Transport accessibility of suburban zone of Krakow

Abstract

Strefa podmiejska dużych miast jest coraz atrakcyjniejszym obszarem inwestowania i zamieszkania dla mieszkańców miasta. Równocześnie mieszkańcy strefy podmiejskiej korzystają z zasobów miasta w postaci miejsc pracy, nauki, edukacji oraz załatwiania spraw administracyjnych, związanych z ochroną zdrowia lub zakupami. Więzi pomiędzy tymi obszarami stają się coraz silniejsze. Sprawność powiązań jest uzależniona od możliwości przemieszczania się mieszkańców, którą powinny zapewniać nie tylko samochody osobowe, ale przede wszystkim środki publicznego transportu zbiorowego. W strefie podmiejskiej Krakowa publiczny transport zbiorowy jest organizowany w formie komunikacji autobusowej na mocy porozumień międzygminnych zawartych z 15 gminami położonymi w otoczeniu miasta. Ponadto marszałek województwa uczestniczy w finansowaniu połączeń kolejowych pociągami osobowymi na 5 liniach kolejowych. W artykule podjęto próbę oceny dostępności komunikacyjnej gmin położonych w strefie podmiejskiej Krakowa. Dostępność komunikacyjna może być opisywana z wykorzystaniem wielu czynników uwzględniających rozmieszczenie w przestrzeni, liczbę mieszkańców, do których skierowana jest oferta przewozowa, czas, w którym oferta jest dostępna, czas podróży i sposób realizowania oferty, poziom informacji oraz koszty związane z wykonywaniem przemieszczenia. Wymienione czynniki pozwalają sformułować ocenę dostępności przestrzennej, demograficznej, czasowej, funkcjonalnej, prawnej, technicznej i ekonomiczno-taryfowej. Analizę dostępności przeprowadzono dla 15 gmin strefy podmiejskiej Krakowa i 6 miast położonych na ich terenie.The suburban zone around large cities becomes increasingly attractive area to live and invest for city inhabitants. At the same time, residents of the suburb area use city resources like jobs science and education institutions, administration services as well as health protection or shopping. The ties between these areas become stronger and stronger. The efficiency of this relationship depends on possibility of mobility provided not only by private cars but most of all by public transport. Public transport – bus transport – in the suburban area around Krakow is organized on the basis of agreements with 15 neighbouringmunicipalities situated inside this zone. In addition, authorities of the Małopolska province co-finances rail connections on 5 rail lines. This article attempts to assess the transportation accessibility of municipalities located in the suburban area of Krakow. Public transport accessibility can be described using a number of factors, including distribution in the space, number of inhabitants, which are addressed with transportation offer, the period of time when the offer is available, travel time, level of information and costs of trips. These factors allow to formulate an assessment of spatial, demographic, temporal, functional, legal, technical, economic and tariff accessibility. The analysis of transport accessibility is curried out for 15 municipalities of the suburban area of Krakow and 6 cities located in their area