaak wordtonwaarschijnlijk geacht. Aanvullende gastroscopie of beeldvorming worden daarom als niet zinvol beschouwd.Bij 27 weken zwangerschapsduur wordt de patiënte vanwege de ernst van de foetale groeirestrictie overgeplaatst naar een centrummet een Neonatale Intensive Care Unit. Geavanceerd echoscopisch onderzoek bracht geen foetale afwijkingen aan het licht,behoudens groeirestrictie met een afwijkend dopplerprofiel. Om de foetale longrijping te bevorderen kreeg de patiëntecorticosteroïden toegediend.Bij een zwangerschapsduur van 28 5/7 weken werd op foetale indicatie besloten om de zwangerschap te termineren middels eenprimaire sectio caesarea. Er werd een mannelijke neonaat geboren die een redelijke start had. Tijdens de sectio viel witgekleurdeascites (chylus) op, evenals een ruimte-innemend proces in de bovenbuik en afwijkingen aan het omentum. Een CT-scan liet eenCASUÏSTIEKNED TIJDSCHR GENEESKD. 2022;166:D6681 1tumormassa zien die uitging van de maag, met daarbij retroperitoneale, mediastinale en hilaire lymfadenopathie.Bij histologisch onderzoek van het omentumbiopt, afgenomen tijdens de sectio, zagen wij een weinig gedifferentieerdadenocarcinoom, meest waarschijnlijk afkomstig van de maag. In de placenta waren veranderingen zichtbaar die pasten bij pre-eclampsie, zoals toegenomen uitrijping van het parenchym en uitgebreide infarcering. Verder bleek sprake te zijn van metastaseringvan het adenocarcinoom naar de placenta, waarbij er tumorcellen werden aangetroffen in de maternale ruimte (figuur).Na de sectio werd de patiënte opgenomen op de afdeling Oncologie, waar een palliatief beleid werd gevoerd. Haar klinische toestandverslechterde snel en enkele weken na de geboorte van haar zoon overleed zij.Na haar overlijden werd haar casus in beide ziekenhuizen onafhankelijk van elkaar geëvalueerd. Er werd overwogen om eencalamiteitenmelding te doen bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, maar besloten werd dat dit niet noodzakelijk was. Deklachten van patiënte konden in het eerste trimester goed verklaard worden op basis van hyperemesis gravidarum. Toen de klachtenpersisteerden na het eerste trimester had zij eerder doorverwezen moeten worden en had verder aanvullend onderzoek moetenplaatsvinden. Uiteindelijk zou dit geen verschil hebben gemaakt voor de prognose van de patiënte en het kind.De casus is recentelijk besproken tijdens een bijzondere perinatale auditbijeenkomst waarbij alle betrokken disciplines van deeerstelijns-, tweedelijns- en derdelijnszorg waren uitgenodigd, met als doel lessen te trekken uit de casus om herhaling tevoorkomen.BeschouwingJaarlijks wordt bij zo’n 200 zwangere vrouwen in Nederland kanker vastgesteld. 1 Meestal gaat het om borstkanker, melanoom,schildklierkanker, baarmoederhalskanker of maligne lymfoom, en zelden maagkanker.2,3 Uit gegevens van de auditcommissiematernale sterfte van de Nederlandse Vereniging van Obstetrie en Gynaecologie blijkt dat er de afgelopen 15 jaar 1 anderezwangere vrouw is overleden aan maagkanker. In het algemeen wordt de diagnose ‘kanker’ bij zwangere vrouwen later gesteld danbij niet-zwangere vrouwen, mede door de zeldzaamheid en doordat symptomen van kanker kunnen passen bij een normalezwangerschap.Ook in de casus van onze patiënte werden klachten als braken, misselijkheid en gewichtsverlies aanvankelijk geduid als ‘passend bijhyperemesis gravidarum’. De diagnose kwam pas aan het licht tijdens de sectio caesarea. Deze casus illustreert dat bij aanhoudendehevige misselijkheid na het eerste trimester die niet reageert op de gebruikelijke therapie, alternatieve oorzaken uitgesloten moetenworden alvorens men de diagnose ‘hyperemesis gravidarum’ handhaaft.Diagnostiek en behandeling van kanker tijdens de zwangerschap is meestal met enige aanpassingen goed mogelijk. 4Zwangerschapsafbreking wordt daarom in het algemeen niet geadviseerd. Afhankelijk van de zwangerschapsduur en hetziektebeeld zijn chirurgie, chemotherapie en radiotherapie mogelijk. Over het algemeen zijn de langetermijngevolgen van dezeFiguurMetastase van maagcarcinoom in de placentaMicroscopische opname van de placenta van de patiënte. Er is een voor deze zwangerschapsduur (28 5/7 weken) toegenomen uitrijping van hetparenchym. In de maternale ruimte zijn er losgelegen tumorcellen van het maagcarcinoom van de moeder, zonder infiltratie van de chorionvlokken.In de chorionvlokken zijn de bloedvaatjes van de foetale circulatie zichtbaar (HE-kleuring; de zwarte balk is 50 μm).CASUÏSTIEKNED TIJDSCHR GENEESKD. 2022;166:D6681 2behandelingen minder schadelijk voor de foetus dan een vroeggeboorte.4 Het streven is dan ook om de zwangerschap tot de atermeperiode (37 weken) uit te laten dragen, tenzij de maternale of foetale conditie een premature geboorte vereist.MetastaseringMetastasering naar de placenta komt nauwelijks voor, maar kan – afhankelijk van de mate van metastasering – leiden tot eenverminderde placentafunctie, met als gevolg foetale groeirestrictie en uiteindelijk intra-uteriene vruchtdood.5 Daarnaast kan via deplacenta verticale overdracht van kanker naar de foetus plaatsvinden.6 Bij onze patiënte was de kans hierop miniem, omdat er geeninfiltratie van de chorionvlokken door de tumorcellen heeft plaatsgevonden (zie de figuur).7Foetale metastasen uiten zich meestal binnen 5 maanden na de geboorte, maar zijn zelfs na 20 maanden beschreven. 8 Daarom moethet kind langdurig onder controle blijven. Als er na 1 jaar geen tekenen zijn van metastasen, dan is het risico hierop zo klein dat hetkind als niet-aangedaan beschouwd mag worden. Het kind van onze patiënte ontwikkelt zich goed en 6 maanden na de geboortewaren er geen tekenen van metastasen bij bloedonderzoek en echografie. Verdere poliklinische controles zullen plaatsvinden in hetPrinces Máxima Centrum.ConclusieDe casus van onze patiënte illustreert dat men altijd alert moet blijven op de mogelijkheid van een maligniteit tijdens dezwangerschap. Alternatieve oorzaken moeten uitgesloten worden alvorens men de diagnose ‘hyperemesis gravidarum’ handhaaft.Online artikel en reageren op ntvg.nl/D6681Universitair Medisch Centrum Groningen, afd. Pathologie, Groningen: drs. T.G. Kleijn, aios pathologie. Deventer Ziekenhuis, afd.Gynaecologie, Deventer: dr. I. Scholten en dr. J.J. Zwart, gynaecologen. Isala ziekenhuis, Zwolle, afd. Gynaecologie: dr. H.M. Knol,gynaecoloog; afd. Pathologie: dr. A.M. Hoogland, patholoog.Contact: T. Kleijn (t.g.kleijn@umcg.nl)Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.Aanvaard op 11 mei 2022Citeer als: Ned Tijdschr Geneeskd. 2022;166:D6681Literatuur1. Prinses Máxima Centrum. Prenatale kankerbehandeling, hoe gaat het met de kinderen?https://zorg.prinsesmaximacentrum.nl/nl/actueel/news/prenatale-kankerbehandeling-hoe-gaat-het-met-de-kinderen, geraadpleegdop 1 maart 2022.2. McCormick A, Peterson E. Cancer in pregnancy. Obstet  Gynecol Clin North Am. 2018;45:187-200.  doi:10.1016/j.ogc.2018.01.009.Medline3. Maggen C, Lok CA, Cardonick E, et al; International Network on Cancer, Infertility and Pregnancy (INCIP). Gastric cancer duringpregnancy: A report on 13 cases and review of the literature with focus on chemotherapy during pregnancy. Acta Obstet Gynecol Scand. 2020;99:79-88. doi:10.1111/aogs.13731. Medline4. Adviesgroep Kanker in de Zwangerschap. www.nvog.nl/koepels-en-pijlers/pijler-oncologie/wog/adviesgroep-kanker-zwangerschap-akz/, geraadpleegd op 1 maart 2022.5. Gourley C, Monaghan H, Beattie G, Court S, Love C, Gabra H. Intra-uterine death resulting from placental metastases inadenocarcinoma of unknown primary. Clin Oncol (R Coll Radiol). 2002;14:213-6. doi:10.1053/clon.2002.0074. Medline6. Dildy GA III, Moise KJ Jr, Carpenter RJ Jr, Klima T. Maternal malignancy metastatic to the products of conception: a review. Obstet Gynecol Surv. 1989;44:535-40. doi:10.1097/00006254-198907000-00008. Medline7. Al-Adnani M, Kiho L, Scheimberg I. Maternal pancreatic carcinoma metastatic to the placenta: a case report and literature review.Pediatr Dev Pathol. 2007;10:61-5. doi:10.2350/06-06-0119.1. Medline8. Altman JF, Lowe L, Redman B, et al. Placental metastasis of maternal melanoma. J Am Acad Dermatol. 2003;49:1150-4.doi:10.1016/S0190-9622(03)00124-5. MedlineKernpuntenKanker wordt tijdens de zwangerschap vaak in een later stadium ontdekt, mede doordat symptomen geïnterpreteerd kunnenworden als passend bij een normale zwangerschap.Bij aanhoudende therapieresistente hyperemesis gravidarum moeten alternatieve diagnoses uitgesloten worden alvorens men dediagnose handhaaft.Als bij een zwangere vrouw kanker wordt vastgesteld, kan met histologisch onderzoek van de placenta het risico op foetale——————CASUÏSTIEKNED TIJDSCHR GENEESKD. 2022;166:D6681 3metastasen beoordeeld worden.CASUÏSTIEKNED TIJDSCHR GENEESKD. 2022;166:D6681 4

A pregnant woman with gastric cancer and placental involvement

https://pure.rug.nl/ws/files/603596626/d6681.pdf

A pregnant woman with gastric cancer and placental involvement

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Proceedings - University of Groningen