Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Abstract
Istotną rolę w analizie sprawności skrzyżowań z sygnalizacją
świetlną odgrywa znajomość natężeń ruchu poszczególnych relacji
na każdym z pasów. Często brak jest takich danych dotyczących relacji
korzystających z więcej niż jednego pasa. Polska metoda obliczania przepustowości
skrzyżowań z sygnalizacją zawiera procedurę rozkładu ruchu
na pasy z kryterium równych stopni nasycenia na poszczególnych pasach
obliczeniowej grupy pasów, co w założeniu ma odpowiadać sytuacji wyboru
przez dojeżdżającego do skrzyżowania kierowcę pasa, na którym
występują lepsze warunki ruchu. Podjęte badania na kilkunastu wlotach
skrzyżowań miejskich i kilkudziesięciu wlotach skrzyżowań zamiejskich
pozwoliły na ocenę dokładności obliczeniowego szacowania natężeń na
pasach grupy. Wyniki tych badań pokazują rzeczywiste rozkłady ruchu
na pasy oraz różnice natężeń pomierzonych i obliczonych. W większości
przypadków różnice te nie przekraczają 10%, ale występują też sytuacje,
w których dochodzą do 20%, a w specyficznych przypadkach i więcej procent.
Różnice takie nie dyskwalifikują metody obliczeniowej, lecz świadczą
o istnieniu innych, poza warunkami ruchu na pasach – ocenianymi
najczęściej na podstawie długości kolejek i organizacji ruchu na pasach
– czynników wpływających na wybór pasa. Potencjalne czynniki determinujące
omawiane są w artykule. Szczegółowo przeanalizowano udział
pojazdów ciężkich na poszczególnych pasach i jego wpływ na obliczeniowo
wyznaczane natężenia ruchu. Wykazano, że stosowanie w procedurze
obliczeniowej struktury rodzajowej określonej dla każdego pasa, a nie
dla grupy pasów – poprawia znacząco dokładność szacowania natężeń.
Podano orientacyjne zależności pozwalające szacować udział pojazdów
ciężkich na pasach obliczeniowej grupy.Information about traffic volume for movements on
lanes plays important role in analysis of traffic performance.
However observations that allow to allocate flows for movements
to individual lanes are employed rarely. The Polish Manual for
Capacity Analyses at Signalized Intersections contains a specific
procedure which allows the distribution of traffic movements in
particular lanes to be determined. The idea of the flow allocation
to lanes (FAL) is based on the assumption that drivers tend to
select lane offering better performance which leads to equilibrium
conditions for all shared lanes. The FAL procedure equilibrium
conditions are represented by equalization of degree of saturation
for all individual lanes. The research conducted at several signalized
intersection approaches in urban areas and a few dozen of
rural approaches allowed the estimation error of the calculation
method to be determined. The results enabled the comparison of
empirical distribution of the traffic volume to lanes and values
obtained from theoretical analysis. In most cases the differences are
lower than 10%. However, for some intersection’s approaches the
relative error is greater and in some cases it may even exceed 20%.
Rather than disqualifying the FAL procedure, such results indicate
that beside traffic performance on particular lanes (represented by
length of queue and lane operation) another factors influencing
the lane selection should be considered. The share of heavy vehicle
volume on individual lanes and its influence on the calculated
traffic volume has been thoroughly discussed. It has been shown
that application of vehicle type distribution determined individually
for each lane in calculation procedure significantly improves
the accuracy of traffic volume estimation for particular lanes.
Correlations which allow the share of heavy vehicles on individual
lanes in lane groups to be determined are included