Występowanie miseczek Hymenoscyphus pseudoalbidus w ściole w zamierajacych drzewostanach jesionowych w południowej Polsce

Abstract

The paper presents the results of a study performed in 28 ash stands located in Myślenice and Dynów Forest Districts in southern Poland. The intensity of Fraxinus excelsior disease process was estimated based on the disease symptoms analysis of 1400 trees. The amount of infectious material of Hymenoscyphus pseudoalbidus (anamorph Chalara fraxinea) was estimated by the leaf litter examination on 166 square (0.5 × 0.5 m) plots. The total number of ash leaf rachises and apothecia were counted. The analysis shows that the estimated number of H. pseudoalbidus apothecia may reach from 370 thousand to over 13 million per hectare at a time.Badania prowadzono w sierpniu 2011 roku w 14 drzewostanach jesionowych o różnym wieku na terenie Nadl. Myślenice oraz w 14 takich drzewostanach w Nadl. Dynów. W każdym drzewostanie, w jego środkowej części, dokonano oceny nasilenia występowania wybranych symptomów chorobowych u 50 rosnących bezpośrednio obok siebie drzew Fraxinus excelsior. Ogółem analizie stanu zdrowotnego poddano 1400 drzew. Dla oceny częstości występowania miseczek Hymenoscyphus pseudoalbidus w każdym drzewostanie zaznaczono 6 (w dwu drzewostanach o małej powierzchni po 5) poletek o wymiarach 0.5 × 0.5 m, w odstępie, co 50 m wzdłuż przekątnej drzewostanu. Z poletek zebrano i policzono wszystkie ubiegłoroczne nerwy liściowe i wykształcone na nich miseczki H. pseudoalbidus. Ogółem założono 82 poletka w drzewostanach Nadl. Myślenice i 84 poletka w drzewostanach Nadl. Dynów. We wszystkich analizowanych drzewostanach jesion wykazywał różnego typu objawy chorobowe: nekrozy na pniach, zamieranie gałęzi, zamieranie wierzchołków oraz całych drzew. Na 82 poletkach o wymiarach 0.5 × 0.5 m w Nadl. Myślenice stwierdzono 1046 nerwów liściowych jesionu. Na 72.3% z nich było wykształconych 12477 miseczek H. pseudoalbidus. Na 84 poletkach w Nadl. Dynów stwierdzono 680 nerwów liściowych jesionu. Na 98.4% z nich było wykształconych 4166 miseczek tego patogenu. Uzyskane dane wskazują na ogromny rezerwuar materiału infekcyjnego H. pseudoalbidus wykształcający się w ściole w drzewostanach jesionowych. Z szacunkowych przeliczeń wynika, że w analizowanych drzewostanach na powierzchni 1 hektara może dojrzewać w tym samym czasie pomiędzy 370 000 a 13 350 000 miseczek