Assessment of the usefulness of computed tomography in the exploration of cremation urns and interpretation of their content on the example of a selected grave from site no. 1 in Pysznica (Podkarpackie Voivodeship)

Abstract

Tematem i celem niniejszego artykułu jest przedstawienie tomografii komputerowej jako narzędzia do prowadzenia kontrolowanej eksploracji urn z ludzkimi szczątkami kostnymi, a także interpretacji jej zawartości (w kontekście archeologicznym – obrządku funeralnego, jak i antropologicznym). Eksploracja takich naczyń jest procesem nieodwracalnego naruszenia pierwotnego układu w ich wnętrzu. Dlatego znajomość składu kolejnych warstw przed przystąpieniem do tej czynności pozwala na ukierunkowaną pracę oraz na podjęcie pewnych interpretacji jeszcze przed makroskopowymi oględzinami zawartości kostnej. Dobór urn do badań dyktowany jest przede wszystkim stanem ich zachowania. Wybierane są te najmniej uszkodzone. Rezultaty przedstawiono na przykładzie jednej z trzech przebadanych urn ze stanowiska nr 1 w Pysznicy (woj. podkarpackie).The subject and the aim of this article is to present computed tomography as a tool for conducting controlled exploration of urns with human bone remains, as well as the interpretation of its content (in the archaeological context – funeral rite but also biological one). The exploration of such vessels is a process of irreversible violation of the original arrangement in their interior. Therefore, knowing the composition of subsequent layers before proceeding with this action allows for targeted work and for undertaking some interpretations even before the macroscopic examination of bone content. The selection of urns for research is primarily dictated by the state of their preservation. The least damaged are selected. The results are presented on the example of one of the three urns examined from site no. 1 in Pysznica (Podkarpackie Voivodeship)