Bu çalışma Osmanlı Devleti'nin sosyo-ekonomik yapısını incelemeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda Niyazi Berkes ile Sabri Fehmi Ülgener'in eserleri çerçevesinde feodalizm-kapitalizm tartışmalarına odaklanılmıştır. Berkes'in Osmanlı sisteminin ne feodalist ne de kapitalist olarak tasvir edilebileceğini daha ziyade despotik bir karakter taşıdığını ileri sürerken, Ülgener'in Osmanlı Devleti'nin tasavvuf zihniyetinin etkisiyle kapitalizme geçiş yapamadığı görüşünü savunduğu görülmektedir. Bu çalışmanın temel iddiası ise Osmanlı Devleti'nin sosyo-ekonomik yapısının tam anlamıyla feodal, kapitalist ve despotik olarak nitelendirilemeyeceği, kendine özgü bir sistem olarak tanımlanabileceğidir. Çünkü Osmanlı toplumundaki köylü ile feodal sistemdeki serf benzer özellikleri sahip olsalar da yerel yönetici olan tımar beyi ile feodal senyör arasında bir benzerlik bulunmadığı söylenebilir.Feodal beyin toprak üzerinde mâlikliği sözleşmeye dayanmakta iken tımar beyi devletin görevlisi olarak çalıştığı için toprak malikliği yoktu. Çünkü mülkiyet kavramı üretim sistemleri arasında farklılık ve benzerliği sağlayan en önemli yol ayrımıdır. Feodal bey yargı yetkisi kullanırken, tımar beyi yargı yetkisine sahip değildi. Bu noktadan hareketle Osmanlı sosyo-ekonomik yapısının feodal sistemden ayrıştığı söylenebilir. Ayrıca Osmanlıların kapitalist üretim yapısına da sahip olmadığı ileri sürülebilir. Çünkü Osmanlıların devlet düzeni ekonomik anlamda güçlü ve söz sahibi bir sınıfın ortaya çıkmasına izin vermeyecek bir yapıya sahipti. Bu durum da sermayenin özel ellerde birikmesine engel oluyordu. Ayrıca Osmanlı'da üretim faktörlerinin mülkiyeti özel kesimin elinde bulunmamaktaydı. Bu bakımdan Osmanlı Devleti'nin sosyo-ekonomik yapısının feodalizme de kapitalizme de benzemediği ve kendine has bir yapıya sahip olduğu söylenebilir.This study aims to examine the socio-economic structure of the Ottoman Empire. In this direction, the focus is on feudalism-capitalism discussions within the framework of the works of Niyazi Berkes and Sabri Fehmi Ülgener. While Berkes argues that the Ottoman system can be described as neither feudalist nor capitalist, but rather than as a despotic character, it's seen that Ülgener defends the view that the Ottoman Empire could not make the transition to capitalism under the influence of the Sufi mentality. The main claim of this study is that the socio-economic structure of the Ottoman Empire cannot be fully characterized as feudal, capitalist and despotic, but can be defined as a unique system. Because although the peasants in the Ottoman society and the serfs in the feudal system have similar characteristics, it can be said that there is no similarity between the local administrator, the timar lord and the feudal lord. While the feudal lord was based on a contract, there was no land ownership because the timar lord worked as an official of the state. Because the concept of ownership is the most important road separation that provides difference and similarity between production systems. While the feudal lord exercised jurisdiction, the fief lord did not. From this point of view, it can be said that the Ottoman socio-economic structure diverged from the feudal system. It can also be argued that the Ottomans did not have a capitalist production structure. The state order of the Ottomans had a structure that would not allow the emergence of an economically powerful and influential class. This situation prevented the accumulation of capital in private hands. In addition, the ownership of the factors of production in the Ottoman Empire was not in the hands of the private sector. In this respect, it can be said that the socio-economic structure of the Ottoman Empire was not similar to feudalism or capitalism and that it had a unique structure
